Bài 12. Sự nổi

Năm học : 2010 - 2011
Chào mừng quí thầy cô về dự giờ thăm lớp
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO SÔNG CẦU
TRƯỜNG THCS CÙ CHÍNH LAN
Giáo viên: Đặng Minh Vũ
Bài giảng điện tử
HỘI THI GIÁO VIÊN GIỎI CẤP TRƯỜNG
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
1
2
3
4
5
TK
1. Ông là người tìm ra công thức FA= d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. Ông là ai?
2. Dự đoán của Acsimet là “ lực đẩy Acsimet có độ lớn bằng … phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ. Trong dấu … là gì?
3. Áp suất khí quyển thay đổi như thế nào khi độ cao giảm?
4. Thả gỗ vào trong nước thì gỗ sẽ nổi lên hay chìm xuống?
5. Kg là đơn vị của đại lượng vật lý nào?
Từ khóa: đây là tên đề bài mà ta sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay.
Tại sao khi thả vào nước thì bi gỗ nổi, còn bi sắt lại chìm?
Vì bi gỗ nhẹ hơn.
?!
Thế tại sao con tàu bằng sắt nặng hơn hòn bi sắt lại nổi còn bi sắt lại chìm?
S?t
G?
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
C1. Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào?
C1: Một vật nằm trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA.
? Các lực này có phương và chiều như thế nào?
Hai lực này cùng phương, ngược chiều.
Trọng lực P: hướng từ trên xuống.
Lực FA: hướng từ dưới lên.
? Nếu xét về độ lớn thì trọng lượng P và lực đẩy Acsimet có thể xảy ra 3 trường hợp sau:
a/ P >FA b/ P= FA c/ P < FA
? Vẽ các véc tơ lực tương ứng với 3 trường hợp a,b,c và chọn cụm từ thích hợp trong các cụm từ sau điền vào chỗ trống:
(1) Chuyển động lên trên ( nổi lên mặt thoáng )
(2) Chuyển động xuống dưới ( chìm xuống đáy bình)
(3) Đứng yên ( lơ lửng trong chất lỏng )
b) P = FA
a) P > FA
c) P < FA
Vật sẽ:......
Vật sẽ:......
Vật sẽ:......
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM



C2
p
fA
p
fA
P
fA
a) P > FA
Vật sẽ:
Chuyển động xuống phía dưới (chìm xuống đáy bình)
b) P = FA
Vật sẽ:
Đứng yên (lơ lửng trong chất lỏng)
c) P < FA
Vật sẽ:
Chuyển động lên trên ( nổi lên mặt thoáng)
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
? Từ kiến thức đã thu thập được ở câu C2 nêu kết luận về điều kiện vật nổi, vật chìm, vật lơ lửng?
Vậy khi nhúng vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật nổi : P < FA
+ Vật lơ lửng: P = FA
+ Vật chìm : P > FA
P
N
FA
P
FA
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Vậy khi nhúng vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật nổi : P < FA
+ Vật lơ lửng: P = FA
+ Vật chìm : P > FA
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
C3 Tại sao miếng gỗ thả vào nước lại nổi?
Trọng lượng của miếng gỗ: P= dg.V
Lực đẩy acsimet lên miếng gỗ: FA= dcl.V
Vật nổi: P < FA  dg.V < dcl.V  dg< dcl
Mở rộng:
-Nếu vật chìm xuống: P > FA  dg > dcl
- Nếu vật lơ lửng: P = FA  dg = dcl
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Vậy khi nhúng vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật nổi : P < FA
+ Vật lơ lửng: P = FA
+ Vật chìm : P > FA
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
C4. Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước , trọng lượng P của nó và lực đẩy Acsimet FA có bằng nhau không? Tại sao?
P= FA .Vì miếng gỗ đứng yên thì các lực tác dụng vào nó cân bằng nhau.
P
FA
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Vậy khi nhúng vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật nổi : P < FA
+ Vật lơ lửng: P = FA
+ Vật chìm : P > FA
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
C5: Độ lớn của lực đẩy Ác si mét được tính bằng biểu thức: FA = d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gi? Trong các câu trả lời sau đây câu nào là không đúng?
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chổ.
B. V là thể tích của cả miếng gỗ.
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước.
D. V là thể tích được gạch chéo trong hình.
Vậy khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét được tính như thế nào?
Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì :
FA = Pvật
Trong đó: FA = d .V
+V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng,(không phải là thể tích của vật).
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
III/ Vận dụng:
C6.
C7.
Tàu nổi
Bi thép chìm
Thế tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn bi thép lại chìm? Biết rằng tàu không phải là một khối thép đặc mà có nhiều khoảng rỗng.
* Con tàu nổi được là do nó không phải là một khối thép đặc, bên trong tàu có nhiều khoảng trống nên trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
* Hòn bi thép đặc chìm là do trọng lượng riêng của thép lớn hơn trọng lượng riêng của nước.
C7
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
III/ Vận dụng:
C6.
C7.
C8.
C8: Thả một hòn bi thép vào thủy ngân thì bi nổi hay chìm? Tại sao? Biết
d thép = 78000 N/m 3
d Hg = 136000N/m 3
Bi thép sẽ nổi vì trọng lượng riêng của thép nhỏ hơn trọng lượng riêng của thủy ngân.
Khí cầu bay được lên cao là nhờ đâu?
Do được bơm khí nhẹ nên trọng lượng riêng của khí cầu nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí. Khí cầu dễ dàng bay lên.
Hiện tượng nổi,lơ lửng,chìm cũng xảy ra khi các chất lỏng hay chất khí không hòa tan với nhau được trộn lẫn.
Cho ddầu = 8000N/m3
dnước = 10000N/m3
Nếu trộn lẫn dầu với nước (dầu không hòa tan vào nước), thì sẽ có hiện tượng gì xảy ra?
Dầu sẽ nổi trên mặt nước.
Dầu thô tràn lên bờ gây ô nhiễm môi trường.
Các sinh vật biển chết do ô nhiễm dầu tràn
I/ Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
II/ Độ lớn lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng:
III/ Vận dụng:
C6.
C7.
C8.
C9.
FAM
FAM
FAN
PM
FAN
PM
PN
PN



