Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

Ôn dịch , thuốc lá
Chuyên đề ng÷ v¨n 8
Tiết 45
Nguyễn Khắc Viện






Người thực hiện: Lê Thị Hương
I. Tìm hiểu chung
* Giới thiệu
BS-GS Nguyễn Khắc Viện
Văn bản được trích trong tác phẩm nào , của ai ?
Theo Nguyễn Khắc Viện trong "Từ thuốc lá đến ma túy - Bệnh nghiện"
NXB GD Hà Nội -1992
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện -tấm gương tiêu biểu trong việc bảo vệ và chăm lo sức khoẻ cho con người.Ông có nhiều cống hiến ở lĩnh vực y học.
Những tác phẩm của ông viết về phòng bệnh và chữa bệnh, là bài học bổ ích cho mọi người.
2.Văn bản
-Văn bản nhật dụng
-Trích trong " Từ thuốc lá đến ma tuý- Bệnh nghiện"
Văn bản "Ôn dịch, thuốc lá" thuộc loại văn bản gì ?
II.Đọc, hiểu văn bản
1.Đọc, chú thích
2.Bố cục
Phần 1: Từ đầu đến " nặng hơn cả AIDS":Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
Phần 2: Tiếp -> " con đường phạm pháp": Tác hại của thuốc lá.
Phần 3: Còn lại: Kiến nghị chống thuốc lá.
Bố cục văn bản được chia làm mấy phần ? Chỉ ra và nêu nội dung từng phần .
*ý nghĩa của nhan đề: "Ôn dịch, thuốc lá"
Ôn dịch: + Chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm lây lan rộng .
+ Là 1 tiếng chửi rủa (Đồ ôn dịch).
-Thuốc lá: Cách nói tắt của tệ nghiện thuốc lá.
* Ôn dịch,thuốc lá: có 2 nghĩa:
. Chỉ tệ nghiện thuốc lá.
. Tỏ thái độ nguyền rủa, tẩy chay dịch bệnh này.
Dấu phẩy ngăn cách nhấn mạnh sắc thái biểu cảm: vừa căm tức vừa ghê sợ.
3. Phân tích
a. Nêu vấn đề
-Loài người đã diệt trừ loại dịch hạch, thổ tả.
Xuất hiện nạn AIDS.
Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ sức khoẻ và tính mạng loài người -> nặng hơn cả AIDS.
-Từ ngữ thông dụng của ngành y tế.
-Lời văn ngắn gọn.
- Biện pháp so sánh, thông tin chính xác.
=> Nhấn mạnh hiểm hoạ to lớn của loại dịch này.
b. Thuốc lá đe doạ sức khoẻ , tính mạng con người
"Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu".
( Dẫn lời của Trần Hưng Đạo)
-Gây ấn tượng mạnh.
- So sánh việc chống thuốc lá với chống giặc ngoại xâm ( thuốc lá tấn công sức khoẻ con người như giặc ngoại xâm chống phá).Thuốc lá làm cộng đồng suy kiệt một cách từ từ như tăm ăn dâu, nhưng hậu quả rất khủng khiếp.
Thảoluận: Cách dùng hình ảnh "tằm ăn dâu"
Tác giả ví:
L¸ d©u: vÝ nh­ con ng­êi, søc khoÎ con ng­êi.
T»m: khãi thuèc l¸.
GIẶC GẶM NHẤM: Là cách tấn công từ từ mà chắc chắn.
=>T»m ¨n l¸ d©u dï chËm vÉn nh×n thÊy.Cßn khãi thuèc l¸ kh«ng thÊy t¸c h¹i cña nã ngay.
 Khoùi thuoác laù xaâm nhaäp vaøo cô theå con ngöôøi töø töø, chaéc chaén, khoù maø bieát ñöôïc, khoâng phöông cöùu chöõa.
 So saùnh  nhaán maïnh taùc haïi cuûa thuoác laù ñoái vôùi söùc khoûe cuûa con ngöôøi.
* Tác hại của người hút thuốc lá
- Khói thuốc chứa > 4000 chất hoá học có khả năng gây bệnh hiểm nghèo. Các chất ô-xít các-bon, hắc-ín,nicôtin thấm vào cơ thể (Vòm họng, phế quản, phổi) thấm vào máu gây ung thư phổi, các bệnh nghiêm trọng: co thắt động mạch, nhồi máu cơtim, huyết áp cao.
XUẤT HUYẾT NÃO
THẬN DI CĂN PHỔI
Sơ đồ tác hại của thuốc lá.
Khói thuốc lá chứa hơn 4000 chất hóa học. Trong đó, một số chất khi thấm vào cơ thể
Làm tê liệt lông mao ? bụi , vi khuẩn tích tụ ? ho hen ? viêm phế quản.
Thấm vào tế bào ? ung thư : họng, phổi, .
- Thấm vào máu ? hồng cầu không tiếp cận ô-xy ? sức khỏe giảm sút.
- Làm động mạch co thắt lại?huyết áp cao, tắt động mạch, nhồi máu cơ tim.
Hắc - ín
Ô-xít các-bon
Ni-cô-tin
* Tác hại đối với người không hút thuốc lá
-Khói thuốc làm cho vợ, con, người làm việc cùng phòng cũng mắc bệnh hiểm nghèo như người hút.
-Thai nhi trong bụng mẹ cũng nhiễm độc:đẻ non, suy yếu
Nêu gương xấu cho con em
Dẫn đễn phạm tội: ăn cắp.
*Thiệt hại về kinh tế
- 1 người chi 700.000đ/1năm cho hút thuốc.Chi phí này cao gấp 3,6 lần phí tổn học hành, gấp 2,5 lần chi cho quần áo, gấp 2 lần chi cho khám bệnh.
- Bệnh tật->điều trị->tốn kém.
=>Thuyết minh + lập luận
Lời cảnh báo về mối nguy hiểm của vịệc hút thuốc lá.
Phản bác lại lối nói chống chế, bảo thủ của những người hút thuốc " Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi".
Như vậy, tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên những phương diện nào?
Sức khoẻ
Đạo đức cá nhân và cộng đồng
Kinh tế
c. Lời kêu gọi
So sánh tỉ lệ hút thuốc lá ở VN với các nước Âu-Mĩ :
+1$/1bao thuốc (Mĩ).
+15.000đ/1bao thuốc (VN)
=> Bằng số liệu cụ thể cho thấy:Việt Nam nghèo hơn nhưng hút thuốc tương đương với các nước đó
" Nghĩ đến mà kinh! Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này !"
*Những biện pháp ngăn ngừa hút thuốc lá ở các nước âu-mĩ
Các nước đã có những biện pháp nào hạn chế ôn dịch, thuốc lá?

