Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
Giới thiệu chung:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913 – 1997), là một bác sĩ giỏi, có tinh thần học hỏi và nghị lực phi thường.
Chết vì bệnh lao.
2. Th? lo?i:
Văn bản nhật dụng thuyết minh
một vấn đề khoa học xã hội.
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Đọc, giải thích từ khó:
2. Nhan đề văn bản
- “Ôn dịch”:
+ bệnh lan truyền rộng
+ tiếng chửi rủa
- “Thuốc lá”: Cách nói tắt của cụm từ tệ nghiện thuốc lá.
- Dấu phẩy đặt giữa 2 từ để ngắt giọng, bộc lộ ý nghĩa vừa căm tức vừa ghê sợ.
THUỐC LÁ !
MÀY
LÀ
ĐỒ
ÔN DỊCH !
3. Phương thức biểu đạt chính:
- Thuyết minh một vấn đề khoa học xã hội.
4. Bố cục
Bố cục
Từ
đầu…
“cả
AIDS”:
Thông
báo về
nạn dịch
thuốc lá.

Tiếp theo
… “phạm
pháp”:
Tác hại
của
thuốc lá.


Còn lại:
Kiến
nghị
chống
thuốc lá.


III. Phân tích:
1. Thông báo về nạn dịch:
Những ôn dịch mới xuất hiện…
* Nghệ thuật:
- Sử dụng phép so sánh (Ôn dịch thuốc lá… còn nặng hơn cả AIDS)
Ôn dịch thuốc lá đang đe dọa sức khỏe và tính mạng con người
=> Thông báo ngắn gọn, nhấn mạnh hiểm họa của thuốc lá
- Sử dụng từ thông dụng của ngành y tế (ôn dịch, dịch hạch, thổ tả, AIDS…)
* Nghệ thuật : Tác giả mượn lời nói so sánh của Trần Hưng Đạo nhằm gây ấn tượng mạnh, làm nổi bật vấn đề.
+ Dâu như sức khoẻ con người.
+ Tằm ví như khói thuốc lá.

 Tằm ăn lá tới đâu biết tới đó còn khói thuốc lá gặm nhấm dần dần nên con người chủ quan, khinh suất và rốt cuộc bị thuốc lá đánh gục.
2. Tác hại của thuốc lá:
a. Đối với sức khoẻ con người:
Khói thuốc lá chứa nhiều chất
độc thấm vào cơ thể người hút.
+ Chất hắc ín. gây ho hen, viêm phế quản, ung thư vòm họng và phổi.
+Chất oxit cacbon .khiến sức
khoẻ giảm sút.
+ Khĩi thu?c cịn d?u d?c nh?ng ngu?i xung quanh (gây đau tim mạch, ung thư, đẻ non, thai nhi yếu.)
+ Chất ni-cô-tin.gây bệnh huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim, có thể tử vong.
=> Hủy hoại nghiêm trọng sức khỏe con người và là nguyên nhân dẫn đến cái chết
b. Đối với đạo đức con người:
Tỉ lệ thanh thiếu niên hút thuốc ở các thành phố lớn nước ta ngang với các thành phố Âu - Mĩ.
Để có tiền hút thuốc sang, thanh thiếu niên sinh ra trộm cắp.
=> Huỷ hoại lối sống, nhân cách người Việt Nam, nhất là thanh thiếu niên.
Từ nghiện thuốc có thể dẫn đến nghiện ma tuý.
Toàn bộ những thông tin trên cho ta hiểu biết về thuốc lá như thế nào? Nó có tác hại gì đến môi trường sống của chúng ta?
2. Tác hại của thuốc lá:
=> Thuốc lá là một thứ độc hại ghê gớm đối với sức khỏe cá nhân và cộng đồng, có thể hủy hoại nhân cách tuổi trẻ
- Ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la,
3. Kiến nghị chống thuốc lá:
- Chỉ trong vài năm, chiến dịch ch?ng thu?c giảm hẳn số người hút.
Cổ vũ chiến dịch chống thuốc lá.
- Các khẩu hiệu được trưng bày, treo ở khắp nơi
IV. TỔNG KẾT
- Nội dung:
Thông tin cho chúng ta biết về nạn dịch thuốc lá gây tác hại đến đời sống con người nên cần chống lại nạn dịch thuốc lá.
- Nghệ thuật:
Lập luận chặt chẽ, có căn cứ khoa học tin cậy,so sánh độc đáo, giàu sức thuyết phục,theo lối thuyết minh
Theo số liệu điều tra năm 2008
V. LUYỆN TẬP
* Một số lý do khiến thanh thiếu niên tập tành hút thuốc
1. Địa vị xã hội thấp
2. Sử dụng hoặc hút thuốc do anh chị em trong nhà/ hoặc những người ngang hàng chấp thuận.
3. Hút thuốc do cha mẹ
4. Thiếu sự quan tâm chăm sóc của cha mẹ.
5. Nhận thức về bản thân, lòng tự trọng còn thấp
* Hậu quả của việc hút thuốc ở tuổi thanh thiếu niên
1.  Viêm họng mãn tính – nếu hút thuốc liên tục
2.  Sức đề kháng kém
3.  Khó thở
4.  Vàng răng
5.  Quần áo hôi
6.  Hình thành thói quen tiêu tiền xa xỉ – nếu hút 1bao thuốc/ngày, mất khoảng 300.000VND/tháng.
Bài tập
Em hãy viết một đoạn văn bày tỏ thái độ của em với thuốc lá
Ngày 11/11/2004, Việt Nam đã phê chuẩn Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới, Công ước đã có hiệu lực tại Việt Nam từ ngày 17/3/2005.

Mục tiêu của Công ước: Nhằm bảo vệ các thế hệ hiện nay và tương lai khỏi các hậu quả tàn phá về sức khoẻ, xã hội, môi trường và kinh tế của việc tiêu thụ thuốc lá và phơi nhiễm với khói thuốc.




HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Nắm nội dung chính của văn bản "Ôn dịch, thuốc lá".
- Nhận xét phương pháp thuyết minh trong văn bản này
với văn bản "Thông tin về Ngày Trái đất năm 2000".
- Học thuộc ghi nhớ sgk/ 122.
- Chuẩn bị bài mới: Câu ghép (Tiếp theo).
+ Đọc kĩ các ví dụ và trả lời câu hỏi trong sgk/ 123.
+ Tự giải quyết trước các bài tập phần luyện tập
sgk/ 124, 125.

ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
Tiết 45
(Nguyễn Khắc Viện)
Ôn dịch, thuốc lá
Thông báo về nạn dịch thuốc lá.
Tác hại của thuốc lá.
Đối với sức khoẻ con người.
Sức khoẻ
người hút.
Sức khoẻ
cộng đồng.
Đối với đạo đức
con người.
Kiến nghị chống thuốc lá.