Bài 12. Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ

Hình ảnh người mẹ yêu thương con hiện lên thật đẹp trong cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược đó là những Bà Bủ, Bà Bầm, Mẹ Tơm,.Đặc biệt ta bắt gặp một tình yêu thương con cháy bỏng gắn với tình yêu quê hương đất nước của người mẹ dân tộc Tà- ôi được nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm thể hiện trong bài thơ của mình. Vậy tình cảm đó được thể hiện cụ thể như thế nào.
L?i gi?i thi?u v�o b�i
Tiết 57: Hu?ng d?n d?c thờm van b?n:
kHúC HáT RU NHữNG EM Bé LớN LÊN TRÊN LƯNG Mẹ
I. Tìm hiểu chung:

1. Tác giả

Nguyễn Khoa Điềm (1943) quê Thừa Thiên - Huế sinh trưởng trong một gia đình cách mạng. Sau tốt nghiệp đại học sư phạm ông tham gia chiến đấu.Là nhà thơ tiêu biểu thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Ông được nhận giải thưởng hội nhà văn Việt Nam
Một s? tác phẩm chính: Mặt đường khát vọng( Trường ca - 1974); Ngôi nhà có ngọn lửa ấm(Thơ - 1986); Thơ Nguyễn Khoa Điềm ( Thơ - 1990)
Hình ảnh nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm
Nguyễn Khoa Điềm
2. Văn bản
Bµi th¬ s¸ng t¸c 1971 khi t¸c gi¶ ®ang c«ng t¸c ë chiÕn khu miÒn t©y Thõa Thiªn, in trong tËp “®Êt vµ kh¸t väng” n¨m 1984. Bài thơ đã được nhạc sĩ Trần Hoàn phổ nhạc năm 1972
Tiết 57: Hu?ng d?n d?c thờm van b?n:
kHúC HáT RU NHữNG EM Bé LớN LÊN TRÊN LƯNG Mẹ
I. Tìm hiểu chung:

Nguyễn Khoa Điềm
II. Đọc - Hiểu văn bản:

1. Đọc:

*. Chú thích:

*. Thể loại:
- Th¬ tr÷ t×nh viÕt theo thÓ tù do, 8 tiÕng
*.Bố cục:

2. Phân tích:

- 3 khúc hát, mỗi khúc hát chia làm 2 lời ru
+ Lời ru em ( tg nhập vai )
+ Lời ru con ( từ mẹ )
T?ng khỳc du?c ng?t nh?p d?u d?n t?o s? cõn d?i, õm di?u dỡu d?t


giọng tha thiết, ngọt ngào thể
hiện được âm điệu dặt dìu,
vương vấn của lời ru.



a. Khúc hát ru của người mẹ thương con, thương bộ đội:

Mẹ giã gạo mẹ nuôi bộ đội
Nhịp chày nghiêng …..
Mồ hôi mẹ rơi…

- Người mẹ chịu thương chịu khó trong lao động và vô cùng yêu con
- Có hai điều thương : Thương con và thương bộ đội => Yêu con gắn liền với tình yêu bộ đội
Tiết 57: Hu?ng d?n d?c thờm van b?n:
kHúC HáT RU NHữNG EM Bé LớN LÊN TRÊN LƯNG Mẹ
I. Tìm hiểu chung:

Nguyễn Khoa Điềm
II. Đọc - Hiểu văn bản:

1. Đọc:

2. Phân tích:

a. Khúc hát ru của người mẹ thương con, thương bộ đội:

- Hai điều ước : Có gạo, con mau lớn => Yêu con gắn liền với tình yêu bộ đội
- Người mẹ chịu thương chịu khó trong lao động và vô cùng yêu con
- Có hai điều thương : Thương con và thương bộ đội
b. Khúc hát ru của người mẹ thương con, thương dân làng:

Lưng núi thì to mà lưng mẹ nhỏ
….
Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi
Mặt trời của mẹ em năm trên lưng
- Nghệ thuật ẩn dụ “ Mặt trời của mẹ”- Tình mẫu tử thiêng liêng cao quý
Giàu tình yêu thương cộng đồng
- Ước được mùa, ước con có sức khoẻ
Tình mẫu tử thắm thiết gắn với tình yêu dân làng
c. Khúc hát ru của người mẹ thương con, thương đất nước:

Tiết 57: Hu?ng d?n d?c thờm van b?n:
kHúC HáT RU NHữNG EM Bé LớN LÊN TRÊN LƯNG Mẹ
I. Tìm hiểu chung:

Nguyễn Khoa Điềm
II. Đọc - Hiểu văn bản:

1. Đọc:

2. Phân tích:

a. Khúc hát ru của người mẹ thương con thương bộ đội:

- Hai điều ước : Có gạo, con mau lớn => Yêu con gắn liền với tình yêu bộ đội
- Người mẹ chịu thương chịu khó trong lao động và vô cùng yêu con
- Có hai điều thương : Thương con và thương bộ đội
b. Khúc hát ru của người mẹ thương con thương dân làng:

- Nghệ thuật ẩn dụ “ Mặt trời của mẹ”- Tình mẫu tử thiêng liêng cao quý
Giàu tình yêu thương cộng đồng
- Ước được mùa, ước con có sức khoẻ
Tình mẫu tử thắm thiết gắn với tình yêu dân làng
c. Khúc hát ru của người mẹ thương con thương đất nước:

Mẹ đang chuyển lán mẹ đi đạp rừng
Mẹ địu em đi để giành trận cuối

- Hình tượng người mẹ Tà ÔI được nâng lên thành hình tượng người mẹ Tổ Quốc
- Nhịp thơ khẩn trương dồn đập diễn tả khí thế đầy cam go vất vả
- Mẹ thương đất nước
- Ước gặp Bác Hồ, ước con làm người tự do
- Người mẹ yêu nước yêu tự do độc lập
3. Tổng kết
- Bố cục độc đáo, lơi thơ tha thiết ngọt ngào
- Người mẹ thương con gắn với thương dân làng và tình yêu nước
Viết đoạn văn:
Chọn một trong 3 khúc hát ru.
Nội dung:
+ Hình ảnh mẹ trong công việc.
+ Tình cảm và ước mong của mẹ qua lời ru trực tiếp.
- Biểu cảm trực tiếp kết hợp biểu cảm qua nghị luận phân tích.
HU?NG D?N V? NH