M
N
- FAM , FAN : lần lược lực lực đẩy Acsimet tác dụng lên vật M, N.
- PM, PN : lần lược là trọng lượng của vật M, N.
=
<
=
>
* Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
+Vật chìm xuống khi: P > FA
+Vật nổi lên khi: P < FA
+Vật lơ lửng khi: P = FA
* Các vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng công thức: FA = d.V. Trong đó:
+ V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng (không phải là thể tích vật)
+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
LUYỆN TẬP
1/ Một vật được thả vào nước khi trọng lượng của vật nhỏ hơn lực đẩy Acsimet, vật nổi hay chìm? Chọn câu trả lời đúng?
a/ Vật bị chìm
b/ Vật lơ lửng
c/ Vật lúc chìm, lúc nổi
2/ Thả một vật hình cầu có thể tích V vào dầu hỏa, thấy ½ thể tích của vật bị chìm trong dầu.
Tính trọng lượng riêng của chất làm quả cầu, biết trọng lượng riêng của dầu dd= 8000 N/m3.
Biết khối lượng quả cầu 0,28 Kg. Tính lực đẩy Acsimet tác dụng lên quả cầu?
PHƯƠNG PHÁP:
a.-Tính trọng lượng của vật: P = dv.Vv
Tính lực đẩy FA khi vật nổi: FA= dd.Vd= dd.V v/ 2
Vì vật nổi: P = FA  d v.V v = d d.V v / 2  dv= dd /2 = 4000 N/m3
b. Trọng lượng của vật: P= 10.m = 2,8 N
Vì vật nổi nên: FA= Pv= 2,8 N
d/ Vật nổi lên trên mặt thoáng
LUYỆN TẬP
3/ Nhúng một vật có thể tích là V vào trong nước thì thấy ¼ thể tích của vật ngập trong nước, biết dnước= 10000 N/m3 . Hỏi trọng lượng riêng của vật đó là bao nhiêu? Chọn câu trả lời đúng?
a/ 10000 N/m3
b/ 5000 N/m3
d/ 4500 N/m3
c/ 2500 N/m3
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
a/ Bài vừa học:
Nêu được điều kiện vật nổi, vật chìm.
Nắm được công thức tính lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Làm bài tập 12.1; 12.2; 12.4; 12.6; 12.7 SBT/ 17
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Hướng dẫn bài 12.2 SBT:
-Cùng một vật, nổi trong 2 chất lỏng khác nhau (hình vẽ). So sánh lực đẩy Acsimet trong 2 trường hợp đó. Trọng lượng riêng của chất lỏng nào lớn hơn? Tại sao?
1
2
Trả lời
- Khi vật nổi: FA = Pvật .
Vì 2 trường hợp trên đều cùng một vật nên :
Pvật 1 = Pvật 2
FA1 = FA2 : Lực đẩy Acsimet trong 2 trường hợp trên bằng nhau.
FA1 = d1.V1 và FA2 = d2. V2
Mà FA1= FA2 và V1> V2  d1 < d2
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
a/ Bài vừa học:
Nêu được điều kiện vật nổi, vật chìm.
Nắm được công thức tính lực đẩy Acsimet khi vật nổi trên mặt thoáng chất lỏng.
Làm bài tập 12.1; 12.2; 12.4; 12.6; 12.7 SBT/ 17
b/ Bài sắp học: CÔNG CƠ HỌC
Tìm ví dụ trong đó lực thực hiện công và không thực hiện công?
Công thức tính công cho trường hợp hướng của lực trùng với hướng dịch chuyển của điểm đặt lực? Nêu được đơn vị đo công.
Vận dụng công thức tính công làm câu C5, C6 sgk
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ DỰ GIỜ THĂM LỚP. CHÚC SỨC KHỎE.