Bài 12. Độ to của âm

Bài 12.
Độ to của âm
Giáo viên: Trần Minh Tú
Trường THPTBC Trần Quốc Tuấn
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Chọn từ thíchhợp điền vào chỗ trống:
Số dao động trong một giây gọi là ...........
Đơn vị đo tần số là ..............
Tai người bình thường có thể nghe được âm có tần số từ
......... đến ..............
d) Âm càng bổng thì có tần số dao động càng ....
Âm càng trầm thì có tần số dao động càng .....
tần số
héc (Hz)
20 Hz
20000 Hz
lớn
nhỏ
Câu 2:
Khi vặn dây đàn căng nhiều thì âm phát ra ............ , tần số dao động ....
Khi vặn dây đàn căng ít (dây chùng) thì âm phát ra ............ , tần số dao động .....

cao (bổng)
lớn
thấp (trầm)
nhỏ
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
Thí nghiệm 1:
Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 15cm trên mặt hộp gỗ, Khi đó thước nằm yên tại vị trí cân bằng.
C1: Hãy quan sát dao động của đầu thước và ghi kết quả vào bảng1:
Đầu thước dao động mạnh
Âm phát ra to
Đầu thước dao động yếu
Âm phát ra nhỏ
Nâng đầu tự do của thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động trong hai trường hợp: a) Đầu thước lệch nhiều.
b) Đầu thước lệch ít.

C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ...... , biên độ dao động càng ....... , âm phát ra càng ......
ít
nhỏ
nhỏ.
C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng .......... , biên độ dao động càng ....... , âm phát ra càng ......
nhiều
lớn
to.
Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng gọi là biên độ dao động.
Biên độ dao động
Biên độ dao động
Gõ nhẹ, quả cầu bấc lệch càng ...... , chứng tỏ biên độ dao
động của mặt trống càng ........ , tiếng trống càng .......
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
Thí nghiệm 2:
Treo quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm sát vào giữa mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu trong hai trường hợp:
a) Gõ mạnh. b) Gõ nhẹ.
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Gõ mạnh, quả cầu bấc lệch càng ......... , chứng tỏ biên độ dao
động của mặt trống càng ........ , tiếng trống càng .......
nhiều
lớn
to.
ít
nhỏ
nhỏ.
Kết luận:
Âm phát ra càng ...... , khi .............. dao động của nguồn âm càng lớn.
to
biên độ
II. Độ to của âm
Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben, kí hiệu dB.
Người ta có thể dùng máy để đo độ to của âm.
Độ to của một số âm
Vận dụng
Bài 1: Vật phát ra âm to hơn khi nào?
Khi vật dao động nhanh hơn.
Khi vật dao động mạnh hơn.
Khi tần số dao động lớn hơn.
Cả ba trường hợp trên.
C4: Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ? Tại sao?
Trả lời: Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to. Vì khi gảy mạnh, dây đàn lệch nhiều, tức là biên độ dao động của dây đàn lớn, nên âm phát ra to.
C5: Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình vẽ sau.
Vận dụng
Biên độ dao động lớn
Biên độ dao động nhỏ