Bài 12. Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận

Kính chào quý thầy cô
tới dự tiết học ngữ văn
Kiểm tra bài cũ
Điền vào phiếu học tập những kiến thức cơ bản về yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự
Người viết(kể) và nhân vật nêu lên ý kiến, nhận xét cùng các lí lẽ, dẫn chứng để người đọc (người nghe) phải suy ngẫm về vấn đề nào đó.
- Thường xuất hiện trong các cuộc đối thoại, độc thoại
- Thường dùng các từ ngữ và kiểu câu mang tính chất lập luận.
Nghị luận trong văn bản tự sự
- Thể hiện sâu sắc tính cách nhân vật.
- Làm cho câu chuyện thêm tính triết lý
Nội dung
Hình thức
Tác dụng
I, Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự.
1, B�i t?p: SGK - 160
Van b?n:"L?i l?m v� s? bi?t on"
Văn bản: Lỗi lầm và sự biết ơn
Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Trong chuyến đi, giữa hai người đã xảy ra một cuộc tranh luận, và một người nổi nóng không kiềm chế được mình đã nặng lời miệt thị người kia. Cảm thấy bị xúc phạm, anh không nói gì, chỉ viết lên cát : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã làm khác đi những gì tôi nghĩ".
Họ đi tiếp, tìm thấy một ốc đảo, và quyết định đi bơi. Người bị miệt thị lúc nãy bây giờ bị đuối sức và chìm dần xuống. Người bạn kia đã tìm cách cứu anh. Khi đã lên bờ, anh lấy một miếng kim loại khắc lên đá : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu sống tôi".
Người kia hỏi : "Tại sao khi tôi xúc phạm anh, anh viết lên cát, còn bây giờ anh lại khắc lên đá"?
Anh ta trả lời : "Những điều viết lên cát sẽ mau chóng xoá nhoà theo thời gian, nhưng không ai có thể xoá được những điều tốt đẹp đã được ghi tạc trên đá, trong lòng người".
Vậy mỗi chúng ta hãy học cách viết những nỗi đau buồn, thù hận lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá.
(Trớch t?p 4: H?t gi?ng tõm h?n)
2, Nhận xét:
a, Yếu tố nghị luận.
Câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
b, Tác dụng:
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Trong chuyến đi, giữa hai người đã xảy ra một cuộc tranh luận, và một người nổi nóng không kiềm chế được mình đã nặng lời miệt thị người kia. Cảm thấy bị xúc phạm, anh không nói gì, chỉ viết lên cát : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã làm khác đi những gì tôi nghĩ".
Họ đi tiếp, tìm thấy một ốc đảo, và quyết định đi bơi. Người bị miệt thị lúc nãy bây giờ bị đuối sức và chìm dần xuống. Người bạn kia đã tìm cách cứu anh. Khi đã lên bờ, anh lấy một miếng kim loại khắc lên đá : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu sống tôi".
Người kia hỏi : "Tại sao khi tôi xúc phạm anh, anh viết lên cát, còn bây giờ anh lại khắc lên đá"?
Anh ta trả lời : "Những điều viết lên cát sẽ mau chóng xoá nhoà theo thời gian, nhưng không ai có thể xoá được những điều tốt đẹp đã được ghi tạc trên đá, trong lòng người".
Vậy mỗi chúng ta hãy học cách viết những nỗi đau buồn, thù hận lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá.
(Trớch t?p 4: H?t gi?ng tõm h?n)
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
Lỗi lầm và sự biết ơn
Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Trong chuyến đi, giữa hai người đã xảy ra một cuộc tranh luận, và một người nổi nóng không kiềm chế được mình đã nặng lời miệt thị người kia. Cảm thấy bị xúc phạm, anh không nói gì, chỉ viết lên cát : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã làm khác đi những gì tôi nghĩ".
Họ đi tiếp, tìm thấy một ốc đảo, và quyết định đi bơi. Người bị miệt thị lúc nãy bây giờ bị đuối sức và chìm dần xuống. Người bạn kia đã tìm cách cứu anh. Khi đã lên bờ, anh lấy một miếng kim loại khắc lên đá : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu sống tôi".
Người kia hỏi : "Tại sao khi tôi xúc phạm anh, anh viết lên cát, còn bây giờ anh lại khắc lên đá"?
