Bài 12. Độ to của âm

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Tần số là gì? Đơn vị của tần số? Âm cao thấp phụ thuộc vào yếu tố nào?
Trả lời: Số dao động trong một giây gọi là tần số. Đơn vị tần số là hec (Hz).
Âm phát ra càng cao (càng bổng ) khi tần số dao động càng lớn.
Âm phát ra càng thấp ( càng trầm ) khi tần số dao động càng nhỏ.
EM HÃY LẮNG NGHE !
Tiết 13 ; Bài 12:
ĐỘ TO CỦA ÂM
Bài 12:
ĐỘ TO CỦA ÂM
I/ Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
Thí nghiệm 1:
Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 20cm trên mặt hộp gỗ. Khi đó đầu thước thép đứng yên ở vị trí cân bằng. Nâng đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động trong hai trường hợp:
a/ Đầu thước lệch nhiều.
b/ Đầu thước lệch ít
a/ Đầu thước lệch nhiều.
b/ Đầu thước lệch ít
CÁC NHÓM LÀM THÍ NGHIỆM NHƯ HÌNH, THẢO LUẬN VÀ ĐIỀN CÂU TRẢ LỜI VÀO BẢNG1 TRANG 34 SGK
C1:
mạnh
to
nhỏ
yếu
*Bieân ñoä dao ñoäng:
Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
C2: Từ những dữ liệu thu thập trên, hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ............, biên độ dao động càng .............., âm phát ra càng .............
nhiều ( hoặc ít)
lớn (hoặc nhỏ)
to (hoặc nhỏ)
Đáp án
Thí nghiệm 2:
Treo một quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm sát vào giữa mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu trong hai trường hợp:
a/ Gõ nhẹ.
b/ Gõ mạnh.
CÁC NHÓM TIẾN HÀNH THÍ NGHIỆM VÀ
TRẢ LỜI CÂU HỎI C3.
Đáp án
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Quả cầu bấc lệch càng ............, chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng .............., tiếng trống phát ra càng ..................
nhiều (hoặc ít)
lớn (hoặc nhỏ)
to (hoặc nhỏ)
Đáp án
Kết luận:
Âm phát ra càng .......... khi .......... dao động của nguồn âm càng
to
biên độ
lớn.
Bài 12:
ĐỘ TO CỦA ÂM
I/ �m to, �m nhỏ-Biên độ dao động:
*Biên độ dao động của vật là độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó.
*Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn và ngược lại.
Tần số dao động lớn
Vật dao động
Vật dao động ra sao?
Âm phát ra thế nào?
Âm phát ra
cao
Vật dao động nhanh
Biên độ dao động lớn
Vật dao động mạnh
Âm phát ra
to
BẢNG ĐỘ TO CỦA MỘT SỐ ÂM
-Tiếng nói chuyện thì thầm: 20dB
-Tiếng nói chuyện to bình thường 40dB
-Tiếng nhạc to 60dB
-Tiếng ồn rất to ở ngoài phố 80dB
-Tiếng ồn của máy móc nặng trong công xưởng 100dB
-Tiếng sét 120dB
Ngưỡng đau (làm đau nhức tai)
(Tiếng động cơ phản lực ở cách 4m) 130dB
II. Độ to của một số âm
Bài 12:
ĐỘ TO CỦA ÂM
I/ �m to, �m nhỏ-Biên độ dao động:

*Biên độ dao động của vật là độ lệch lớn nhất của vật so với vị trí cân bằng của nó.
*Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của nguồn âm càng lớn.
-Đơn vị: đêxiben (ký hiệu dB)
II/ Độ to của một số âm:
-Dụng cụ đo: đêxiben kế.
-Ngưỡng đau của tai: 130dB.
C4: Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ? Tại sao?
VẬN DỤNG:
Trả lời:khi gãy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to. Vì khi gãy mạnh dây đàn lệch nhiều, tức là biên độ dao động của dây đàn lớn, nên âm phát ra to.
C5: Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình 12.3.
Vị trí cân bằng
Trường hợp 1
Trường hợp 2
C6: Khi máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa khác nhau thế nào?
VẬN DỤNG
Trả lời: Biên độ dao động của màng loa lớn khi máy thu thanh phát ra âm to. Biên độ dao động của màng loa nhỏ khi máy thu thanh phát ra âm nhỏ.
C7. H�y u?c lu?ng d? to c?a ti?ng ?n tr�n s�n tru?ng gi? ra choi n?m trong kho?ng n�o?
Trả lời: Độ to của tiếng ồn trên sân trường giờ ra chơi nằm trong khoảng từ 50 đến 70dB
CỦNG CỐ
Âm do một vật phát ra càng to khi:
A.Vật dao động càng nhanh.
B. Vật dao động càng mạnh.
C. Tần số dao động càng lớn.
D. Biên độ dao động càng lớn.
Hướng dẫn về nhà
-Học bài "Độ to của âm".
-Làm bài tập 12.1 đến 12.5 trang 13 SBT.
-Đọc phần "Có thể em chưa biết".
-Xem trước bài: "Môi trường truyền âm"