IN NHÃN CẢNH BÁO TRÊN
BAO BÌ THUỐC LÁ
- Dó ti?n hành chiến dịch chống thuốc lá.
- Cấm hút thuốc nơi công cộng.
- Phạt nặng người vi phạm.( Singapo,.)
- Cấm quảng cáo thuốc lá trên phương tiện thông tin đại chúng.
=>TriÖt ®Ó vµ quyÕt liÖt.
Nước ta có những biện pháp nào ngăn ngừa nạn dịch thuốc lá?
(Thảo luận)
Chỉ thị 12/2007/CT-TTg  ngày  10/5/2007 VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÁC HOẠT ĐỘNG PHÒNG, CHỐNG TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ
Ông Đỗ Quý Doãn Thứ trưởng bộ văn hoáthôngtin
HS-SV di?u h�nh trên các đường phố lớn H� N?i
Cu?c thi sáng tác âm nhạc v? hút thuốc lá
Triển lãm tranh
NO Smoking
Ngày 31 tháng 5: Ngày thế giới không hút thuốc lá
4.Tổng kết
Em hiểu gì về
thuốc lá sau khi học xong văn bản này?
* Bằng phương pháp thuyết minh kết hợp hệ thống lập luận chặt chẽ cho thấy:
-Thuốc lá là một loại ôn dịch gây tác hại nghiêm trọng về sức khoẻ, kinh tế và đạo đức
- Con người cần quyết tâm chống lại nạn dịch này một cách triệt để và quyết liệt
III.Luyện tập
ý nào không nói đến tác hại của thuốc lá được tác giả đề cập trong bài viết?
Gây ho hen, đờm dãi và sau nhiều năm gây viêm phế quản.
Gây ung thư vòm họng và ung thư phổi.
Gây ngộ độc, gây ngất, khó thở, nôn ra máu.
Làm tăng huyết áp, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
Làm cho thai nhi bị nhiễm độc, mẹ đẻ non và con sinh ra suy yếu.
Người lớn hút thuốc vừa đầu độc con em vừa nêu gương xấu cho con em họ.
0
Lựa chọn câu trả lời đúng
Nhận định nào nói lên quan điểm của tác giả về việc hút thuốc lá và tác hại của thuốc lá trên phương diện xã hội?
A. Lµ “ mét téi ¸c”;
B. Là "quyền của anh";
C. Là " một cử chỉ cho biểu tượng quí trọng"
D. Là một loại
" ôn dịch"
Lựa chọn câu trả lời đúng
M?t s? hỡnh ?nh v? tỏc h?i c?a thu?c lỏ d?i v?i s?c kho? con ngu?i
Eo ôi! Răng miệng gì mà khiếp thế !
Hút thuốc lá tăng nguy cơ thai chết
Phổi bị huỷ hoại bởi thuốc lá
IV.Củng cố, dặn dò
*Củng cố:
-Thuốc lá gây ra những tác hại gì? -Để chống lại nạn dịch thuốc lá, cần có những biện pháp nào?
*Dặn dò:
- Điều tra, thống kê tỉ lệ người hút thuốc lá ở địa phương em.
- Nêu suy nghĩ của em về vấn đề này.
- Làm bài tập 2 SGK
- Soạn bài " Bài toán dân số"
Kính chúc thầy cô mạnh khoẻ.
Chúc các em chăm ngoan,học giỏi!