Bài 12. Sự nổi

1. Phát biểu và viết công thức tính lực đẩy Ác-si-mét, nêu tên và đơn vị của các đại lượng có mặt trong công thức?
1. Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng đẩy thẳng đứng từ dưới lên với một lực bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ:
FA= d.V
trong đó:
FA là lực đẩy Ác-si-mét lên vật. (N)
d là trọng lượng riêng của chất lỏng.(N/m3)
V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.(m3)

2. Thế nào là hai lực cân bằng? Nêu các kết quả tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang đứng yên?
Hai lực cân bằng là hai lực cùng phương, ngược chiều và có cùng độ lớn
Hai lực cân bằng tác dụng lên một vật đang đứng yên thì vật sẽ tiếp tục đứng yên
Tại sao khi thả vào nước thì hòn bi gỗ nổi, còn hòn bi sắt lại chìm?
Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn hòn bi thép thì chìm?
Tàu nổi
Bi thép chìm
Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của hai lực :
Trọng lực P
C1: Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
P
FA
và lực đẩy Ác – si – mét FA
Hai lực này cùng phương nhưng ngược chiều.
- Trọng lực P hướng từ trên xuống dưới.
Lực đẩy Ác – si – mét FA hướng từ dưới lên trên.


a/ P > FA
b/ P = FA
c/ P < FA
C2: Có thể xảy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét FA:
Hãy vẽ các véc tơ lực tương ứng với ba trường hợp trên hình12.1a, b, c và chọn cụm từ thích hợp trong số các cụm từ sau đây cho các chỗ trống ở các câu dưới hình 12.1:

chuyển động
xuống dưới (chìm
xuống đáy bình)
đứng yên
(lơ lửng trong
chất lỏng)
chuyển động lên trên (nổi lên mặt thoáng)
Hình 12.1
Vật sẽ…..
Vật sẽ…..
(1) chuyển động lên trên (nổi lên mặt thoáng)
(2) chuyển động xuống dưới (chìm xuống đáy bình)
(3) đứng yên (lơ lửng trong chất lỏng)


Vật sẽ…..
Hoạt động nhóm trong 6 phút: vẽ các véc tơ lực và làm thí nghiệm kiểm chứng
C3. Tại sao miếng gỗ thả vào nước lại nổi?
Miếng gỗ thả vào nước nổi lên do: Pgỗ < FA1 (FA1 là lực đẩy Ác-si- mét do nước tác dụng vào miếng gỗ được nhúng chìm hẳn trong nước).
C4. Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si- mét có bằng nhau không? Tại sao?
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si- mét cân bằng nhau: P = FA2 (FA2 là lực đẩy Ác-si- mét nước tác dụng vào miếng gỗ khi đang nổi). vì Miếng gỗ đứng yên nên chịu tác dụng của hai lực cân bằng.
C5: Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét được tính bằng công thức: FA = d.V Trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chỗ.
B. V là thể tích của cả miếng gỗ
V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước.
D. V là thể tích được gạch chéo trong hình




Vật chìm xuống khi:

Vật lơ lửng trong chất lỏng khi:
Vật nổi lên mặt chất lỏng khi:
C6. Biết P = dv.V (trong đó dv là trọng lượng riêng của chất làm vật,V là thể tích của vật và FA = dl.V (trong đó dl là trọng lượng riêng của chất lỏng), hãy chứng minh rằng nếu vật là một khối đặc nhúng ngập vào trong chất lỏng thì:
-Vật sẽ chìm xuống khi dv > dl
-Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi:dv = dl
-Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi: dv > dl
Dãy 1
Dãy 2
Dãy 3

Khi đổ dầu lửa xuống nước thì dầu chìm hay nổi? Tại sao?
Nếu có nhiều dầu đổ trên mặt nước sông, nước biển thì gây ra tác hại gì?
Khi đổ dầu lửa xuống nước thì dầu nổi. Vì trọng lượng riêng của dầu nhẹ hơn nước. Nếu có nhiều dầu đổ trên mặt nước sông, nước biển thì lớp dầu này ngăn cản việc hoà tan ôxy vào nước, vì vậy sinh vật sống trong nước không lấy được ôxy sẽ chết.
Thuỷ triều đen do sự cố tràn dầu
Cách khắc phục hậu quả do tràn dầu
Có biện pháp an toàn trong khai thác và vận chuyển dầu lửa, đồng thời có biện pháp ứng cứu kịp thời khi gặp sự cố tràn dầu.
? Tại sao khi thả vào nước thì hòn bi gỗ nổi
Hòn bi gỗ có trọng lượng riêng nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên Hòn bi gỗ nổi
C7. Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn hòn bi thép thì chìm? (biết rằng con tàu không phải là một khối thép đặc mà có nhiều khoảng rỗng)
Hòn bi làm bằng thép có trọng lượng riêng lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên bị chìm. Tàu cũng làm bằng thép nhưng người ta thiết kế sao cho có các khoảng rỗng để trọng lượng riêng của tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên tàu có thể nổi trên mặt nước.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH
VỀ TÀU NGẦM
C8. Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi nổi hay chìm? Tại sao?
Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi thép sẽ nổi vì trọng lượng riêng của thép nhỏ hơn trọng lượng riêng của thuỷ ngân .
Hàng ngày sinh hoạt của con người và các hoạt động sản xuất thải ra môi trường lượng lớn khí thải ( như NO, NO2, CO2, SO, SO2, H2S….). Các chất khí này đều nặng hơn không khí vì vậy chúng có xu hướng chuyển xuống sát mặt đất ảnh hưởng trầm trọng đến môi trường và sức khoẻ con người. Một số chất nhẹ hơn không khí chuyển động lên trên làm thủng tầng ôzôn bao quanh Trái Đất gây hiệu ứng nhà kính.
Hiệu ứng nhà kính có tác hại gì?
Hậu quả với môi trường
Nước biển dâng lên
Băng tan ở 2 đầu cực Trái Đất
Ngập lụt do triều cường
Vậy chúng ta phải làm gì để bảo vệ môi trường?
Đất đai khô cằn
+Trong các nhà máy công nghiệp cần có biện pháp lưu thông không khí (sử dụng các quạt gió,xây dựng các ống khói, lắp đặt hệ thống hút bụi, …)
+Hạn chế thải khí độc hại ra môi trường.
+ Sử lý các chất thải độc hại trước khi xả ra môt trường.
Biện pháp khắc phục:
Sử dụng năng lượng sạch
Trồng rừng
dngười khoảng 11214 N/m3
dnước khoảng 11740N/m3
 dngườiNgười có thể nằm nổi trên Biển Chết đọc báo
Có thể em chưa biết
Khí cầu bay lên cao là vì được bơm khí nhẹ nên trọng lượng riêng của khí cầu nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí. Do đó khí cầu dễ dàng bay lên.
* Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
+Vật chìm xuống khi trọng lượng P lớn hơn lực đẩy Ác-si-mét FA: P > FA
+Vật nổi lên khi: P < FA
+Vật lơ lửng khi: P = FA
Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét:
FA = d.V. Trong đó:
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng (không phải là thể tích vật)
d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
Ghi nhớ:
Hướng dẫn về nhà:
Trả lời câu C9.
Làm các bài tập12.1 => 12.7 ( SBT/17)
Hướng dẫn : Dựa vào điều kiện của vật nổi, vật lơ lửng, vật chìm.
Đọc trước bài 13: Công cơ học.