Bài 12. Sự nổi

Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
Đố Nhau:
An: - Tại saokhi thả vào nước thì hòn bi gỗ nổi,còn hòn bi sắt lại chìm?
Bình :- Vì hòn bi gỗ nhẹ hơn.
An: -Thế tại sao con tàu bằng thép nặng hơnhonf bi thép lại nổi còn hòn bi thép thì chìm?
Bình - ?!
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1 Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
C2 Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ác-si-mét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
a) P > FA
Vật sẽ chuyển động xuống dưới
Chìm xuống đáy bình
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1 Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
C2 Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ác-si-mét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
b) P = FA
Vật sẽ đứng yên
Lơ lửng trong nước
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1 Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
C2 Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ác-si-mét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
c) P < FA
Vật sẽ chuyển động lên trên.
Nổi lên mặt thoáng.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
C3 Tại sao miếng gổ thả vào nước lại nổi?
Vì trọng lượng riêng của miếng gỗ nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước
C4 Khi miếng gổ nổi lên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét có bằng nhau không? Tại sao?
Bằng nhau vì vật đứng yên nên hai lực này là hai lực cân bằng.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
C5 Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng biểu thức FA = d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
V là thể tích phần nước bị miếng gỗ chiếm chổ.
V là thể tích của cả miếng gỗ.
V là thể tích phần miếng gỗ chìm trong nước.
V là thể tích được gạch chéo trong hinh 12.2.
V là thể tích phần nước bị miếng gỗ chiếm chổ.
V là thể tích của cả miếng gỗ.
V là thể tích phần miếng gỗ chìm trong nước.
V là thể tích được gạch chéo trong hinh 12.2.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
C6 Biết P = dv.V (trong đó dv là trọng lượng riêng của chất làm nên vật, V là thể tích vật), và FA = dl.V (trong đó dl là trọng lượng riêng của chất lỏng), hãy chứng minh rằng nếu vật nhúng ngập vào trong chất lỏng thì:
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
Vật sẽ chìm xuống khi: dv > dl
Ta có: vật chìm xuống khi: P > FA  dv.V > dl.V  dv > dl.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv = dl
Ta có: vật lơ lửng khi: P = FA  dv.V = dl.V  dv = dl.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
Vật sẽ nỗi lên mặt thoáng chất lỏng khi: dv < dl
Ta có: vật lơ lửng khi: P < FA  dv.V < dl.V  dv < dl.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
C7 Hãy giúp Bình trả lời An trong phần mở bài, biết rắng con tàu không phải là khối thép đặc mà có nhiều khoảng trống.
Hòn bi bằng thép có trọng lượng riêng lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên bị chìm. Còn con tàu làm bằng thép nhưng có các khoảng trống để cho trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên con tàu nỗi lên mặt nước được.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
C8 Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì hòn bi nỗi hay chìm? Tại sao? (cho biết dthép = 73000N/m3 dthuỷ ngân = 136000N/m3.
Hòn bi bằng thép nỗi lên mặt thuỷ ngân được vì dthép < dthuỷ ngân.
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
C9 Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. Vật M chìm xuống đáy bình còn vật N lơ lửng trong nước. Gọi PM, FAM là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật M; PN, FAN là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật N. Hãy chọn dấu “=”; “>”; “<” thích hợp cho các ô trống.

FAM  FAN FAM  PM FAN  PN PM  PN
=
<
=
>
Ti?t 14 B�i 12: S? N?I
Dặn dò
- Học thuộc phần ghi nhớ ở SGK
- Làm các bài tập 12.1 12.2 trong sách Bài tập