Bài 12. Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

TUẦN 13 – TIẾT 62
KHÚC HÁT RU NHỮNG EM BÉ
LỚN TRÊN LƯNG MẸ
Hướng dẫn đọc thêm
Nguyễn Khoa Điềm
I. GIỚI THIỆU
1. Tác giả
Nguyễn Khoa Điềm sinh năm 1943, quê ở Thừa Thiên – Huế, trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ.
2. Tác phẩm
Sáng tác năm 1971, in trong tập “Đất và khát vọng”
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Tìm hiểu bố cục của bài thơ
- Bài thơ chia làm 3 khúc, mỗi khúc (đoạn) 2 khổ
- Từng khúc đều được mở đầu bằng 2 câu : Em cu Tai …đừng rời lưng mẹ”và kết thúc bằng lời ru trực tiếp của người mẹ : “Ngủ ngoan a-kay ơi…” , ngắt nhịp đều đặn ở giữa dòng .
- Cách lặp đi lặp lại, cách ngắt nhịp như thế tạo âm điệu dìu dặt, vấn vương cho lời ru.
2. Hình ảnh người mẹ Tà-ôi
- Mẹ giã gạo góp phần nuôi bộ đội kháng chiến
- Mẹ tham gia sản xuất
- Mẹ tham gia kháng chiến
 Người mẹ ấy bền bỉ, quyết tâm trong công việc
Thắm thiết yêu con, yêu buôn làng, yêu bộ đội
Luôn khát khao đất nước độc lập, tự do
- Giọng điệu trữ tình đã thể hiện một cách đặc sắc tình cảm thiết tha, trìu mến của người mẹ.
3. Mối liên hệ giữa công việc với tình cảm ước mong của người mẹ
- Mỗi lời ru là một nguyện ước gắn liền với công việc
+ Đang giã gạo  mơ hạt gạo trắng, con lớn vung chày lún sân
+ Đang tỉa bắp  mơ hạt bắp lên đều, con lớn phát mười Ka-lưi.
+ Đang chiến đấu  mơ thấy Bác Hồ ( thống nhất đất nước), con lớn làm người tự do.
- “Mặt trời của mẹ em nằm trên lưng”  ẩn dụ, đứa con là nguồn hạnh phúc ấm áp vừa gần gũi vừa thiêng liêng của đời mẹ.
- Qua ba khúc ru tình cảm, khát vọng của người mẹ ngày càng lớn dần với cuộc kháng chiến của đất nước.
III. TỔNG KẾT : SGK / Trang 155
CỦNG CỐ : Đọc diễn cảm bài thơ
DẶN DÒ
Chuẩn bị bài Ánh trăng