Bài 12. Độ to của âm

Kiểm tra bài cũ:

1.Tần số là gì? Đơn vị tần số.
2.Độ cao của âm phụ thuộc yếu tố nào? Nêu cụ thể sự phụ thuộc đó.
Tiết 13: ĐỘ TO CỦA ÂM
I.Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
1.Biên độ dao động:
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của
vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
Vị trí cân bằng
Biên độ dao động
Tiết 13: ĐỘ TO CỦA ÂM
I.Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
1.Biên độ dao động:
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của
vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
2.Độ to của âm phụ thuộc yếu tố nào?



Thí nghiệm 1:Cố định một đầu thước thép đàn hồi có chiều dài khoảng 10cm trên mặt hộp gỗ. Khi đó thước thép đứng yên tại vị trí cân bằng. Nâng đầu tự do của thước lệch khỏi vị trí cân bằng rồi thả tay cho thước dao động trong hai trường hợp
a) Đầu thước lệch nhiều b) Đầu thước lệch ít
Bảng 1
Mạnh
To
Nhỏ
Yếu
117
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
Hết giờ
Từ kết quả bảng 1 , trả lời:
C2: Đầu thước lệch khỏi vị trí cân bằng
càng ………......., biên độ dao động càng
……………., âm phát ra càng …………..
nhiều
lớn
to
(ít)
(nhỏ)
(nhỏ)
Thí nghiệm 2:Treo quả cầu bấc sao cho khi dây treo thẳng đứng thì quả cầu vừa chạm vào giữa mặt trống.
Lắng nghe tiếng trống và quan sát dao động của quả cầu trong hai trường hợp:
a.Gõ nhẹ
b.Gõ mạnh

Ít
Nhiều
Nhỏ
Lớn
Nhỏ
To
117
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Hết giờ
Bảng 2
Tiết 13: ĐỘ TO CỦA ÂM
I.Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
1.Biên độ dao động:
Biên độ dao động là độ lệch lớn nhất của
vật dao động so với vị trí cân bằng của nó.
2.Độ to của âm phụ thuộc yếu tố nào?
-Độ to của âm phụ thuộc biên độ dao động
của nguồn âm
-Âm phát ra càng to khi biên độ dao động của
nguồn âm càng lớn và ngược lại.
Tiết 13: ĐỘ TO CỦA ÂM
I.Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
II.Độ to của một số âm:
Độ to của âm được đo bằng đơn vị đêxiben
( kí hiệu là dB).
Người ta có thể dùng máy để đo độ to của âm:
Đề xi ben – Kế
Bảng độ to một số âm:

Tiếng nói thì thầm 20 dB
Tiếng nói chuyện bình thường 40 dB
Tiếng nhạc to 60 dB
Tiếng ồn rất to ở ngoài phố 80 dB
Tiếng ồn của máy móc nặng trong công xưởng 100dB
Tiếng sét 120dB
Ngưỡng đau (làm đau nhức tai)
(Tiếng động cơ phản lực ở cách 4m) 130 dB
Những âm có độ to từ 130dB trở lên sẽ làm chói tai, đau nhức tai, có thể làm thủng màng nhĩ, làm tai bị điếc, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Khi có âm có độ to quá lớn, ta thường làm gì để bảo vệ tai?
Dùng dụng cụ nút tai hoặc che tai (bằng bàn tay, bông gòn…) để giảm bớt tiếng ồn, nếu có thể nên tránh hay giảm tiếp xúc, giảm độ to nguồn âm đó.
Tiết 13: ĐỘ TO CỦA ÂM
I.Âm to, âm nhỏ-Biên độ dao động:
II.Độ to của một số âm:
III.Vận dụng:
C4: Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to hay nhỏ? Tại sao?
Khi gảy mạnh một dây đàn, tiếng đàn sẽ to, vì biên độ dao động của dây đàn lớn.
a) M
b) M
C5: Hãy so sánh biên độ dao động của điểm giữa sợi dây đàn (điểm M) trong hai trường hợp dưới đây.
Biên độ dao
động của điểm
giữa sợi dây
đàn ở trường
hợp a lớn hơn
C6: Khi máy thu thanh phát ra âm to, âm nhỏ thì biên độ dao động của màng loa khác nhau như thế nào?
Khi phát ra âm to, biên độ dao động của màng loa lớn.
Khi phát ra âm nhỏ, biên độ dao động của màng loa nhỏ.
Màng loa
1.Điền vào chỗ trống cho thích hợp trong các câu sau:
a.Độ lệch lớn nhất của vật dao động so với vị trí cân bằng của nó gọi là:
…………………
b. Độ to của âm phụ thuộc vào………….
………………Dao động càng mạnh, biên độ dao động của nguồn âm càng……... âm phát ra càng……….
biên độ dao động
biên độ
dao động
lớn
to
c.Đơn vị độ to của âm là………
Ngưỡng đau có thể làm điếc tai có giá trị………dB
d.Dao động càng ……….., biên độ dao động của nguồn âm càng nhỏ, âm phát ra càng……….
e.Khi truyền đi xa,độ……..của âm thay đổi do……………….dao động của âm thay đổi.
to
dexiben
biên độ
yếu
nhỏ
130
2.Bản thân các em có thể là nguồn âm và có thể điều chỉnh độ to của một số nguồn âm sao cho phù hợp không ảnh hưởng xấu đến người xung quanh.
Theo em việc nào sau đây nên làm?
A. Nói chuyện riêng trong giờ học;
B. Phát biểu to rõ trong giờ học;
C. Mở lớn máy phát thanh vào ban trưa;
D. Nói to khi đi ngang qua lớp đang học;
E. Nói quá nhỏ trong giao tiếp.
F. Mở lớn nhạc và nghe thường xuyên bằng tai nghe.
Hướng dẫn về nhà:
-Học bài 11 và 12 kiểm tra 15 phút.
-Làm bài tập của bài 12.1 => 12.5 SBT,
-Đọc “Có thể em chưa biết”
-Tìm hiểu:
Tại sao ngày xưa, khi thấy bụi mù từ xa, để phân biệt là lốc xoáy hay vó ngựa của quân địch, người ta thường áp lỗ tai xuống đất ?