Anh ta trả lời : "Những điều viết lên cát sẽ mau chóng xoá nhoà theo thời gian, nhưng không ai có thể xoá được những điều tốt đẹp đã được ghi tạc trên đá, trong lòng người".
Vậy mỗi chúng ta hãy học cách viết những nỗi đau buồn, thù hận lên cát và khắc ghi những ân nghĩa lên đá.
(Trớch t?p 4: H?t gi?ng tõm h?n)
Lỗi lầm và sự biết ơn
Hai người bạn cùng đi qua sa mạc. Trong chuyến đi, giữa hai người đã xảy ra một cuộc tranh luận, và một người nổi nóng không kiềm chế được mình đã nặng lời miệt thị người kia. Cảm thấy bị xúc phạm, anh không nói gì, chỉ viết lên cát : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã làm khác đi những gì tôi nghĩ".
Họ đi tiếp, tìm thấy một ốc đảo, và quyết định đi bơi. Người bị miệt thị lúc nãy bây giờ bị đuối sức và chìm dần xuống. Người bạn kia đã tìm cách cứu anh. Khi đã lên bờ, anh lấy một miếng kim loại khắc lên đá : "Hôm nay người bạn tốt nhất của tôi đã cứu sống tôi".
Người kia hỏi : "Tại sao khi tôi xúc phạm anh, anh viết lên cát, còn bây giờ anh lại khắc lên đá"?
=> Giỳp cho b�i van thờm sõu s?c, gi�u tớnh tri?t lớ v� ý nghia giỏo d?c cao.
Văn bản không sử dụng yếu tố nghị luận
=>Tớnh giỏo d?c c?a cõu chuy?n b? m? nh?t.
Văn bản có sử dụng yếu tố nghị luận
I, Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự.

2, Nhận xét:
a, Yếu tố nghị luận.
Câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
b, Tác dụng:
- Giúp cho bài văn thêm sâu sắc, giàu tính triết lí và ý nghĩa giáo dục cao.
1, B�i t?p: SGK - 160
Van b?n: "L?i l?m v� s? bi?t on"
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
I, Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự.

2, Nhận xét:
a, Yếu tố nghị luận.
Câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
b, Tác dụng:
- Giúp cho bài văn thêm sâu sắc, giàu tính triết lí và ý nghĩa giáo dục cao.
II, Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận.
Bài 1: SGK - 161
Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
Gợi ý
* Hỡnh th?c:
- Vi?t hoa lựi v�o d?u dũng v� k?t thỳc b?ng d?u ch?m xu?ng dũng.
Cỏch vi?t do?n van: Di?n d?ch, quy n?p, t?ng- phõn- h?p.
* N?i dung:
- K? l?i bu?i sinh ho?t l?p. Trong bu?i sinh ho?t dú, em dó phỏt bi?u ý ki?n d? ch?ng minh Nam l� ngu?i b?n t?t.
- Cú s? d?ng y?u t? ngh? lu?n.
1, B�i t?p: SGK - 160
Van b?n: "L?i l?m v� s? bi?t on"
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
* Hình thức:
- Viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng
Cách viết đoạn văn: Diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp…
* Nội dung:
- Kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
- Có sử dụng yếu tố nghị luận.
Gợi ý bài 1 SGK - 161
* Gợi ý cụ thể:
Buổi sinh hoạt lớp diễn ra như thế nào? Thời gian địa điểm, ai là người điều khiển, không khí buổi sinh hoạt lớp ra sao?
Nội dung buổi sinh hoạt là gì? Em đã phát biểu về vấn đề gì? Tại sao lại phát biểu về vấn đề đó?
- Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn tốt như thế nào? ( Lí lẽ, dẫn chứng, lời phân tích…)
Bài 1: SGK – 161: Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
Sự khác nhau giữa hai loại văn bản: Văn bản nghị luận và yếu tố nghị luận trong văn bản tự sự?
Người viết phải xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ chặt chẽ. Nội dung ý lớn, ý nhỏ phải gắn bó, phụ thuộc vào nhau trong toàn bài.
Chỉ là những yếu tố đơn lẻ, biệt lập trong một tình huống, sự việc hay với nhân vật cụ thể nào đó của câu chuyện.
VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
YẾU TỐ NGHỊ LUẬN TRONG
VĂN BẢN TỰ SỰ
* Hình thức:
- Viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng
Cách viết đoạn văn: Diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp…
* Nội dung:
- Kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
- Có sử dụng yếu tố nghị luận.
Gợi ý bài 1 SGK - 161
* Gợi ý cụ thể:
Buổi sinh hoạt lớp diễn ra như thế nào? Thời gian địa điểm, ai là người điều khiển, không khí buổi sinh hoạt lớp ra sao?
Nội dung buổi sinh hoạt là gì? Em đã phát biểu về vấn đề gì? Tại sao lại phát biểu về vấn đề đó?
- Em đã thuyết phục cả lớp rằng Nam là người bạn tốt như thế nào? ( Lí lẽ, dẫn chứng, lời phân tích…)
Bài 1: SGK – 161: Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
I, Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự.

2, Nhận xét:
a, Yếu tố nghị luận.
Câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
b, Tác dụng:
- Giúp cho bài văn thêm sâu sắc, giàu tính triết lí và ý nghĩa giáo dục cao.
II, Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận.
Bài 1: SGK - 161
Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
* Hỡnh th?c:
- Vi?t hoa lựi v�o d?u dũng v� k?t thỳc b?ng d?u ch?m xu?ng dũng.
- Cỏch vi?t do?n van: Di?n d?ch, quy n?p, t?ng - phõn - h?p.
* N?i dung:
- K? v? nh?ng vi?c l�m ho?c nh?ng l?i d?y b?o gi?n d? m� sõu s?c c?a ngu?i b� kớnh yờu dó l�m cho em c?m d?ng.
- Cú s? d?ng y?u t? ngh? lu?n.
Bài 2: SGK - 161
Viết đoạn văn kể về những việc làm hoặc những lời dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động (trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận)
Gợi ý bài 2: SGK - 161
1, B�i t?p : SGK - 160
Van b?n: "L?i l?m v� s? bi?t on"
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
* Hình thức:
- Viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng
Cách viết đoạn văn: Diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp…
* Nội dung:
- Kể về những việc làm hoặc những lới dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động
- Có sử dụng yếu tố nghị luận.
Gợi ý bài 2: SGK - 161
* Gợi ý cụ thể:
- Người em kể là ai?
- Người đó đã để lại một việc làm, lời nói hay một suy nghĩ? Điều đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?
- Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó giản dị mà sâu sắc, cảm động như thế nào?
- Suy nghĩ về bài học rút ra từ câu chuyện trên.
Bài 2: SGK – 161 : Viết đoạn văn kể về những việc làm hoặc những lời dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động (trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận)
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
. Phõn tớch vi?c s? d?ng y?u t? ngh? lu?n trong van b?n " B� n?i"c?a Duy Khỏn
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
bà nội (Trớch)
Tôi ngẩng cao đầu mới thấy tuổi của bà ; chứ cứ nhìn bà chặt củi, nhổ sắn, nhìn bà đứng, bà đi không ai biết bà đã gần bảy mươi. Bà làm nhanh, đi nhanh, lưng thẳng. Bà không hút thuốc lào như u tôi, không ăn giầu.
bà như một chiếc bóng; lặng lẽ, đi không ai biết, về không ai hay. Bà tất bật, khi đi giồng sắn ở trại, khi đi bắt cua bán, lúc đi cấy thuê. Có lần bà bỏ nhà bốn năm ngày. Tôi hỏi Lĩnh, nó rơm rớm nước mắt. Tuần phu đi rầm rập bắt thúê. Trống dồn sôi cả bụng, đập thình thịch vào cái ngực bé nhỏ của tôi.
Cả làng đã im ắng. Bà như chiếc bóng giở về. ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. ớt khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng. Nếu ai lành chanh lành chói, bà rủ rỉ khuyên chỉ còn mồm một, mồm hai.
Người ta bảo: " Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà". Bà như thế chúng tôi hư làm sao được.(...)
Bà tôi có học hành gì đâu, một chữ cắn đôi không biết. Bà lặng lẽ, cứ tưởng bà không biết gì. Bà thuộc như cháo hàng trăm hàng nghìn câu ca. Bà nói những câu sao mà đúng thế. Bà bảo u tôi:
Dạy con từ thuở còn thơ
Dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về.
