Bài 12. Ánh trăng

2. ý nào nói đúng nhất về cấu tạo các đoạn thơ của bài "Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ" - Nguyễn Khoa Điềm?
A. Mỗi đoạn đều được mở đầu bằng hai câu thơ giống nhau và kết thúc bằng lời ru trực tiếp của người mẹ
B. Mỗi đoạn có hai phần: 7 câu đầu nói về hoàn cảnh, công việc của người mẹ, 4 câu sau nói lên tình cảm và khát vọng của người mẹ
C. Có sự phát triển ngày càng cao, càng rộng lớn của tình cảm, khát vọng của người mẹ qua các lời hát ru
D. Cả A,B,C đều đúng.
1. ý nào sau đây không đúng với nội dung tư tưởng được thể hiện qua bài thơ "Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ" - Nguyễn Khoa Điềm?
A. Thể hiện tình yêu quê hương, đất nước thiết tha
B. Thể hiện ý chí chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc
C. Thể hiện niềm tự hào về truyền thống chiến đấu của cha ông
D. Thể hiện khát vọng và niềm tin chiến thắng giặc Mĩ, thống nhất đất nước
Bài 1. Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng:
kiểm tra bài cũ

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)

I. Đọc - Chú thích
1. Đọc:
Giọng nhẹ nhàng, trầm lắng, thiết tha như lời tâm tình thủ thỉ
ánh trăng
(Nguyễn Duy)
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)

I. Đọc - Chú thích:

Nguyễn Duy (1948)
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
ý nào sau đây không đúng về nhà thơ Nguyễn Duy
A Tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ. Sinh năm 1948.
B. Quê ở Quảng Xá, nay thuộc Đông Vệ, thành phố Thanh Hoá.
C. Làm thơ từ năm 1950, hầu như các tác phẩm của ông đều viết về người lính và chiến tranh. Được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2000.
D. Năm 1966, Nguyễn Duy gia nhập quân đội, vào binh chủng thông tin, tham gia chiến đấu ở nhiều chiến trường.
E. Sau năm 1975, ông chuyển về làm báo Văn nghệ giải phóng.
G. Nguyễn Duy được trao giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1972 - 1973.

I. Đọc - Chú thích

Tiết 61 . Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
Nguyễn Duy giao lưu với khán giả hát xẩm ở Hà Nội
1. Đọc:
2.Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
Lịch thơ của Nguyễn Duy

Một số tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Duy

I. Đọc - Chú thích
- In trong tập thơ "ánh trăng" viết năm 1978, tại thành phố Hồ Chí Minh.
- Tập thơ được tặng giải A của Hội nhà văn Việt Nam năm 1984.
* Hoàn cảnh ra đời:

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
1. Đọc:
2.Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
b.Tác phẩm:

I. Đọc - Chú thích

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
1. Đọc:
2.Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
b.Tác phẩm:
c. Từ khó
ánh trăng
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa



Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

I. Đọc - Chú thích

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
1. Đọc:
* Thể thơ:
ngũ ngôn (5 tiếng)
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Kiểu văn bản và Phương thức biểu đạt
*KiÓu v¨n b¶n: Tù sù
* Phương thức biểu đạt chính: Tự sự, biểu cảm, miêu tả

2.Tìm hiểu chú thích:
a.Tác giả:
b.Tác phẩm:
c. Từ khó
ánh trăng
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

I. Đọc - Chú thích

Tiết 61. Văn bản: ánh trăng
1. Đọc:
2.Tìm hiểu chú thích:
* Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm, tự sự, miêu tả

* Thể thơ:
ngũ ngôn (5 tiếng)
c. Từ khó:
* Bố cục:
b.Tác phẩm:
3 phần
II. Tìm hiểu văn bản
1. Kiểu văn bản và Phương thức biểu đạt
*KiÓu v¨n b¶n: Tù sù
2. Bè côc:
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
ánh trăng
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa



Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
Suy ngẫm của tác giả
I. Đọc - chú thích
II. Tìm hiểu văn bản

tiết 61. Văn bản: ánh trăng
(Nguyễn Duy)
3. Phân tich văn bản
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

