Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

Ôn dịch , thuốc lá
Ngữ văn 8
Tiết 45
Nguyễn Khắc Viện






Người thực hiện: Cao Tuyết Dung- THCS Hồng Phong- Nam Sách- Hải Dương
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện -tấm gương tiêu biểu trong việc bảo vệ và chăm lo sức khoẻ cho con người.Ông có nhiều cống hiến ở lĩnh vực y học.
Những tác phẩm của ông viết về phòng bệnh và chữa bệnh, là bài học bổ ích cho mọi người.
2.Văn bản
-Văn bản nhật dụng
-Trích trong " Từ thuốc lá đến ma tuý- Bệnh nghiện"
II.Đọc, hiểu văn bản
1.Đọc, chú thích
2.Bố cục
Phần 1: Từ đầu đến " nặng hơn cả AIDS":Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
Phần 2: Tiếp -> " con đường phạm pháp": Tác hại của thuốc lá.
Phần 3: Còn lại: Kiến nghị chống thuốc lá.
* ý nghĩa của nhan đề: "Ôn dịch, thuốc lá"
Ôn dịch: + Chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm lây lan rộng .
+ Là 1 tiếng chửi rủa (Đồ ôn dịch).
-Thuốc lá: Cách nói tắt của tệ nghiện thuốc lá.
* Ôn dịch,thuốc lá: có 2 nghĩa:
. Chỉ tệ nghiện thuốc lá.
. Tỏ thái độ nguyền rủa, tẩy chay dịch bệnh này.
Dấu phẩy ngăn cách nhấn mạnh sắc thái biểu cảm: vừa căm tức vừa ghê sợ.
3. Phân tích
a. Nêu vấn đề
-Loài người đã diệt trừ loại dịch hạch, thổ tả.
Xuất hiện nạn AIDS.
Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ sức khoẻ và tính mạng loài người -> nặng hơn cả AIDS.
-Từ ngữ thông dụng của ngành y tế.
-Lời văn ngắn gọn.
- Biện pháp so sánh, thông tin chính xác.
=> Nhấn mạnh hiểm hoạ to lớn của loại dịch này.
b. Thuốc lá đe doạ sức khoẻ , tính mạng con người
"Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu".
( Dẫn lời của Trần Hưng Đạo)
-Gây ấn tượng mạnh.
- So sánh việc chống thuốc lá với chống giặc ngoại xâm ( thuốc lá tấn công sức khoẻ con người như giặc ngoại xâm chống phá).Thuốc lá làm cộng đồng suy kiệt một cách từ từ như tăm ăn dâu, nhưng hậu quả rất khủng khiếp.
Thảoluận:Cách dùng hình ảnh "tằm ăn dâu"
Lá dâu: ví như con người, sức khoẻ con người.
Tằm: khói thuốc lá.
=>Tằm ăn lá dâu dù chậm vẫn nhìn thấy.Còn khói thuốc lá không thấy tác hại của nó ngay. Nó có thể gặm nhấm cơ thể của con người, gây tác hại nhiều mặt đối với cuộc sống gia đình và xã hội.
* Tác hại của người hút thuốc lá
- Khói thuốc chứa >4000 chất hoá học có khả năng gây bệnh hiểm nghèo. Các chất ô-xít các-bon, hắc-ín,nicôtin thấm vào cơ thể (Vòm họng, phế quản, phổi) thấm vào máu gây ung thư phổi, các bệnh nghiêm trọng: co thắt động mạch, nhồi máu cơtim, huyết áp cao.
* Tác hại đối với người không hút thuốc lá
-Khói thuốc làm cho vợ, con, người làm việc cùng phòng cũng mắc bệnh hiểm nghèo như người hút.
-Thai nhi trong bụng mẹ cũng nhiễm độc:đẻ non, suy yếu
Nêu gương xấu cho con em
Dẫn đễn phạm tội: ăn cắp.
*Thiệt hại về kinh tế
- 1 người chi 700.000đ/1năm cho hút thuốc.Chi phí này cao gấp 3,6 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần chi cho quần áo, gấp 2 lần chi cho khám bệnh.
