Bài 12. Độ to của âm

XIN CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Tần số là gì? Đơn vị của tần số? Âm cao thấp phụ thuộc vào yếu tố nào?
Câu 2: Một vật dao động phát ra âm có tần số 50 Hz và một vật khác dao động có tần số 70Hz hỏi vật nào dao động nhanh hơn và vật nào phát ra âm thấp hơn?
Đầu thước lệch ít
Đầu thước lệch nhiều
1.Thí nghiệm 1: (SGK/Trang 34)
Cố định một đầu thước thép đàn hồi
Nâng đầu tự do của thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động trong 2 trường hợp:
- Đầu thước lệch nhiều
- Đầu thước lệch ít
Quan sát dao động, lắng nghe âm phát ra điền vào bảng 1
C1:
mạnh
to
nhỏ
yếu
Biên độ dao động là gì ?
Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó được gọi là biên độ dao động.
Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp vẽ ở hình 12.3.
Vị trí cân bằng
Trường hợp 1
Trường hợp 2
Trường hợp 1 biên độ dao động lớn
Mạnh
Yếu
To
Nhỏ
Lớn
Nhỏ
Tìm mối liên hệ giữa biên độ dao động và âm to âm nhỏ
C2: Từ những dữ liệu thu thập trên, hãy chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng càng ………………………., biên độ dao động càng …..………………., âm phát ra càng……………
Nhiều(ít)
Lớn(nhỏ)
To(nhỏ)
Đáp án
Thí nghiệm 2:
Treo một quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm sát mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu trong hai trường hợp:
a/ Gõ nhẹ.
b/ Gõ mạnh.
Đáp án
C3: Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Quả cầu bấc lệch càng ………………………………, chứng tỏ biên độ dao động của mặt trống càng ……………………………………, tiếng trống phát ra càng ……………………………
nhiều (ít)
lớn (nhỏ)
to (nhỏ)
Đáp án
Kết luận:
Âm phát ra càng ……........ khi ………………………… dao động của nguồn âm càng lớn.
to
biên độ
BẢNG ĐỘ TO CỦA MỘT SỐ ÂM
-Tiếng nói chuyện thì thầm: 20dB
-Tiếng nói chuyện to bình thường 40dB
-Tiếng nhạc to 60dB
-Tiếng ồn rất to ở ngoài phố 80dB
-Tiếng ồn của máy móc nặng trong công xưởng 100dB
-Tiếng sét 120dB
Ngưỡng đau (làm đau nhức tai)
(Tiếng động cơ phản lực ở cách 4m) 130dB
12.1 Vật phát ra âm to hơn khi nào?
Khi vật dao động nhanh hơn.
Khi vật dao động mạnh hơn
Khi tần số dao động lớn hơn.
Cả 3 trường hợp trên.
12.11: Độ to của âm phụ thuộc vào yếu tố nào sau đây?
Tần số dao động
Thời gian dao động.
Biên độ dao động.
Tốc độ dao động.
CỦNG CỐ
Bài1: Điền từ thích hợp vào chỗ trống của câu sau cho hợp lí:
Biên độ dao động càng lớn, âm phát ra ……………
Độ to của âm được đo bằng đơn vị…………………..
càng to
Đêxiben (dB)
Bài2: Dân gian có câu “Thùng rỗng kêu to” Em hiểu điều này thế nào?
Về mặt kiến thức vật lý: Khi gõ vào thùng bên trong rỗng, phần thùng bị gõ có khả năng dao động mạnh nên phát ra âm to.
Trong khi thùng “đặc” chẳng hạn bên trong có đựng gạo, khi gõ vào thùng, thùng không thể dao động mạnh nên phát ra âm nhỏ.
Về ý nghĩa trong cuộc sống: Câu “thùng rỗng kêu to” dùng để châm biếm người làm việc không đạt kết quả nhưng nói thành tích thì giỏi, huênh hoang tự cho mình hay. Nhắc nhở chúng ta luôn chăm chỉ lao động , học tập nói ít nhưng làm nhiều.
B
C
Bài 2
Khi gảy đàn, gảy như thế nào thì âm phát ra to, nhỏ? Gảy như thế nào thì âm phát ra cao, thấp? vì sao?
Gảy mạnh hoặc yếu thì âm phát ra to (hoặc nhỏ). Vì biên độ dao động lớn (hoặc nhỏ)
Gảy nhanh (hoặc chậm) thì âm phát ra cao (hoặc thấp).Vì tần số dao động sẽ lớn(hoặc nhỏ)
Trò chơi ô chữ
1
Câu 1: Vật phát ra âm được gọi là? ( 7 từ)
1
N
G
U
Ồ
N
Â
M
C âu 2: Khi máy thu thanh phát ra âm to, thì biên độ dao động của màng loa……….….?(7 t ừ)
2
2
C
À
N
G
L
Ớ
N
3
Câu 3: Khi gẩy một dây đàn, tiếng đàn sẽ……… vì biên độ dao động của dây đàn nhỏ ( 3 từ)
3
N
H
Ỏ
4
Câu 4: Ta nghe được âm thanh nhờ bộ phận nào dao động? bộ phận này mà dao động với biên độ càng lớn, ta nghe thấy âm càng to?( 7 từ)
4
M
À
N
G
N
H
Ĩ
5
Câu 5: Đơn vị dùng để đo độ to của âm?(7 từ)
5
Đ
Ê
X
I
B
E
N
6
Câu 6: Độ to của nguôn âm là 60 dB là của tiếng…………? Nó gần bằng với tiếng ồn sân trường vào giờ ra chơi.(6 từ)
6
N
H
Ạ
C
T
O
7
Câu 7: Âm phát ra càng nhỏ khi …………….. Dao động của nguồn âm càng nhỏ?(6 ô)
7
B
I
Ê
N
Đ
Ộ
Hướng dẫn về nhà
-Học bài “Độ to của âm”.
-Làm bài tập c7,12.1 đến 12.5 trang 13 SBT.
-Đọc phần “Có thể em chưa biết”.
-Xem trước bài: “Môi trường truyền âm”