Bài 12. Độ to của âm

1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
Bài 12: Độ To Của Âm
Một vật dao động trường phát ra âm có độ cao nhất định.
Nhưng khi nào vật phát ra âm to, khi nào vật phát ra âm nhỏ?
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Thí nghiệm 1: Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 20 cm trên mặt hộp gỗ. Khi đó thước thép đứng yên tại vị trí cân bằng. Nâng đầu tự do của thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động dao động trong hai trường hợp.
a. Đầu thước lệch nhiều (hình 12.1a)
b. Đầu thước lệch ít (hình 12.1b)
C1: Quan sát dao động của đầu thước, lắng nghe âm phát ra rồi điền vào bảng 1:
Bài 12: Độ To Của Âm
mạnh
yếu
to
nhỏ
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
C2: Từ những dữ liệu thu thập trên, hãy chọn từ thích hợp điền vào chổ trống:
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
Thí nghiệm 2: Treo một quả cầu bấc sao cho khi treo dây thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm sát vào giữa mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu (hình 12.2) trong hai trường hợp.
a. Gõ nhẹ
b. Gõ mạnh
Khi gõ nhẹ trống kêu nhỏ và quả cầu dao động chậm.
Khi gõ mạnh trống kêu to và quả cầu dao động nhanh.
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………., biên độ dao động càng ……., âm phát ra càng ……….
Kết luận:
Âm phát ra càng ………. khi ………… dao động của nguồn âm càng lớn.
lớn
biên độ
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Âm phát ra càng ………. khi ………… dao động của nguồn âm càng lớn.
lớn
biên độ
II. Độ to của một số âm:
Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben (kí hiệu dB).
Người ta có thể dùng máy để đo độ to của âm.
Tiếng nói thì thầm 20dB
Tiếng nói chuyện bình thường 40dB
Tiếng nói nhạc to 60dB
Tiếng ồn rất to ngoài phố 80dB
Tiếng ồn của máy móc nặng trong công xưởng 100dB
Tiếng sét 120dB
Ngưỡng đau (làm đau nhức tai)
(Tiếng động cơ phản lực cách 4m) 130dB
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Âm phát ra càng ………. khi ………… dao động của nguồn âm càng lớn.
lớn
biên độ
II. Độ to của một số âm:
III. Vận dụng:
C4: Khi gãy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ? Tại sao?
Khi gãy mạnh tiếng đàn sẽ kêu to, vì biên độ dao động của dây đàn lớn.
C5: Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình 12.3
Sợi dây đàn ở hình trên có biên độ dao động lớn hơn sợi dây đàn hình dưới.
1/30/2010
Nguyễn Thanh Phong
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động:
Bài 12: Độ To Của Âm
Độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Âm phát ra càng ………. khi ………… dao động của nguồn âm càng lớn.
lớn
biên độ
II. Độ to của một số âm:
III. Vận dụng:
C6: Máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì biên dao động của màng loa khác nhau thế nào?
Khi phát ra âm to thì biên độ dao động của màng loa lớn.
Khi phát ra âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa nhỏ.
C5: Hãy ước lượng độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoảng nào?
Khoảng từ 40dB đến 80dB.