Bài 12. Độ to của âm

KIỂM TRA BÀI CŨ
1/ Tần số là gì?
Đơn vị tần số?
Âm cao (thấp) phụ thuộc như thế nào vào tần số?
2/ Tai người có thể nghe được âm có tần số nằm trong khoảng bao nhiêu?
A Dưới 20Hz.
B Từ 20Hz đến 20.000Hz
C Trên 20.000Hz
D Từ 200Hz đến 20.000Hz
- Số dao động trong 1 giây gọi là tần số.
Đơn vị tần số là Héc,
- Âm phát ra càng cao (càng bổng) khi tần số dao động càng lớn.
- Âm phát ra càng thấp (càng trầm) khi tần số dao động càng nhỏ.
B Từ 20Hz đến 20.000Hz
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
Thí nghiệm 1:
Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 20cm trên mặt hộp gỗ. Khi đó đầu thước thép đứng yên ở vị trí cân bằng. Nâng đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động trong hai trường hợp:
a/ Đầu thước lệch nhiều
b/ Đầu thước lệch ít

Bài 12 Độ To Của Âm
a/ Đầu thước lệch nhiều
b/ Đầu thước lệch ít
Bài 12: ĐỘ TO CỦA ÂM
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
C1: Quan sát dao động của đầu thước, lắng nghe âm phát ra rồi điền vào bảng 1:
Mạnh
To
Yếu
Nhỏ
 Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng .
C2: Từ những dữ liệu thu thập ở trên chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng………………biên độ dao động càng …………….âm phát ra càng………………
nhiều(ít)
lớn(nhỏ)
to(nhỏ)
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
1. Thí nghiệm : SGK
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng.
Bài 12 Độ To Của Âm

Thí nghiệm 2:
Treo một quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm sát mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát vật dao động của quả cầu trong hai trường hợp:
a/ Gõ nhẹ.
b/ Gõ mạnh.
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Quả cầu bấc lệch càng ………………., chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng ………………., tiếng trống phát ra càng…………………
nhiều(ít)
lớn (nhỏ)
to(nhỏ)
Kết luận:
Âm phát ra càng …………………… khi ………………... Dao động của nguồn âm càng lớn.
to
biên độ
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
1. Thí nghiệm : SGK
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng.
Bài 12 Độ To Của Âm

Kết luận:
Âm phát ra càng ……… khi…………... Dao động của nguồn âm càng lớn.
to
biên độ
II.Độ to của một số âm
- Độ to của âm được đo bằng
đơn vị đêxiben. Kí hiệu là dB.
Bảng độ to của một số âm:( sgk)
BẢNG ĐỘ TO MỘT SỐ ÂM
Tiếng nói thì thầm 20 dB
- Tiếng nói chuyện bình thường 40 dB
- Tiếng nhạc to 60 dB
Tiếng ồn rất to ở ngoài phố 80 dB
Tiếng ồn của máy móc nặng
trong công xưởng 100 dB
Tiếng sét 120 dB
Ngưỡng đau ( làm đau nhức tai)
( Tiếng động cơ phản lực ở cách 4m) 130 dB
I. Âm to, âm nhỏ - Biên độ dao động
1. Thí nghiệm : SGK
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng.
Bài 12 Độ To Của Âm

Kết luận:
Âm phát ra càng ……… khi…………... Dao động của nguồn âm càng lớn.
to
biên độ
II.Độ to của một số âm
- Độ to của âm được đo bằng
đơn vị đêxiben. Kí hiệu là dB.
Bảng độ to của một số âm:( sgk)
III. Vận dụng
C4: Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ?
Tại sao?
C4. Gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn to vì khi gảy mạnh, dây đàn lệch nhiều biên độ dao động của dây đàn lớn, âm phát ra to.
Trường hợp 1: Biên độ dao động lớn hơn.
C5: Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn ( điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình 12.3.
-Vị trí cân bằng
-Trường hợp 1
-Trường hợp 2
 Khi máy thu thanh phát ra âm to thì biên độ dao động của màng loa lớn, khi máy thu thanh phát ra âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa nhỏ.
C6: Khi máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa khác nhau thế nào?
III. Vận dụng
Thảo luận nhóm đại diện trả lời
1. Điền từ thích hợp vào ô trống:
A. Khi vật dao động nhanh âm phát ra…………
B. Khi vật dao động mạnh âm phát ra………….
C. Độ to của âm được đo bằng đơn vị …………
D. Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng gọi là …………………………..

2. Hải đang chơi đàn ghi ta:
A. Dao động của sợi dây đàn khác nhau như thế nào khi bạn ấy gảy mạnh và gảy nhẹ?
B. Tần số dao động của dây đàn khác nhau như thế nào khi bạn chơi nốt nhạc cao, nốt nhạc thấp.
C. Em hãy giải thích tại sao khi bắt đầu gảy đàn tiếng đàn to sau đó nhỏ dần?
Cao (bổng)…
To
Đề xi ben (dB)
Biên độ dao động
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc phần “ ghi nhớ”.
- Làm lại các câu C4, C5, C6 vào vở
- Làm câu C7, bài tập từ 12.1 đến 12.5 ( trang 13 SBT)
- Chuẩn bị bài “ Môi trường truyền âm ”
- Đọc phần “ Có thể em chưa biết”