Bài 12. Sự nổi

Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ, thăm lớp.
chúc các em học sinh có một tiết học bổ ích
GV:ĐẶNG THỊ NGỌ -TỔ TOÁN LÍ
KIỂM TRA BÀI CŨ
Lực đẩy Ác-si-mét phụ thuộc vào những yếu tố nào ? Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu dưới đây:
a) Trọng lượng riêng của chất lỏng và của vật.
b) Trọng lượng riêng của chất lỏng và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
c) Trọng lượng riêng và thể tích của vật.
d) Trọng lượng của vật và thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.
THỂ LỆ TRÒ CHƠI
Hãy chọn một miếng ghép.Tương ứng với miếng ghép màu nào sẽ có câu hỏi.Nếu trả lời đúng câu hỏi bạn sẽ mở được miếng ghép màu bạn chọn.qua ba lần mở miếng ghép bạn có quyền trả lời hình ảnh sau các miếng ghép
Em hãy nêu phương và chiều của lực đẩy Acsi mét.
Phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên
Tr? l?i
Em hãy nêu phương và chiều của trọng lực?
Trọng lực có phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống
Hòn bi sắt
Hòn bi gỗ
Tại sao khi thả vào nước thì hòn bị gỗ nổi, còn bi sắt lại chìm?
Tàu nổi
Bi thép chìm
Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn hòn bi thép thì chìm?
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng như thế nào?
Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của:
- Trọng lực P
- Lực đẩy Ác-Si-Mét
C1. Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của: Trọng lực P và lực đẩy Ác-Si-Mét FA
- Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
FA
P
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
C1. Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của: Trọng lực và lực đẩy Ác-Si-Mét. Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Hãy vẽ các vectơ lực tương ứng 3 trường hợp trên.
Chọn cụm từ thích hợp để điền vào chỗ trống
P
P
P
II. Độ lớn của lực đẩy Ac-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
P > FA
Vật sẽ . . . . .
P = FA
Vật sẽ . . .
P < FA
V?t s? . . . .
chuyển động xuống dưới (chìm xuống đáy bình)
đứng yên (lơ lửng trong chất lỏng)
chuyển động lên trên(nổi lên mặt thoáng)
a)
b)
c)
FA
P
FA
P
FA
P
P
P
P
Vật sẽ ……
Vật sẽ ………
Vật sẽ ………
Chuyển động lên trên (nổi lên mặt thoáng)
Chuyển động xuống dưới (chìm xuống đáy bình)
Đứng yên (lơ lửng trong chất lỏng)
P
P
P
FA
FA
FA
THẢO LUẬN THEO NHÓM
(trả lời C3, C4, C5)
Phân công trong nhóm: cử nhóm trưởng, thư kí, phân việc cho các thành viên trong nhóm.
Từng cá nhân làm việc độc lập (theo nhiệm vụ được giao), trao đổi, thảo luận trong nhóm và cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ của nhóm.
Cử đại diện trình bày kết quả làm việc của nhóm.
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
Tại sao miếng gỗ thả vào nước lại nổi?
Miếng gỗ thả vào nước lại nổi vì P < FA
C3. Miếng gỗ thả vào nước lại nổi vì trọng lượng riêng của gỗ nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
SỰ NỔI
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-Si-Mét có bằng nhau không? Tại sao?
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P và lực đẩy Ác-Si-Mét bằng nhau. Vì vật đứng yên thì hai lực này là hai lực cân bằng.
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
C3. Miếng gỗ thả vào nước lại nổi vì trọng lượng riêng của gỗ nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
C4. Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng của vật và lực đẩy Ác-Si-Mét cân bằng nhau. Vì vật đứng yên thì hai lực này là hai lực cân bằng.
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
C3. Miếng gỗ thả vào nước lại nổi vì trọng lượng riêng của nước lớn hơn trọng lượng riêng của gỗ.
Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét được tính bằng công thức: Trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng?
C4. Vì vật đứng yên nên
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chỗ
B. V là thể tích của cả miếng gỗ
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước
D. V là thể tích được gạch chéo (bôi đen) trong hình
C5.
Trong đó:
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng
C5. Đáp án B không đúng
FA = d.V
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
III. Vận dụng
Biết P = dv .V và FA = dl .V. Chứng minh rằng nếu vật là một khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng thì:
Vật sẽ chìm xuống khi: dv > dl
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv = dl
- Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi: dv < dl
* Vật chìm xuống khi
Thay (2), (3) vào (1) ta có:
Mặt khác
Tương tự
* Vật lơ lửng trong chất lỏng khi:
* Vật nổi lên mặt chất lỏng khi:
C6:
FA = d.V
Trong đó:
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng
Hoạt động nhom c6
Khi nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > FA
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi:P = FA
+ Vật nổi lên khi: P < FA
Mặt khác
Nhóm 5,6
Chứng minh: Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi:
dv < dl
Nhóm 1,2
Chứng minh: Vật sẽ chìm xuống khi: dv > dl
Nhóm 3,4
Chứng minh: Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv = dl
Ta có:
Vật chìm xuống khi:
Ta có:
Vật lơ lửng trong chất lỏng khi:
Ta có:
Vật nổi lên mặt chất lỏng khi:
SỰ NỔI
Tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn hòn bi thép lại chìm?
