Bài 12. Ôn dịch, thuốc lá

CHÀO MỪNG THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ HỘI GIẢNG VÒNG HUYỆN

NĂM HỌC: 2014 - 2015
TRƯỜNG THCS BỔ TÚC
KIỂM TRA MIỆNG

1/ Phân tích những tác hại của bao bì nilông đối với môi trường?
2/ Em đã có suy nghĩ và hành động như thế nào sau khi tìm hiểu văn bản trên?
3/ Hôm nay chúng ta tìm hiểu thêm một văn bản nhật dụng nữa, nội dung của văn bản đề cập đến vấn đề gì?
KIỂM TRA MIỆNG
Lời kêu gọi bình thường : “Một ngày không dùng bao ni-lông” được truyền đạt bằng một hình thức rất trang trọng: Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000. Bằng cách giải thích đơn giản mà sáng tỏ, văn bản đã chỉ rõ tác hại của việc dùng bao bì ni- lông, về lợi ích của việc giảm bớt chất thải ni lông, đã gợi cho chúng ta những việc có thể làm ngay để cải thiện môi trường sống,
1/ Các tác hại của bao bì ni lông đối với môi trường:
- Lẫn vào đất làm cản trở quá trình sinh trưởng của các loài thực vật, của cỏ….
Vứt xuống cống rãnh làm tắc các đường dẫn nước thải, gây ngập lụt, muỗi phát sinh…
Trôi ra biển làm chết các sinh vật
Đựng thực phẩm làm ô nhiễm thực phẩm, gây hại cho não, gây ung thư phổi.
Khi đốt, khói thải ra gây ngộ độc, khó thở….
2/ Học sinh trình bày theo sự hiểu biết của bản thân.
3/ Tiết học hôm nay chúng ta tìm hiểu về tác hại của thuốc lá.

Quan sát những hình ảnh trên và cho biết những hình ảnh đó phản ánh hiện tượng gì trong đời sống xã hội hiện nay ?
Tuần 12 - Tiết 45
Văn bản : ÔN DỊCH, THUỐC LÁ Nguyễn Khắc Viện
I/ Đọc – hiểu văn bản:
Giáo sư, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện (1913 – 1997) là người am hiểu nhiều về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, đặc biệt là y học.
Ông là tấm gương tiêu biểu trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe con người.
- Nhiều tác phẩm của ông viết về phòng bệnh và chữa bệnh là bài học bổ ích cho mọi người.
1/ Tác giả, tác phẩm:
a/ Tác giả:

b/ Tác phẩm:
- Xuất xứ: trích từ bài “Từ thuốc lá đến ma túy – bệnh nghiện”.
- Kiểu văn bản: văn bản nhật dụng
- Phương thức biểu đạt: thuyết minh kết hợp với nghị luận.


Nêu xuất xứ của văn bản ?
Xác định kiểu văn bản và phương thức biểu đạt được sử dụng trong bài ?
2/ Đọc:
- Yêu cầu: Đọc rõ ràng, mạch lạc, chú ý những dòng chữ in nghiêng cần đọc chậm.
3/ Chú thích:
* Đọc các chú thích sau trong sgk/121:
Ôn dịch
Niêm mạc
Nang phổi
Hắc ín
Vi khuẩn
Ni-cô-tin
4. Bố cục: Chia làm ba phần:
Phần 1: Từ đầu… nặng hơn cả AIDS .
 Thông báo nạn dịch thuốc lá.

Phần 2: Tiếp theo… con đường phạm pháp.
 Tác hại của thuốc lá.

Phần 3: Phần còn lại
 Kiến nghị chống thuốc lá.
Em hãy xác định bố cục của văn bản ?
Dấu phẩy (,):
+ Đặt giữa 2 từ để ngắt giọng,
+ Nhấn mạnh sắc thái biểu cảm, bộc lộ thái độ vừa căm tức vừa ghê sợ.
Thuốc lá! Mày là đồ ôn dịch!
“Ôn dịch, thuốc lá”
Em hiểu “ôn dịch” là gì ? Vì sao nhan đề lại viết là “Ôn dịch, thuốc lá” ?
“ Ôn dịch”:
+ Bệnh lan truyền rộng
+ Tiếng chửi rủa
“thuốc lá”: cách
nói tắt của cụm từ
“ tệ nghiện thuốc lá”.
II/ Phân tích văn bản:
1/ Ý nghĩa nhan đề văn bản:
2/ Nêu vấn đề nạn dịch thuốc lá:
- So sánh “Ôn dịch thuốc lá đe doạ sức khoẻ và tính mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS.”
=> Vừa nêu, vừa chỉ ra tính chất nghiêm trọng của vấn đề -> ngắn gọn, chính xác, sử dụng phép so sánh và kết hợp sử dụng các từ thông dụng của ngành y tế.
Ở phần mở đầu, tác giả đã đề cập đến những đại dịch nào? Trong đó đại dịch nào nguy hiểm nhất? Cách nêu vấn đề như vậy có tác dụng gì?
2/ Tác hại của thuốc lá



