Bài 12. Sự nổi

C1: Một vật nằm trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của trọng lực P và lực đẩy Ác-si-mét FA. .Hai lực này cùng phương, ngược chiều. Trọng lực P hướng từ trên xuống dưới còn lực FA hướng từ dưới lên trên.
C2: Có thể xảy ra ba trường hợp dưới đây:
a) P> FA
b) P= FA
c) P< FA
Vật sẽ:
Chuyển động xuống dưới
FA
P
P
FA
FA
P
Vật sẽ:
Lơ lửng trong lòng chất lỏng
Vật sẽ:
Vật sẽ chuyển động lên trên
C3: Miếng gỗ nổi vì trọng lượng riêng của miếng gỗ nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
C4: Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng riêng của nó và lực đẩy Ác-si-mét cân bằng nhau, vì vật đứng yên thì hai lực này là hai lực cân bằng.
II - Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng
Hình 12.2
C5: Độ lớn lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng biểu thức: FA = d.V, trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng ?
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chỗ.
B. V là thể tích của cả miếng gỗ.
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước.
D. V là thể tích được gạch chéo trong hình 12.2
III - Vận dụng
C6: Chứng minh:
P= dv.V; FA = dl.V
Vật chìm khi P> FA dv >dl
Vật lơ lửng P = FA dv =dl
Vật nổi trên bề mặt chất lỏng P < FA dv < dl
C7: Hòn bi thép có trọng lượng riêng lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên bị chìm. Tàu làm bằng thép, nhưng người ta thiết kế sao cho có các khoảng trống để trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước, nên tàu có thể nổi trên mặt nước.
C8: Thả hòn bi thép vào thuỷ ngân thì thép sẽ nổi vì trọng lượng riêng của thép nhỏ hơn trọng lượng riêng của thuỷ ngân.
C9: Hai vật M và N có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. Vật M chìm xuống đáy bình còn vật N lơ lửng trong chất lỏng. Gọi PM, PN là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật M; PN, FAN là trọng lượng và lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật N. Hãy chọn dấu “=” ”<” ”>” điền vào ô trống.
FAM FAN FAM PN

FAN PM PM PN
=
<
=
>
Kiến thức cần ghi nhớ
* Nhúng một vật vào chất lỏng thì.
+ Vật chìm xuống khi trọng lượng P lớn hơn lực đẩy Ác-si-mét FA: P>FA
+ Vật nổi lên khi: P < FA
+ Vật lơ lửng trong chất lỏng khi: P=FA
* Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy Ác-si-mét: FA=d.V, trong đó V là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng,(không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.