Bài 12. Sự nổi

CHÀO MỪNG THẦY GIÁO, CÔ GIÁO
VỀ DỰ THAO GIẢNG
MÔN LÝ - LỚP 8
KIỂM TRA BÀI CŨ:
Câu 1: Viết công thức tính lực đẩy Ác-si-mét? Nêu tên, đơn vị của các đại lượng có trong công thức?
Câu 2: Áp dụng: Lực đẩy Ác-si-mét phụ thuộc vào yếu tố nào?
A. Trọng lượng riêng của chất lỏng và của vật.
B. Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chổ.
C. Trọng lượng riêng và thể tích của vật.
D. Trọng lượng của vật và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chổ.
Trả lời:
Câu 1: FA = d.V, Trong đó: d là trọng lượng riêng của chất lỏng ( N/m3 ), V là thể tích của chất lỏng bị vật chiếm chổ ( m3 ), FA là lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật ( N ).
Câu 2: Chọn câu B
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1. Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
C2. Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ácsimét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
a) P > FA
Vật sẽ chuyển động xuống dưới
Chìm xuống đáy bình
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1. Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ác-si-mét FA hướng lên trên.
C2. Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ác-si-mét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
b) P = FA
Vật sẽ đứng yên
Lơ lửng trong nước
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
C1. Một vật ở trong chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
Vật chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ácsimét FA. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P hướng xuống dưới.
Lực đẩy Ácsimét FA hướng lên trên.
C2. Có thể xãy ra 3 trường hợp sau đây đối với trọng lượng P của vật và độ lớn FA của lực đẩy Ácsimét.
a) P > FA b) P = FA c) P < FA
Hãy vẽ các véctơ lực tương ứng với 3 trường hợp trên và chọn cụm từ thích hợp cho các chổ trống của các câu sau:
c) P < FA
Vật sẽ chuyển động lên trên.
Nổi lên mặt thoáng.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
C3. Tại sao miếng gổ thả vào nước lại nổi?
Vì trọng lượng riêng của miếng gỗ nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước
C4. Khi miếng gổ nổi lên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng vào nó có bằng nhau không? Tại sao?
Bằng nhau vì miếng gỗ đứng yên nên hai lực này là hai lực cân bằng.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
C5. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng biểu thức FA = d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
V là thể tích phần nước bị miếng gỗ chiếm chổ.
V là thể tích của cả miếng gỗ.
V là thể tích phần miếng gỗ chìm trong nước.
V là thể tích được gạch chéo trong hình 12.2.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
C6. Biết P = dv.V (trong đó dv là trọng lượng riêng của chất làm nên vật, V là thể tích vật), và FA = dl.V (trong đó dl là trọng lượng riêng của chất lỏng), hãy chứng minh rằng nếu vật nhúng ngập vào trong chất lỏng thì:
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng:
Vật sẽ chìm xuống khi: dv > dl
Ta có: vật chìm xuống khi: P > FA  dv.V > dl.V  dv > dl.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng:
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv = dl
Ta có: vật lơ lửng khi: P = FA  dv.V = dl.V  dv = dl.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng
Vật sẽ nổi lên mặt thoáng chất lỏng khi: dv < dl
Ta có: vật lơ lửng khi: P < FA  dv.V < dl.V  dv < dl.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng:
C7. Hãy giúp Bình trả lời An trong phần mở bài, biết rằng con tàu không phải là khối thép đặc mà có nhiều khoảng trống.
Hòn bi bằng thép có trọng lượng riêng lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên bị chìm. Còn con tàu làm bằng thép nhưng có các khoảng trống để cho trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên con tàu nổi lên mặt nước được.
BÀI 12: SỰ NỔI
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng:
C8. Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì hòn bi nổi hay chìm? Tại sao? (cho biết dthép = 73000N/m3 dthuỷ ngân = 136000N/m3 ).
Hòn bi bằng thép nổi lên mặt thuỷ ngân vì dthép < dthuỷ ngân.
BÀI 12: SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Một vật nhúng trong chất lỏng thì:
Chìm xuống khi: P > FA
Lơ lửng khi: P = FA
Nổi lên khi: P < FA
P: trọng lượng của vật.
FA: Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật.
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
Khi vật nổi trong chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA = d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng, (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
III. Vận dụng:
C9. Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. Vật M chìm xuống đáy bình còn vật N lơ lửng trong nước. Gọi PM, FAM là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật M; PN, FAN là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật N. Hãy chọn dấu “=”; “>”; “<” thích hợp cho các ô trống.

FAM  FAN FAM  PM FAN  PN PM  PN
=
<
=
>
CỦNG CỐ
Câu 1:
Khi vật nổi trên chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét có cường độ:
A. Bằng trọng lượng của phần vật chìm trong nước.
B. Bằng trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chổ.
C. Bằng trọng lượng của vật.
D. Bằng trọng lượng riêng của nước nhân với thể tích của vật.
ĐÁP ÁN: B
Hiện tượng nổi, lơ lửng, chìm cũng xảy ra khi các chất lỏng hay chất khí không hòa tan với nhau được trộn lẫn.
Cho ddầu = 8000 N/m3 .
dnước = 10000 N/m3 .
Nếu trộn lẫn dầu với nước ( dầu không hòa tan vào nước ), thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra?
Dầu sẽ nổi trên mặt nước.
CỦNG CỐ
Câu 2:
Khí cầu bay được là nhờ đâu?
Do được bơm khí nhẹ nên trọng lượng riêng của khí cầu nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí.
CỦNG CỐ
Câu 3:
Có thể em chưa biết.
a, Khi nào tàu ngầm chìm?
b, Khi nào tàu ngầm nổi?
Trả lời:
a, Khi bơm đầy nước vào khoang.
b, Khi xả hết nước trong khoang.
 Học thuộc phần ghi nhớ trang 45.sgk.
 Làm bài tập từ 12.1 đến 12.5 trong SBT.
 Đọc trước bài: “ CÔNG CƠ HỌC ”.
Dặn dò: