Bài 12. Sự nổi

VẬT LÝ 8
- Một vật nhúng chìm trong chất lỏng chịu tác dụng của mấy lực? Đó là những lực nào?
- Hãy biểu diễn lực đó lên hình vẽ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
T�u nổi
Bi thép chìm
Tiết 14 : Sự nổi
I> Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
C1: Một vật ở trong lòng chất lỏng chịu tác dụng của những lực nào, phương và chiều của chúng có giống nhau không?
- Một vật nằm trong chất lỏng chịu tác dụng của các lực: trọng lực P và lực đẩy Ác – si – mét FA.
- Các lực này cùng phương và ngược chiều.
P > FA
V?t s? . . . . .
P = FA
V?t s? . . .
P < FA
Vật sẽ . . . .
Hãy vẽ các vectơ lực tương ứng với ba trường hợp và chọn cụm từ thích hợp điền vào các câu tương ứng phía dưới hình vẽ
chuy?n d?ng
xu?ng du?i (chỡm
xu?ng dỏy bỡnh)
d?ng yờn
(lo l?ng trong
ch?t l?ng)
chuy?n d?ng lờn trờn (n?i lờn m?t thoỏng)
a)
b)
c)
I> Điều kiện để vật nổi, vật chìm:
Nhúng một vật vào trong chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi: P > FA
+ Vật lơ lửng (đứng yên) khi: P = FA
+ Vật nổi lên khi: P < FA
C4: Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét có bằng nhau không? Tại sao?
Khi miếng gỗ nổi trên mặt nước, trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét cân bằng nhau ( P = FA2 ). Vì vật đứng yên thì hai lực này là hai lực cân bằng.
C3: Tại sao miếng gỗ thả vào nước lại nổi ?
Miếng gỗ thả vào nước lại nổi lên vì lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên miếng gỗ khi nó chìm trong nước lớn hơn trọng lượng của miếng gỗ (Pgỗ < FA1)
II> Độ lớn của lực đẩy ác si mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng:
C5: Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét được tính bằng công thức:
FA = d.V
trong đó d là trọng lượng riêng của chất lỏng, còn V là gì ? Trong các câu trả lời sau đây, câu nào là không đúng ?
A. V là thể tích của phần nước bị miếng gỗ chiếm chỗ
B. V là thể tích của cả miếng gỗ
C. V là thể tích của phần miếng gỗ chìm trong nước
D. V là thể tích được gạch chéo trong hình
II> Độ lớn của lực đẩy ác si mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng:
FA = d.V
Trong đó:
d
V
II> Độ lớn của lực đẩy ác si mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng:
là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m3)
là thể tích của phần vật chìm trong chất lỏng (m3)
(thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ)
C6: Biết P = dv .V và FA = dl .V. Chứng minh rằng nếu vật là một khối đặc nhúng ngập trong chất lỏng thì:
Vật sẽ chìm xuống khi: dv > dl
Vật sẽ lơ lửng trong chất lỏng khi: dv = dl
- Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi: dv < dl
III> Vận dụng:

dngười khoảng 11214 N/m3
dnước biển chết khoảng 11740N/m3
 dngười< dnước biển chết
Biển Chết
Là biển nổi tiếng ở Palestin, nước ở đây rất mặn đến nỗi không có một sinh vật nào sống được ở đó.
Thế tại sao con tàu bằng thép nặng hơn hòn bi thép lại nổi còn bi thép lại chìm? Biết rằng tàu không phải là một khối thép đặc mà có nhiều khoảng rỗng.
* Con tàu nổi được là do nó không phải là một khối thép đặc, bên trong tàu có nhiều khoảng trống nên trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước.
* Hòn bi thép đặc chìm là do trọng lượng riêng của thép lớn hơn trọng lượng riêng của nước.
C7
C8: Thả một hòn bi thép vào thuỷ ngân thì hòn bi nổi hay chìm? Tại sao?
(cho biết dthép = 73000N/m3 , dthuỷ ngân = 136000N/m3).
TL: - Hòn bi bằng thép nổi lên mặt thuỷ ngân được
- Vì dthép < dthuỷ ngân.
C9.Hai vật M và N cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. M chìm xuống đáy,còn N lơ lửng. Gọi PM là trọng lượng của M.
PN là trọng lượng của N.
FaM là lực Acsimet lên M.
FaN là lực Acsimet lên N.
Chọn dấu “=’’, “ > ”, “<’’ điền vào ô trống:

FaM FaN
FaM PM
FaN PN
PM PN
M
N
C9
+ Hai vật cùng thể tích và nhúng ngập
trong cùng chất lỏng nên :

+ Vật M chìm chứng tỏ :
+ Vật N lơ lửng chứng tỏ :
*Từ 3 yếu tố trên chứng tỏ:
=
>
<
=
Nhúng một vật vào chất lỏng thì:
+ Vật chìm xuống khi trọng lượng P lớn hơn lực đẩy Ác-si-mét FA: P > FA
+ Vật nổi lên khi: P < FA
+ Vật lơ lửng trong chất lỏng khi: P = FA

Khi vật nổi trên mặt chất lỏng thì lực đẩy
Ác-si-mét: FA = dV, trong đó V là thể tích phần vật chìm trong chất lỏng (không phải là thể tích của vật), d là trọng lượng riêng của chất lỏng.
Bài tập
Bằng trọng lượng của phần vật chìm trong nước.
Bằng trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ.
Bằng trọng lượng của vật.
Bằng trọng lượng riêng của nước nhân với thể tích của vật.

Bài 12.1 (vở SBT/57): Khi vật nổi trên chất lỏng thì lực đẩy Acsimet được tính như thế nào? Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu sau đây:
Bài tập
Trong các kết quả sau, kết quả nào là sai?
A. FA = FB.
B. PA > PB.
C. FA < PA.
D. FB < PB.

Bài 2: Hai vật A và B có cùng thể tích được nhúng ngập trong nước. Vật A chìm xuống đáy bình còn vật B lơ lửng trong nước. Gọi PA, FA là trọng lượng và lực đẩy Acsimét tác dụng lên vật A; PB, FB là trọng lượng và lực đẩy Acsimét tác dụng lên vật B
Tàu ngầm
Tàu ngầm là loại tàu có thể chạy ngầm dưới mặt nước. Phần đáy có nhiều ngăn, có thể dùng máy bơm để bơm nước vào hoặc đẩy nước ra. Nhờ đó, người ta có thể làm thay đổi trọng lượng riêng của tàu để cho tàu lặn xuống, lơ lửng trong nước hoặc nổi lên trên mặt nước .
a/ Hình ảnh tàu ngầm đang nổi trên nước
b/ Hình ảnh tàu ngầm đang chuyển động trong lòng biển
Sự cố tràn dầu do đắm tàu Mỹ Đình.
Dầu thô tràn lên bờ gây ô nhiễm môi trường.
Các sinh vật biển chết do ô nhiễm dầu tràn
Thủy triều đen
Hậu quả váng dầu và cách khắc phục
Sinh hoạt của con người và các hoạt động sản xuất thải ra môi trường lượng khí thải lớn (NO, CO2, SO2…) đều nặng hơn không khí nên có xu hướng chuyển xuống lớp không khí sát mặt đất => ô nhiễm môi trường.
 Biện pháp:
- Đảm bảo an toàn trong vận chuyển dầu lửa, có biện pháp kịp thời khi gặp sự cố tràn dầu.
- Lưu thông không khí (sử dụng quạt gió, xây dựng nhà xưởng thông thoáng, xây dựng các ống khói…). Hạn chế khí thải độc hại
Sự nổi của các vật cũng tác động đến môi trường
Sử dụng năng lượng sạch
Các hoạt động khai thác và vận chuyển dầu có thể làm rò rỉ dầu lửa. Vì dầu có trọng lượng riêng nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên nổi trên mặt nước.
Sự nổi của các vật cũng tác động đến môi trường
Các hoạt động khai thác và vận chuyển dầu có thể làm rò rỉ dầu lửa. Vì dầu có trọng lượng riêng nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước nên nổi trên mặt nước.
 Lớp dầu này ngăn cản việc hoà tan ôxi vào nước. Vì vậy, sinh vật không lấy được ôxi sẽ bị chết
Sự nổi của các vật cũng tác động đến môi trường
Cuộc diễn tập về sự khắc phục sự cố tràn dầu (Tỉnh Bà Rịa – Vũng tàu )
dv > dl
FA = d.V
V là thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m3)