Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ
LỚP 8A4
? Em hãy cho biết chủ đề của Ngày Trái Đất năm 2000 mà Việt Nam tham gia là gì?
 Một ngày không dùng bao bì ni lông.
Đốt bao bì ni lông sinh ra khí độc gây rối loạn tuyến nội tiết, giảm khả năng miễn dịch, gây dị tật.
Bao bì ni lông màu gây ô nhiễm thực phẩm, gây ung thư.
Bao bì ni lông trôi ra biển làm chết các sinh vật khi chúng nuốt phải.
Bao bì ni lông vứt xuống cống rãnh gây ngập lụt; gây dịch bệnh.
Bao bì ni lông lẫn vào đất gây xói mòn.
Hãy nêu các tác hại của bao bì ni lông.
Dùng giấy, lá gói thực phẩm; chỉ sử dụng khi cần thiết.
Nói tác hại của bao bì ni lông với mọi người để cùng thu gom, phân loại và hạn chế việc sử dụng bao bì ni lông.
Thay đổi thói quen sử dụng; giặt sạch, phơi khô, dùng lại.
Giải pháp giảm thiểu chất thải bao bì ni lông .


Thứ sáu ngày 30 tháng 10 năm 2015
TUẦN 11:
BÀI 12-TIẾT 45:

VĂN BẢN
ÔN DỊCH, THUỐC LÁ
(Nguyễn Khắc Viện)
(Nguyễn Khắc Viện)
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
? Hãy giới thiệu xuất xứ của văn bản.
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992).
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
? Xét về nội dung, “Ôn dịch, thuốc lá” thuộc kiểu văn bản gì?
? Theo em, văn bản “Ôn dịch, thuốc lá” thuộc thể loại gì?
Văn bản “Ôn dịch, thuốc lá” có thể chia làm mấy phần?
Đoạn 1: từ đầu đến “còn nặng hơn cả AIDS.”
 Nhận xét khái quát về tác hại của thuốc lá.
Đoạn 2: từ “Ngày trước” đến “sức khỏe cộng đồng.”
 Chứng minh tác hại cụ thể của thuốc lá đối với sức khỏe người hút.
Đoạn 3: từ “Có người bảo” đến “con đường phạm pháp”.
Nêu tác hại của thuốc lá đối với những người không hút.
Đoạn 4: từ “Ngày nay” đến hết.
Cảm nghĩ và lời kêu gọi của tác giả.

Đánh dấu vị trí các đoạn trong sách giáo khoa.
3 Chỉ chung các loại bệnh nguy hiểm, lây lan rộng làm chết người hàng loạt trong một thời gian nhất định. Từ này thường dùng làm tiếng chửi rủa như: Đồ ôn dịch!
4 Cấu trúc hình lông trên bề mặt của niêm mạc, có tác dụng loại thải các chất hoặc vật lạ không cần thiết hay có hại đối với cơ thể.
2. Lớp tế bào ở ngoài cùng có thể tiết chất nhầy trong một số hốc của cơ thể như mũi, miệng, cổ họng,...;
6. Chỉ những túi nhỏ li ti của phổi, bao lấy những nhánh cuối của phế quản.
1 Chất lỏng, sánh, màu đen, là sản phẩm phụ khi chưng cất than đá hoặc dầu mỏ, thường dùng để làm lớp chống ẩm, chống mối mọt.
5. Chất độc trong thuốc lá, thuốc lào, có tác dụng gây nghiện.
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992).
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
? Vì sao tác giả lại dùng dấu phẩy trong nhan đề của văn bản: “Ôn dịch, thuốc lá”.
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
?Có thể sửa thành Ôn dịch thuốc lá hoặc Thuốc lá là một loại ôn dịch được không? Vì sao?
Dịch hạch, thổ tả, hàng vạn, hàng triệu người chết, nhờ tiến bộ y học, loài người hầu như đã diệt trừ được những dịch khủng khiếp ấy. Nhưng vào cuối thế kỷ này lại xuất hiện những ôn dịch khác.
Cả thế giới đang lo âu về nạn AIDS, chưa tìm ra giải pháp, thì nhiều nhà bác học, sau mấy chục năm và hơn năm vạn công trình nghiên cứu đã lớn tiếng báo động:
Ôn dịch thuốc lá đe dọa sức khỏe và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS.
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992).
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.












