Bài 12. Độ to của âm

TỔ VẬT LÝ - CN - TIN HỌC
Niên học : 2008 - 2009
Chào mừng quý Thầy Cô cùng các em học sinh cùng đến dự

TIẾT HỘI GIẢNG VẬT LÝ
Giáo án điện tử Vật Lý
Trường THCS Vũng Tàu
KIỂM TRA BÀI CŨ
Tần số là gì ? Đơn vị đo tần số ?
Trong 5 giây vật thứ nhất thực hiện được 50 dao động, vật thứ hai thực hiện được 80 dao động . Vật nào có tần số dao động lớn hơn ? Vì sao ?
2. Cho biết khi vật dao động nhanh (chậm) thì tần số dao động và âm phát ra có mối quan hệ như thế nào ?
Trong câu 1, vật nào phát ra âm trầm hơn ?
1. Tần số là số dao động trong một giây. Đơn vị tần số là Héc (Hz).
* Vật 2 dao động nhanh hơn. Vì trong 1 giây, vật 1 thực hiện được 10 dao động (= 10 Hz), vật 2 thực hiện được 16 dao động (= 16 Hz).
2. Vật dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng cao (bổng).
Vật dao động càng chậm, tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng thấp (càng trầm).
Trong câu 1, vật 1 phát ra âm trầm hơn.
Khi khảy vào các dây đàn lớn bé khác nhau và có cùng chiều dài thì âm phát ra như thế nào ?
Vậy khi ta khảy nhẹ, khảy mạnh vào một dây đàn thì âm phát ra ra sao ?
Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 20cm trên mặt hộp gỗ. Khi đó mép thước thép đứng yên tại vị trí cân bằng. Nâng đầu tự do của thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay ra cho thước dao động trong hai trường hợp:
Đầu thước lệch nhiều.(hình a)
Đầu thước lệch ít.(hình b)
C1: Quan sát dao động của đầu thước, lắng nghe âm phát ra rồi điền vào bảng 1:

Tiết 14 - Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
1)Thí nghi?m 1:
m?nh
to
yếu
nhỏ
B?ng 1:
2) Biên độ dao động là gì ?
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
Vị trí cân bằng
2) Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
C2 : Từ những dữ liệu thu thập trên, hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống :
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng …………......., biên độ dao động càng ………………., âm phát ra càng …………..
nhiều
lớn
to
(ít)
(nhỏ)
(nhỏ)
Tiết 14 - Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
1)Thí nghi?m 1:
3)Thí nghiệm 2 : (hình 12.2)
-Treo một quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng và quả cầu vừa chạm sát vào giữa mặt trống.
-Hãy lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu trong hai trường hợp :
Gõ nhẹ
Gõ mạnh.
2) Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
Tiết 14 - Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
1)Thí nghi?m 1:
?
Gõ mạnh
Gõ nhẹ
?
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu
Again
Quả cầu bấc lệch càng ………......., chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng …………., tiếng trống càng ……………
nhiều
lớn
to
(ít)
(nhỏ)
(nhỏ)
C3 : Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Kết luận : Âm phát ra càng ……….. khi …………… dao động của nguồn âm càng lớn, và ngược lại.
Tiết 14 - Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
3)Thí nghi?m 2 :
biên độ
to
Độ to của âm được đo (lượng hoá) như thế nào ?
Tiết 14 - Bài 12 : ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
*Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng
của nó.
*Âm phát ra càng to (nhỏ ) khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn (nhỏ).
- Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (dB).
II. Độ to của một số âm :
- Người ta có thể dùng máy để đo độ to của âm :
Máy đo độ ồn điện tử
Máy đo cường độ âm thanh
Máy đo độ rung điện tử
Bảng 2 cho biết độ to của một số âm.
Củng cố
1).Biên độ dao động là gì ?
1) Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
2). Độ to của âm phụ thuộc gì?
2) Biên độ dao động càng lớn, âm càng to, và ngược lại.
3). Độ to của âm được đo bằng đơn vị nào ?
Ngưỡng đau có độ to bao nhiêu ?
3) Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (dB)
Ghi nh?
Ngưỡng đau có độ to 130dB.
C4 : Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ ? Tại sao ?
C4 : Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to. Vì khi gảy mạnh, dây đàn lệch nhiều, tức là biên độ dao động của dây đàn lớn, nên âm phát ra to.
C5 : Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp dưới đây.
M
b) M
Biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn hình a lớn hơn hình b .
C6 : Khi máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa khác nhau thế nào ?
Biên độ dao động của màng loa lớn khi máy thu thanh phát ra âm to. Biên độ dao động của màng loa nhỏ khi máy thu thanh phát ra âm nhỏ.
C7 : Độ to của tiếng ồn giờ ra chơi nằm trong khoảng 50 – 70dB.
C7 : Hãy ước lượng độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoảng nào ?
1/. Học thuộc các kết luận, ghi nhớ ; đọc thêm phần "Có thể em chưa biết" cuối trang 36 - SGK. Làm nốt còn lại trong SBT, trang 13 .
2/.Về nhà, các em hãy tự tìm hiểu xem :
TẠI SAO ng�y xua, khi th?y b?i m� t? xa, d? ph�n bi?t l� l?c xốy hay vĩ ng?a c?a qu�n d?ch, ngu?i ta thu?ng �p l? tai xu?ng d?t ?
Tại sao : Gõ vào thùng rỗng thì kêu to ?
Em hãy chọn và mở một ô cửa sổ để có thưởng !
4
2
1
3
câu 1: Chọn câu trả lời đúng:
Âm do một vật phát ra càng nhoû khi:
1. vật dao động càng chaäm .
2. vật dao động càng mạnh.
3. bieân ñoä dao động càng nhoû.
4. taàn soá dao động càng nhoû

CÂU 2:- Chọn phương án điền từ thích hợp nhất:
Mặt trống lệch khỏi vị trí cân bằng .........., biên độ dao động càng .............., âm phát ra càng .............
Nhiều / bé / to.
Nhiều / lớn / to.
Ít / bé / nhỏ.
Cả A và C .
CÂU 3 : Chọn phương án điền từ thích hợp nhất:
................. dao động càng lớn, âm phát ra càng .............

A. Tần số / thấp (trầm).
B. Tần số / cao (bổng).
C. Biên độ / to .
D. Cả b và c đúng .


CÂU 4 : Đơn vị đo độ to của âm là :
Đêxi met (dm)
Đêxi ben (dB)
Đêxi gam (dg)
Tất cả đều sai .
H�y suy nghĩ tiếp và
chờ cơ hội sau !
Chính xác !
Chúc mừng bạn !
Kính chúc Qúy Thầy Cô vui , khỏe , đạt nhiều thành qủa tốt đẹp trong sự nghiệp giáo dục của nước
nhà.


Xin chân thành cám ơn qúy Thầy Cô và các em học sinh cùng về dự tiết hội giảng này.