Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

Ngữ văn 8
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.











Thảo luận nhóm :
Câu 1 : Ta có thể hiểu như thế nào về đầu đề của văn bản : Ôn dịch, thuốc lá ?
Câu 2 : Có thể sửa thành : Ôn dịch thuốc lá hoặc Thuốc lá là một loại ôn dịch được không ? Vì sao ?
Đáp án :
Câu 1 : - Ôn dịch : chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm, lây lan rộng làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định.
- Từ này thường được dùng làm tiếng chửi rủa (như : Đồ ôn dịch ! )
- Ôn dịch, thuốc lá có hai nghĩa :
+ chỉ dịch thuốc lá.
+ tỏ thái độ nguyền rủa, tẩy chay dịch bệnh này
Câu 2 : Nếu đổi thành Ôn dịch thuốc lá hoặc thuốc lá là một loại ôn dịch về nội dung không sai, nhưng tính chất biểu cảm không rõ bằng khi dùng dấu phẩy giữa hai cụm từ : ôn dịch và thuốc lá( tỏ được thái độ nguyền rủa, đồng thời gây chú ý cho người đọc)
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.











Thể loại :
Văn bản thuyết minh. Vì nội dung văn bản này trình bày các tri thức về tác hại cuả thuốc lá để bạn đọc nhận thức và biết cách đề phòng, lời văn chính xác, cô đọng, chặt chẽ, sinh động.

Bố cục :
+ Đoạn 1 : Mở bài ( từ đầu đến còn nặng hơn cả AIDS) : Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
+ Đoạn 2 : Thân bài ( tiếp đến con đường phạm pháp ) :
Tác hại của thuốc lá.
+ Đoạn 3 : Kết bài ( phần còn lại ) :
Kiến nghị chống thuốc lá.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.









a. Có những ôn dịch mới xuất hiện vào cuối thế kỉ này, đặc biệt là nạn AIDS và ôn dịch thuốc lá.
b. Ôn dịch thuốc lá đang đe dọa sức khỏe và tính mạng loài người
c. +Sử dụng các từ thông dụng của ngành y tế như : ôn dịch, dịch hạch, thổ tả, AIDS ...
+ Dùng phép so sánh ( ôn dịch thuốc lá ... còn nặng hơn cả AIDS)
+ Tác dụng : thông báo ngắn gọn, chính xác nạn dịch thuốc lá. Nhấn mạnh hiểm họa to lớn của nạn dịch này.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.









Em đón nhận thông tin này với thái độ nào ?
- Ngạc nhiên vì bất ngờ ?
- Không ngạc nhiên ?
- Mới ?
- Không mới ?
- Vì sao thế ?
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.








Nói về hiểm họa thuốc lá, tại sao tác giả lại đi dẫn lời của Trần Hưng Đạo ? Lời văn đó là : “ Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu. ”. Ý nghĩa của lời nói đó ?
+ Cảnh báo thuốc lá là một kẻ thù nguy hiểm và khó khăn cũng như giặc ngoại xâm.
+ Khuyên nhủ rằng muốn thắng kẻ thù thuốc lá cần phải hành động kịp thời nhưng bền bỉ lâu dài.
+ Lời của một vị tướng nổi tiếng (được nhân dân suy tôn là thánh) sẽ có tác dụng to lớn và giàu sức thuyết phục.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.








a. Phương diện sức khỏe, lối sống đạo đức cá nhân và cộng đồng.
b. + Đoạn văn từ ngày trước đến quả là một tội ác thuyết minh cho nội dung thuốc lá có hại cho sức khỏe.
+ Đoạn từ “ Bố và anh ... và con đường phạm pháp” thuyết minh cho nội dung thuốc lá có hại cho lối sống và đạo đức của con người


Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.








Sự hủy hoại của thuốc lá đối với sức khỏe con người được phân tích trên các chứng cứ :
Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc thấm vào cơ thể người hút.
+ Chất hắc ín làm tê liệt các lông mao ở vòm họng, phế quản, nang phổi, tích tụ lại gây ho hen, viêm phế quản, ung thư vòm họng và phổi
+ Chất oxit cacbon thấm vào máu không cho tiếp nhận oxi khiến sức khỏe giảm sút.
+ Chất ni-cô-tin làm co thắt các động mạch, gây bệnh huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim có thể dẫn tới tử vong.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.









a. Sự hủy hoại của thuốc lá đối với sức khỏe con người được phân tích trên các chứng cứ :
Khói thuốc lá còn đầu đọc những người xung quanh (cũng gây đau tim mạch, cũng ung thư, đẻ non, thai nhi yếu)
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.









Sự hủy hoại của thuốc lá đối với sức khỏe con người được phân tích trên các chứng cứ :
Như vậy tác hại của thuốc lá là hủy hoại nghiêm trọng sức khỏe con người và là nguyên nhân của nhiều bệnh tật và nhiều cái chết khác
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.









b. - Đó là các chứng cớ khoa học được phân tích và minh họa bằng các số liệu thống kê nên có sức thuyết phục bạn đọc.


Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.









Trong những hiểm họa của thuốc lá đối với sức khỏe con người được thuyết minh ở đây, những tri thức nào em biết trước, những tri thức nào hoàn toàn mới mẻ đối với em ?
Ảnh hưởng xấu của thuốc lá đến đạo đức con người :
– Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc ở các thành phố lớn nước ta ngang với thành phố Âu – Mĩ.
- Để có tiền hút thuốc sang, thiếu niên ta sinh ra trộm cắp.
- Từ nghiện thuốc có thể dẫn tới nghiện ma túy
b. - So sánh tỉ lệ hút thuốc của thanh thiếu niên của các thành phố lớn Việt Nam với các hành phố Âu – Mĩ
- So sánh số tiền nhỏ ( 1 đô la để mua một bao 555 của thanh niên Mĩ ) và số tiền lớn ( 15 000 đồng để mua bao thuốc đó ở Việt Nam)
- Dụng ý : Cảnh báo nạn đua đòi hút thuốc ở nước nghèo đánh vào túi tiền ít ỏi của người Việt Nam như thế nào, từ đó nảy sinh ra các tệ nạn khác ở thanh thiếu niên.
c. Hủy hoại lối sống nhân cách người Việt Nam, nhất là thanh thiếu niên.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.









Những thông tin này có hoàn toàn mới lạ đối với em không ? Vì sao?
Kết luận :
Là một thứ độc hại ghê gớm đối với sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
Có thể hủy hoại nhân cách tuổi trẻ.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá









Thảo luận nhóm :

Em hiểu thế nào là chiến dịch và
chiến dịch chống thuốc lá ?
Chiến dịch là toàn bộ nói chung các việc làm tập trung và khẩn trương, huy động nhiều lực lượng trong một thời gian nhằm thực hiện một mục đích nhất định.
Chiến dịch chống thuốc lá là các hoạt động thống nhất rộng khắp của toàn bộ xã hội nhằm chống lại một cách hiệu quả ôn dịch thuốc lá
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá







- Tác giả đã dùng các ví dụ, số liệu thống kê và so sánh :
+ Ở Bỉ, từ năm 1987 vi phạm hút thuốc nơi công cộng làn thứ nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la.
+ Chỉ trong vài năm, chiến dịch chống thuốc lá đã làm giảm hẳn số người hút và người ta lạc quan về mục tiêu “ Một châu Âu không còn thuốc lá” vào cuối thế kỉ XX.
Nước ta nghèo hơn các nước châu Ân nên càng phải chống thuốc lá.
Tác dụng phương pháp thuyết minh :
Nhờ tính khách quan của thông tin,. văn bản đã thuyết phục bạn đọc về ý nghĩa cần có của chiến dịch chống thuốc lá.


Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá







Ngoài những biện pháp chống thuốc lá như phạt tiền, treo khẩu hiệu chống thuốc lá, cấm quảng cáo thuốc lá thì em có đề xuất biện pháp gì ?
Nếu trong gia đình hay trong lớp em có người hút thuốc, em sẽ bày tỏ thái độ như thế nào ?

Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá
III. Tổng kết.







Em hiểu gì về thuốc lá sau khi đọc Ôn dịch, thuốc lá ?
Qua bài này, em học tập được gì về phương pháp thuyết minh ?
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá
III. Tổng kết.







Nghệ thuật :
Phương pháp so sánh, nêu ví dụ, minh họa bằng các số liệu thống kê, sử dụng các từ ngữ chuyên ngành ...
Nội dung :
Thuốc lá là một loại ôn dịch gây tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe, lối sống của cá nhân và cộng đồng
Vì thế chúng ta phải quyết tâm chống lại nạn dịch này.
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8
I. Đọc và tìm hiểu chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
II. Đọc và tìm hiểu văn bản.
1. Tìm hiểu chung.
2. Tìm hiểu chi tiết.
a. Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
b. Tác hại của thuốc lá.
c. Kiến nghị chống thuốc lá
III. Tổng kết.
IV. Luyện tập






Câu 1 : Những nhận định nào nói đúng về ý nghĩa của từ ôn dịch được dùng trong nhan đề văn bản
Nói về một căn bệnh rất dễ lây lan.
Nói về một căn bệnh rất nguy hiểm.
Nói về một loại động vật có hại.
Là từ dùng làm tiếng chửi rủa.
Câu 2 : Nhận định nào nói lên quan điểm của tác giả về việc hút thuốc lá và tác hại của thuốc lá trên phương diện xã hội ?
Là “một tội ác”
Là “quyền của anh”
Là “một cử chỉ cho biểu tượng quý trọng”
Là một loại “ôn dịch”
A
B
C
A
Tiết 45 : Ôn dịch, thuốc lá
Ngữ văn 8

Dặn dò
Soạn : Bài toán dân số