? Tác giả nhận xét khái quát về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và tính mạng loài người như thế nào?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992).
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
Ngày trước Trần Hưng Đạo căn dặn nhà vua: “Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu”. Hẳn rằng người hút thuốc lá không lăn đùng ra chết, không say bê bết như người uống rượu.
? Vì sao tác giả dẫn lời Trần Hưng Đạo bàn về việc đánh giặc trước khi phân tích tác hại của thuốc lá?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
Nguyễn Khắc Viện (1913-1997) là bác sĩ, nhà báo, nhà văn.
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992).
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
THẢO LUẬN NHÓM
(2 phút)
(Đọc văn bản từ “Khói thuốc lá...” đến “...sức khỏe cộng đồng.”)
?Cho biết tác hại của: khói thuốc lá, o-xit các-bon, hắc ín, ni-cô-tin,... đối với người hút thuốc lá?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
2. Tác phẩm:
Trích “Từ thuốc lá đến ma túy – Bệnh nghiện” (1992)
-Nội dung:
-Thể loại:
-Bố cục:
4 phần
Thuyết minh
Văn bản nhật dụng
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
? Khói thuốc lá có tác hại gì đối với sức khỏe người hút?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
? Tác hại của chất O-xit các-bon đối với sức khỏe người hút thuốc như thế nào?
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
? Chất hắc ín gây tác hại gì cho sức khỏe người hút?
-Hắc ín: gây ung thư
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
-Hắc ín: gây ung thư
? Chất ni-cô-tin có tác hại gì đối với sức khỏe người hút?
-Ni-cô-tin: gây huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
Khi người mẹ hút thuốc, chất nicotin ngấm vào máu, qua nhau thai đi vào bào thai tạo ra nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy hô hấp do thiếu oxy, bào thai phát triển không bình thường, chậm lớn, phát sinh tình trạng đẻ non, nhẹ cân khi sinh và nhiều hậu quả lâu dài khác khi trẻ trưởng thành.
Theo báo Kiến Thức (01/9/2015) thì một trong 9 nguyên nhân làm thai nhi nhiễm độc là do người mẹ đang mang thai mà nghiện hút thuốc lá.
Chất Nicotin trong thuốc lá có thể hấp thu vào cơ thể thông qua 3 đường là miệng, hô hấp và da. Nếu da, tiếp xúc với chất nicotin có thể dẫn đến ngộ độc. Điều này đã được cảnh báo sau khi thuốc trừ sâu chứa nicotin đổ lên quần áo hay tiếp xúc với da và nó cũng là hệ lụy của những nghề nghiệp phải tiếp xúc với lá thuốc lá. 
- Sau khi hút thuốc, chất nicotin trong thuốc lá đi vào máu và đến não bộ của người hút trong vòng 1 phút. Còn sự tích tụ nicotin trong máu được quan sát là từ 6 - 8 giờ sau khi ngừng hút thuốc lá. Do vậy, việc hút thuốc lá với một nồng độ đáng kể, người hút thuốc có thể chịu tác dụng dược lí của nicotin trong 24 giờ mỗi ngày. 
Báo Kiến Thức Cập nhật lúc: 20:45 06/09/2015
? Thuốc lá còn gây thêm tác hại gì khác nữa?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
Ôn dịch, thuốc lá
(Dấu phẩy có tác dụng tu từ)
 Thái độ vừa căm tức, vừa ghê tởm.
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
-Hắc ín: gây ung thư
-Ni-cô-tin: gây huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
(So sánh, liệt kê)
 Gặm nhấm sức khỏe như tằm ăn dâu.
-Mất ngày công lao động
Không cần nhắc đến những việc nghiêm trọng như vậy, chỉ riêng bệnh viêm phế quản của hàng triệu người cũng đã làm mất bao nhiêu ngày công lao động và làm tốn hao sức khỏe cộng đồng.
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
-Hắc ín: gây ung thư
-Ni-cô-tin: gây huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
(So sánh, liệt kê)
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
-Mất ngày công lao động
? Em có nhận xét gì về câu nói: “Tôi hút, tôi bị bệnh, mặc tôi!”

 Gặm nhấm sức khỏe như tằm ăn dâu.
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
-Hắc ín: gây ung thư
-Ni-cô-tin: gây huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
(So sánh, liệt kê)
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
-Mất ngày công lao động
 Gặm nhấm sức khỏe như tằm ăn dâu.
THẢO LUẬN NHÓM
(2 phút)
(Đọc văn bản từ “Xin đáp lại: ...” đến “...con đường phạm pháp.”)
?Cho biết tác hại của: khói thuốc lá đối với sức khỏe của những người xung quanh?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
-Khói thuốc: viêm phế quản
-O-xit các-bon: phá hồng huyết cầu
-Hắc ín: gây ung thư
-Ni-cô-tin: gây huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim.
(So sánh, liệt kê)
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
-Mất ngày công lao động
? Người hít khói thuốc lá phải chịu tác hại gì đối với sức khỏe?