- Hòn bi làm bằng thép có trọng lượng riêng 78000N/m3, lớn hơn trọng lượng riêng của nước 10000N/m3 nên bị chìm.
- Tàu làm bằng thép nhưng được thiết kế sao cho có các khoang rỗng để trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên con tàu có thể nổi trên mặt nước.
TRẢ LỜI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
III. Vận dụng
C6:
FA = d.V
Trong đó:
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng
C7:
Tàu nổi
Bi thép chìm
* Con tàu nổi được là do nó không phải là một khối thép đặc, bên trong tàu có nhiều khoảng trống nên trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
* Hòn bi thép đặc chìm là do trọng lượng riêng của thép lớn hơn trọng lượng riêng của nước.
C7
III. Vận dụng :
SỰ NỔI
Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì bi nổi hay chìm? Tại sao?
Hòn bi thép nổi lên vì:
dth�p = 78000 N/m3
Dth?y ng�n= 136000 N/m3
? d th�p < d th?y ng�n
TRẢ LỜI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
III. Vận dụng
C6:
FA = d.V
Trong đó:
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng
C7:
C8:
C9: Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. Vật M chìm xuống đáy bình còn vật N lơ lửng trong nước. Gọi PM, FAM là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật M; PN, FAN là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật N. Hãy chọn dấu “=”; “>”; “<” thích hợp cho các ô trống.
FAM  F AN FAM  PM
FAM  PN PM  PN
C9 Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước.
Vật M chìm xuống đáy bình, có 2 lực tác dụng là FAM và PM
Hãy chọn dấu “=”; “>”; “<” thích hợp cho các ô trống.
FAM  FAN FAM  PM FAN  PN PM  PN
Khí cầu bay được lên cao là nhờ đâu?
Do chất khí bơm vào khí cầu có trọng lượng riêng nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí nên khí cầu dễ dàng bay lên
Hiện tượng nổi,lơ lửng,chìm cũng xảy ra khi các chất lỏng hay chất khí không hòa tan với nhau được trộn lẫn.
Cho ddầu = 8000N/m3
dnước = 10000N/m3
Nếu trộn lẫn dầu với nước (dầu không hòa tan vào nước), thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra?
Dầu sẽ nổi trên mặt nước.
Dầu thô tràn lên bờ gây ô nhiễm môi trường.
Các sinh vật biển chết do ô nhiễm dầu tràn
MỘT SỐ HÌNH ẢNH
VỀ SỰ NỔI
* Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
+Vật chìm xuống khi trọng lượng P lớn hơn lực đẩy Ác-si-mét FA:P > FA
+Vật nổi lên khi: P < FA
+Vật lơ lửng khi: P = FA
* Các vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng công thức: FA = d.V. Trong đó:
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng (không phải là thể tích vật)
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Học bài theo vở ghi và SGK
Làm bài tập từ 12.1 => 12.7 ( SBT/17)
Đọc trước bài 13 Công cơ học
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
III. Vận dụng
Các hoạt động khai thác và vận chuyển dầu có thể làm rò rỉ dầu lửa. Vì dầu có trọng lượng riêng nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên nổi trên mặt nước.
Lớp dầu này ngăn cản việc hoà tan ôxi vào nước. Vì vậy, sinh vật không lấy được ôxi sẽ bị chết
 Biện pháp: Đảm bảo an toàn trong vận chuyển dầu lửa, có biện pháp kịp thời khi gặp sự cố tràn dầu
Trong đó:
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng
FA = d.V
SỰ NỔI
I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm
II. Độ lớn của lực đẩy Ác-Si-Mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
Trong đó:
d là trọng lượng riêng của chất lỏng
V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng (không phải là thể tích của vật)
III. Vận dụng
Sinh hoạt của con người và các hoạt động sản xuất thải ra môi trường lượng khí thải lớn (NO, CO2, SO2…) đều nặng hơn không khí nên có xu hướng chuyển xuống lớp không khí sát mặt đất.
Các chất khí này ảnh hưởng trầm trọng đến môi trường và sức khoẻ con người
Biện pháp: Lưu thông không khí (sử dụng quạt gió, xây dựng nhà xưởng thông thoáng, xây dựng các ống khói…). Hạn chế khí thải độc hại
FA = d.V
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Xem lại bài vừa học, học thuộc các kiến thức cơ bản.
Làm bài tập trong sách bài tập
Nghiên cứu bài mới: Bài 13: CÔNG CƠ HỌC; Tìm hiểu xem khi nào thì có công cơ học
Chân thành cảm ơn các thầy cô và các em!