Người ta như cây.Uốn cây phải uốn từ non. Nếu để lớn lên mới uốn, nó gãy.
( Theo Duy Khỏn, Tu?i tho im l?ng, NXB Kim D?ng, H� N?i, 1996)
bà nội (Trớch)
Tôi ngẩng cao đầu mới thấy tuổi của bà ; chứ cứ nhìn bà chặt củi, nhổ sắn, nhìn bà đứng, bà đi không ai biết bà đã gần bảy mươi. Bà làm nhanh, đi nhanh, lưng thẳng. Bà không hút thuốc lào như u tôi, không ăn giầu.
bà như một chiếc bóng; lặng lẽ, đi không ai biết, về không ai hay. Bà tất bật, khi đi giồng sắn ở trại, khi đi bắt cua bán, lúc đi cấy thuê. Có lần bà bỏ nhà bốn năm ngày. Tôi hỏi Lĩnh, nó rơm rớm nước mắt. Tuần phu đi rầm rập bắt thúê. Trống dồn sôi cả bụng, đập thình thịch vào cái ngực bé nhỏ của tôi.
Cả làng đã im ắng. Bà như chiếc bóng giở về. ít khi tôi thấy bà nói chuyện nói trò với ai ngoài các cháu ra. ớt khi tôi thấy bà đôi co với ai. Dân làng bảo bà hiền như đất. Nói cho đúng, bà hiền như chiếc bóng. Nếu ai lành chanh lành chói, bà rủ rỉ khuyên chỉ còn mồm một, mồm hai.
Người ta bảo: " Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà". Bà như thế chúng tôi hư làm sao được.(...)
Bà tôi có học hành gì đâu, một chữ cắn đôi không biết. Bà lặng lẽ, cứ tưởng bà không biết gì. Bà thuộc như cháo hàng trăm hàng nghìn câu ca. Bà nói những câu sao mà đúng thế. Bà bảo u tôi:
Dạy con từ thuở còn thơ
Dạy vợ từ thuở bơ vơ mới về.
Người ta như cây.Uốn cây phải uốn từ non. Nếu để lớn lên mới uốn, nó gãy.
( Theo Duy Khỏn, Tu?i tho im l?ng, NXB Kim D?ng, H� N?i, 1996)
* Hình thức:
- Viết hoa lùi vào đầu dòng và kết thúc bằng dấu chấm xuống dòng
Cách viết đoạn văn: Diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp…
* Nội dung:
- Kể về những việc làm hoặc những lới dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động
- Có sử dụng yếu tố nghị luận.
Gợi ý bài 2: SGK - 161
* Gợi ý cụ thể:
- Người em kể là ai?
- Người đó đã để lại một việc làm, lời nói hay một suy nghĩ? Điều đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?
- Nội dung cụ thể là gì? Nội dung đó giản dị mà sâu sắc, cảm động như thế nào?
- Suy nghĩ về bài học rút ra từ câu chuyện trên.
Bài 2: SGK – 161 : Viết đoạn văn kể về những việc làm hoặc những lời dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động (trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận)
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
I, Thực hành tìm hiểu yếu tố nghị luận trong đoạn văn tự sự.

2, Nhận xét:
a, Yếu tố nghị luận.
Câu trả lời của người bạn được cứu và câu kết của văn bản.
b, Tác dụng:
- Giúp cho bài văn thêm sâu sắc, giàu tính triết lí và ý nghĩa giáo dục cao.
II, Thực hành viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận.
Bài 1: SGK - 161
Viết một đoạn văn kể lại buổi sinh hoạt lớp. Trong buổi sinh hoạt đó, em đã phát biểu ý kiến để chứng minh Nam là người bạn tốt.
Bài 2: SGK - 161
Viết đoạn văn kể về những việc làm hoặc những lới dạy bảo giản dị mà sâu sắc của người bà kính yêu đã làm cho em cảm động (trong đoạn văn có sử dụng yếu tố nghị luận)
1, B�i : SGK - 160
Van b?n: "L?i l?m v� s? bi?t on"
Tiết 60: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
Giờ học kết thúc.
Cảm ơn các thầy cô giáo đã tới dự!
Giờ học kết thúc
Cảm ơn các thầy cô đã tới dự!