 Gặm nhấm sức khỏe như tằm ăn dâu.
-Hít khói thuốc: cũng bị ung thư
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
-Hít khói thuốc: cũng bị ung thư
-Thai nhi: bị nhiễm độc, sinh non
?Nếu người mẹ đang mang thai hít phải khói thuốc thì thai nhi chịu tác hại gì?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
-Hít khói thuốc: cũng bị ung thư
-Thai nhi: bị nhiễm độc, sinh non
?Người lớn hút thuốc sẽ ảnh hưởng đến con em như thế nào?
-Nêu gương xấu cho con em:
(Nêu ví dụ, số liệu)
 Ảnh hưởng đến sức khỏe; gây ra tệ nạn xã hội.
4. Lời kêu gọi:
-Tiêu tốn tiền của gia đình.
+từ điếu thuốc cốc bia ma túy tội phạm.
[...] Ngày nay, đi các nước phát triển, đâu đâu cũng nổi lên chiến dịch chống thuốc lá. Người ta cấm hút thuốc ở tất cả những nơi công cộng, phạt nặng những người vi phạm (ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm lần thứ nhất phạt 40 đô la, tái phạm phạt 500 đô la). Khắp nơi, những tài liệu, khẩu hiệu chống thuốc lá dần dần lấn át những quảng cáo của các hãng thuốc lá. Và nhiều nước đã cấm quảng cáo thuốc lá trên báo chí, vô tuyến truyền hình. Chỉ trong vài năm, chiến dịch chống thuốc lá này đã làm giảm hẳn số người hút, và người ta đã thấy triển vọng có thể nêu lên khẩu hiệu cho những năm cuối thế kỷ XX: “Một châu Âu không còn thuốc lá”. Nước ta khác với các nước châu Âu, đang còn trong tình trạng có nhiều bệnh tật do vi trùng, kí sinh trùng gây ra, nay lại theo đòi các nước phát triển, nhiễm thêm các bệnh do thuốc lá; sốt rét, bệnh phong, lao, ỉa chảy chưa thanh toán được, lại ôm thêm ôn dịch thuốc lá này. Nghĩ đến mà kinh! Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.

? Vì sao tác giả đưa ra
những số liệu để so sánh
tình hình hút thuốc lá ở nước ta
với các nước Âu – Mĩ
trước khi đưa ra lời kêu gọi ?
?Sau khi phân tích, so sánh, tác giả kêu gọi mọi người làm gì?
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
4. Lời kêu gọi:
-Đã đến lúc ... phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.
(Kiểu câu cầu khiến)
 Vấn đề quan trọng, cấp thiết.
III. Tổng kết:
Ghi nhớ (sgk/122)
IV. Luyện tập:
Bài 1,2 (sgk/122)
GHI NHỚ: Giống như ôn dịch, nạn nghiện thuốc lá rất dễ lây lan và gây những tổn thất to lớn cho sức khỏe và tính mạng của con người. Song nạn nghiện thuốc lá còn nguy hiểm hơn cả ôn dịch: nó gặm nhấm sức khỏe con người nên không dễ kịp thời nhận biết, nó gây tác hại nhiều mặt đối với cuộc sống gia đình và xã hội. Bởi vậy, muốn chống lại nó, cần phải có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt để hơn là phòng chống ôn dịch.
Tác hại của thuốc lá đối với bản thân người hút.
CỦNG CỐ
Tác hại của thuốc lá đối với người xung quanh
CỦNG CỐ
Tình huống 2:
Trên đường đi học về nhà, Trung bị một nhóm thanh niên xấu dụ dỗ và ép hút thuốc lá. Theo em Trung nên ứng xử như thế nào?
DẶN DÒ
1/ Xem lại các ý nói về tác hại của thuốc lá : -Đối với người hút. -Đối với những người xung quanh.
2/ Làm bài tập 1,2 (SGK) và bài tập rèn kỹ năng xử lý 2 tình huống cô đã cho, tiết sau lên trình bày trước lớp .
3/ Chuẩn bị bài : BÀI TOÁN DÂN SỐ
(Nguyễn Khắc Viện)
I. Đọc – Hiểu chú thích:
II. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Ý nghĩa nhan đề:
2. Tác hại của thuốc lá đối với người hút:
3. Tác hại của thuốc lá đối với người chung quanh:
4. Lời kêu gọi:
-Đã đến lúc ... phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này.
(Kiểu câu cầu khiến)
 Vấn đề quan trọng, cấp thiết.
III. Tổng kết:
Ghi nhớ (sgk/122)
IV. Luyện tập:
Bài 1,2 (sgk/122)
LỚP 8A4 KÍNH CHÚC CÁC THẦY, CÔ LUÔN DỒI DÀO SỨC KHỎE.