I. Đọc - chú thích

II. Tìm hiểu văn bản
a. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ

tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
3.Ph©n tÝch v¨n b¶n
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
-> gắn với tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên, thiên nhiên tươi mát
-> gắn với những khó khăn gian khổ của cuộc chiến
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Mạch tự sự phát triển: quá khứ -> hiện tại: đất nước hoà bình
-> Dửng dưng, lạnh lùng lãng quên vầng trăng tình nghĩa, lãng quên quá khứ
-> Cuộc sống đủ đầy, hiện đại vẫn có sự cố xảy ra

b. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại

tiết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)

I. Đọc - chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
a. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
b. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
c. Suy tư của tác giả

tết 61. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)
3. Ph©n tÝch v¨n b¶n
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Con người
Vầng trăng
tấm lòng
tấm lòng
hiện tại
quá khứ
vô tình lãng quên
tri kỉ nghĩa tình
=> Thức tỉnh con người: chớ lãng quên quá khứ
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Xúc động, xao xuyến khi gặp lại tri kỉ ngày nào
Gợi nhắc con người hướng về những kỉ niệm quá khứ - hướng về môt thời con người sống với nhau đơn thuần vì cái tình cao đẹp
Quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên
Nghiêm khắc, nhẹ nhàng nhắc nhở
Sự giật mình của lí trí khi nhận thức đựoc thái độ của mình với quá khứ
Sự độ lượng, bao dung
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước ý trả lời đúng:

1. Tư tưởng của nhà thơ gửi gắm qua bài thơ này là gì?
A. Con người có thể vô tình, lãng quên tất cả, nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ thì luôn tròn đầy, bất diệt.
B. Bài thơ như lời nhắc nhở con người thái độ sống uống nước nhớ nguồn, ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
C. Câu A và B đều đúng.
D. Câu A và B đều sai.
2. Những yếu tố nghệ thuật nào đã góp phần làm nên thành công của bài thơ?
A. Thể thơ 5 chữ, kết hợp hài hoà giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình.
B. Giọng thơ tâm tình như câu chuyện theo dòng chảy thời gian.
C. Hình ảnh ẩn dụ mang ý nghĩa biểu tượng
D. Tất cả các ý trên đều đúng
ghi nhớ


Với giọng điệu tâm tình, hình ảnh giàu tính biểu cảm, ánh trăng của Nguyễn Duy như một lời tự nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống "uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.

I. Đọc - chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
a. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
b. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
c. Suy tư của tác giả
* Ghi nhớ/157
III. Tổng kết
Bài 1. Bài tập trắc nghiệm

Ngày 16 tháng 11 năm 2009

Bài 12. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)

Văn học

Tiết 58. Đọc - Hiểu văn bản
3. Ph©n tÝch
* Luyện tập
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước ý trả lời đúng:

1. Nguyễn Duy là nhà thơ trưởng thành trong thời kì nào?
A. Thời kì đầu kháng chiến chống Pháp
B. Thời kì cuối của kháng chiến chống Pháp
C. Thời kì kháng chiến chống Mĩ
D. Sau năm 1975
2. ánh trăng được viết cùng thể thơ với bài nào sau đây?
A. Cảnh khuya C. Đập đá ở Côn Lôn
B. Đêm nay Bác không ngủ D. Lượm
3. Nhận định nào nói đúng nhất những vấn đề về thái độ của con người mà bài thơ đặt ra?
A. Thái độ đối với quá khứ
B. Thái độ đối với những người đã khuất
C. Thái độ đối với chính mình
D. Cả A, B, C đều đúng
.

I. Đọc - chú thích
II. Tìm hiểu văn bản
a. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
b. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
c. Suy tư của tác giả
* Ghi nhớ/157
*. Luyện tập
Bài 1. Bài tập trắc nghiệm
Bài 2. Em thích nhất hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao?

Ngày 16 tháng 11 năm 2009

Bài 12. Văn bản: ánh trăng

(Nguyễn Duy)

Văn học

Tiết 58. Đọc - Hiểu văn bản
III. Tổng kết
- Học thuộc lòng ghi nhớ
- Học thuộc lòng và đọc diễn cảm bài thơ, nắm chắc nội dung và nghệ thuật của bài
- Soạn bài: Làng (Kim Lân)
Chú ý bài này chúng ta học trong hai tiết.

Hướng dẫn học bài và chuẩn bị bài ở nhà:
Xin Chân thành cảm ơn
các thầy cô giáo
Cùng toàn thể các em học sinh