- Bệnh tật->điều trị->tốn kém.
=>Thuyết minh + lập luận
Lời cảnh báo về mối nguy hiểm của vịệc hút thuốc lá.
Phản bác lại lối nói chống chế, bảo thủ của những người hút thuốc " Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi".
Như vậy, tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên những phương diện nào?
Sức khoẻ
Đạo đức cá nhân và cộng đồng
Kinh tế
c. Lời kêu gọi
So sánh tỉ lệ hút thuốc lá ở VN với các nước Âu-Mĩ :
+1$/1bao thuốc (Mĩ).
+15.000đ/1bao thuốc (VN)
=> Bằng số liệu cụ thể cho thấy:Việt Nam nghèo hơn nhưng hút thuốc tương đương với các nước đó
" Nghĩ đến mà kinh! Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này !"
*Những biện pháp ngăn ngừa hút thuốc lá ở các nước âu-mĩ
- Tiến hành chiến dịch chống thuốc lá.
- Cấm hút thuốc nơi công cộng.
- Phạt nặng người vi phạm.
- Cấm quảng cáo thuốc lá trên phương tiện thông tin đại chúng.
=>TriÖt ®Ó vµ quyÕt liÖt.
Nước ta có những biện pháp nào ngăn ngừa nạn dịch thuốc lá?
(Thảo luận)
Ông Đỗ Quý Doãn Thứ trưởng bộ văn hoáthôngtin
HS-SV di?u h�nh trên các đường phố lớn H� N?i
Cu?c thi sáng tác âm nhạc v? hút thuốc lá
Triển lãm tranh
NO Smoking
Ngày 31 tháng 5: Ngày thế giới không hút thuốc lá
4.Tổng kết
Em hiểu gì về
thuốc lá sau khi học xong văn bản này?
*Bằng phương pháp thuyết minh kết hợp hệ thống lập luận chặt chẽ cho thấy:
-Thuốc lá là một loại ôn dịch gây tác hại nghiêm trọng về sức khoẻ, kinh tế và đạo đức
- Con người cần quyết tâm chống lại nạn dịch này một cách triệt để và quyết liệt
III.Luyện tập
ý nào không nói đến tác hại của thuốc lá được tác giả đề cập trong bài viết?
Gây ho hen, đờm dãi và sau nhiều năm gây viêm phế quản.
Gây ung thư vòm họng và ung thư phổi.
Gây ngộ độc, gây ngất, khó thở, nôn ra máu.
Làm tăng huyết áp, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
Làm cho thai nhi bị nhiễm độc, mẹ đẻ non và con sinh ra suy yếu.
Người lớn hút thuốc vừa đầu độc con em vừa nêu gương xấu cho con em họ.
0
Lựa chọn câu trả lời đúng
Nhận định nào nói lên quan điểm của tác giả về việc hút thuốc lá và tác hại của thuốc lá trên phương diện xã hội?
A. Lµ “ mét téi ¸c”
B.Là "quyền của anh"
C.Là " một cử chỉ cho biểu tượng quí trọng"
D. Là một loại " ôn dịch"
Lựa chọn câu trả lời đúng
M?t s? hỡnh ?nh v? tỏc h?i c?a thu?c lỏ d?i v?i s?c kho? con ngu?i
Thu?c lỏ dó hu? ho?i tụi th? n�y dõy!
Eo ôi! Răng miệng gì mà khiếp thế !
Hút thuốc lá tăng nguy cơ thai chết
Phổi bị huỷ hoại bởi thuốc lá
IV.Củng cố, dặn dò
*Củng cố:
-Thuốc lá gây ra những tác hại gì? -Để chống lại nạn dịch thuốc lá, cần có những biện pháp nào?
*Dặn dò:
- Điều tra, thống kê tỉ lệ người hút thuốc lá ở địa phương em.
- Nêu suy nghĩ của em về vấn đề này.
- Làm bài tập 2 SGK
- Soạn bài " Bài toán dân số"
Kính chúc thầy cô mạnh khoẻ. Chúc các em chăm ngoan,học giỏi!