Để nhấn mạnh tác hại của thuốc lá, người viết đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?
- Dẫn lời Trần Hưng Đạo : “Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu”.
-> So sánh việc thuốc lá tấn công loài người như giặc ngoại xâm đánh phá → Khói thuốc lá xâm nhập vào cơ thể con người từ từ, chắc chắn, khó mà biết được, không thể cứu chữa.
→ Tác hại ghê gớm của thuốc lá.
3/ Tác hại của thuốc lá:

* Đối với sức khỏe người hút:
- Khói thuốc lá có trên 4000 chất hóa học có khả năng gây các loại bệnh nguy hiểm cho con người.
+ Chất hắc ín gây ho hen, viêm phế quản…
+ Chất ô - xít các- bon không cho tiếp nhận ô xi.
+ Chất ni-cô-tin làm co thắt động mạch gây nhồi máu cơ tim, co thắt động mạch…
* Đối với sức khỏe cộng đồng:
+ Cũng bị các bệnh như người hút.
+ Làm ô nhiễm môi trường.
+ Làm đẻ non, con yếu đối với những bà mẹ mang thai.
* Đối với đạo đức nhân cách con người:
+ Dối trá, trộm cắp.
+ Nêu gương xấu.
Hoại tử do tắc động mạch vì hút thuốc lá.
Ung thư vòm họng
Ung thư miệng
Chất nicôtin đóng lại trong phổi
CHẤT HẮC – ÍN DÍNH VÀO PHỔI GÂY UNG THƯ PHỔI
THAI CHẾT LƯU
Phạm tội
Là con đường ngắn nhất dẫn đến ma túy
Em có nhận xét gì về cách lập luận và đưa dẫn chứng của tác giả để chứng minh tác hại của tệ nạn hút thuốc lá?
Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng cụ thể, sinh động, phân tích dựa trên cơ sở khoa học.
> Tác hại ghê gớm của thuốc lá.
- Vì sao tác giả lại so sánh biện pháp bài trừ tệ nạn thuốc lá ở các nước phát triển với nước ta trước khi đưa ra kiến nghị: “Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này” ?
- Cách so sánh như vậy có tác dụng gì?
4/ Lời kêu gọi bài trừ tệ nạn thuốc lá :
“Ngày nay, đi các nước phát triển, đâu đâu cũng nổi lên chiến dịch chống hút thuốc lá…” -> ngăn ngừa hút thuốc lá quyết liệt.
“Nước ta khác với các nước châu Âu…lại ôm thêm ôn dịch thuốc lá này.” -> Tình trạng hút thuốc lá còn nhiều, chưa có chiến dịch chống hút thuốc lá mạnh mẽ.
=> Lời kêu gọi: “Đã đến lúc mọi người phải đứng lên chống lại, ngăn ngừa nạn ôn dịch này”.
BỔ SUNG THÔNG TIN:
- Trên thế giới : cứ 8 giây lại có một người tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá . Mỗi năm, thế giới có khoảng 5 triệu người tử vong do thuốc lá gây ra, trong đó khoảng 600 nghìn người tử vong do hút thuốc lá thụ động. 
- Tại Việt Nam, mỗi năm có 40.000 người tử vong do những nguyên nhân liên quan đến thuốc lá, gấp 3 lần số người chết do tai nạn giao thông. Một điều tra cho thấy trên 50% nam giới hút thuốc lá và 60% trẻ em Việt Nam độ tuổi 13-15 đã tiếp xúc với khói thuốc tại nhà.
Đăng các hình ảnh và thông tin cảnh báo trên vỏ bao thuốc lá .
1. Nghệ thuật :
- Lập luận chặt chẽ, dẫn chứng sinh động, sử dụng thủ pháp so sánh để thuyết minh một cách thuyết phục.
2.Ý nghĩa :
- Với những phân tích khoa học, tác giả đã chỉ ra tác hại của việc hút thuốc lá đối với đời sống con người, từ đó phê phán và kêu gọi mọi người ngăn ngừa tệ nạn hút thuốc lá.

HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
* Đối với bài học ở tiết này:
- Nắm được tác hại của tệ nạn hút thuốc lá, các biện pháp bài trừ tệ nạn thuốc lá ra khỏi đời sống; nghệ thuật lập luận và các phương pháp viết bài văn thuyết minh.
Sưu tầm hình ảnh, tài liệu về tác hại của thuốc lá đối với đời sống con người.
Viết đoạn văn thuyết minh về tác hại của thuốc lá đối với đời sống con người.
* Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
Đọc kĩ văn bản bài toán dân số, xác định bố cục của văn bản.
Tìm hiểu sự ra tăng dân số một cách chóng mặt làm cho tác giả phải sáng mắt ra.
Tìm hiểu nghệ thuật trong văn bản.
Trân trọng cảm ơn quý thầy cô!
Xin chào tạm biệt