Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

a. Tác giả:
- Nguyễn Khắc Viện (1913-1997).
- Là người có nhiều đóng góp cho ngành tâm lí và văn hoá, giáo dục Việt Nam.
b.Tác phẩm:
- Trích từ tài liệu “Từ thuốc lá đến ma tuý - Bệnh nghiện”.
- Văn bản nhật dụng.
- Ôn dịch: Chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm, lây lan rộng, làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định. Từ này còn dùng để chửi rủa.
- Hắc-ín: Chất lỏng màu đen, là sản phẩm phụ khi chưng cất than đá hoặc dầu mỏ, thường dung làm lớp chống ẩm, chống mối mọt.
- Ni-cô-tin: Chất độc trong thuốc lá, thuốc lào, có tác dụng gây nghiện.
Bố cục văn bản:
Chia 3 phần:
- Từ đầu...“AIDS”: Thông tin về nạn dịch thuốc lá.
- Tiếp theo...“con đường phạm pháp”: Tác hại của thuốc lá
- Còn lại: Kiến nghị chống thuốc lá
Nhan đề văn bản
- “Ôn dịch”:
+ Bệnh nguy hiểm lan truyền rộng.
+ Tiếng chửi rủa.
- “Thuốc lá” : Cách nói tắt của cụm từ “tệ nghiện thuốc lá.”
- Dấu phẩy đặt giữa 2 từ để ngắt giọng, bộc lộ ý nghĩa vừa
căm tức vừa ghê sợ.
Có thể diễn đạt nhan đề: Thuốc lá! Mày là đồ ôn dịch!
- Giới thiệu các loại dịch: Dịch hạch, tả, đại dịch AIDS.
- Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức khoẻ, tính mạng con người, nặng hơn cả AIDS.
=> Vừa nêu vấn đề vừa chỉ ra tính chất nghiêm trọng của vấn đề.
a. Đối với người hút và người xung quanh:
- Đối với người hút:
Gây ho hen, viêm phế quản, sức khỏe ngày càng giảm sút, gây ung thư, chết do nhồi máu cơ tim…
- Đối với người xung quanh:
Bị nhiễm độc, đau tim mạch, viêm phế quản, ung thư…
b. Thuốc lá ảnh hưởng đến cộng đồng:
Làm mất nhiều ngày công lao động, tổn hao sức khỏe cộng đồng.
c. Thuốc lá ảnh hưởng đến nhân cách con người:
- Sa vào các tệ nạn xã hội như cờ bạc, trộm cắp...
- Đặc biệt nghiện thuốc lá dẫn đến nghiện ma túy.
-> Huỷ hoại lối sống, nhân cách người Việt Nam, nhất là thanh thiếu niên.

B? TR? KI?N TH?C


- M?t di?u thu?c s?n sinh ra 500 mi-li-lit khúi.
- Trờn khúi thu?c ch?a trờn 4000 ch?t húa h?c, 20 ch?t d?c.
- Ch?t ni-cụ-tin trong m?t di?u thu?c cú th? gi?t ch?t m?t con chu?t, 20 di?u cú th? gi?t m?t con bũ.
- 90% b?nh nhõn m?c b?nh ph?i, t?c ngh?n món tớnh�d?u cú ti?n can hỳt thu?c lỏ...

Theo Vi?n nghiờn c?u khoa h?c.
3. Kiến nghị:
- Cấm hút thuốc lá nơi công cộng, nơi làm việc.
- Cấm mọi hình thức quảng cáo.
- Phạt nặng những trường hợp vi phạm.
- Khuyến cáo mọi người về tác hại của thuốc lá.
Tác hại của thuốc lá
Đối với sức khoẻ
Tính mạng
Đối với cộng đồng
Đối với đạo đức
Phòng chống ôn dịch
thuốc lá!
1. Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ, có căn cứ khoa học, so sánh độc đáo, giàu sức thuyết phục.
2. Nội dung: Thông tin cho chúng ta biết về nạn dịch thuốc lá gây tác hại đến đời sống con người nên cần chống lại nó.
III. Luyện tập:
Hãy tìm hiểu nguyên nhân hút thuốc lá ở một số người thân hoặc bạn bè.
Hướng dẫn học bài
- Đọc lại toàn văn bản.
- Nắm vững nội dung và nghệ thuật văn bản.
- Soạn bài “Bài toán dân số”.