Bài 12. Ánh trăng

Văn bản "ánh trăng"- Ngữ văn 9
Giáo viên : lê thị nguyệt
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
I.Đọc hiểu chú thích.
1. Tác giả: Nguyễn Duy Nhuệ-sinh 1948,quê Thanh Hoá,1966 vào bộ đội,sau 1975 làm báo văn nghệ giải phóng,từ 1977 sống ở thành phố Hồ Chí Minh.
2. Tác phẩm: Bài thơ sáng tác 1978 tại thành phố Hồ Chí Minh, in trong tập ánh trăng, đã được tặng giải A của hội nhà văn Việt Nam năm 1984.
Các tập thơ: Cát trắng(1973),ánh trăng(1984),Đường xa(1990),Quà tặng(1990),Về(1994)...,truyện kí như nhìn ra biển rộng trời cao, khoảng cách.....
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
Hồi nhỏ sống với đồng
Với sông rồi với bể
Hồi chiến tranh ở rừng
Vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ
Ngỡ không bao giờ quên
Cái vầng trăng tình nghĩa
Từ hồi về thành phố
Quen ánh điện cửa gương
Vầng trăng đI qua ngõ
Như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
Phòng buyn đinh tối om
Vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa măt lên nhìn mặt
có cáI gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mìng

Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
I. Đọc hiểu cấu trúc văn bản.
1. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm thông qua tự sự.
2. Thể thơ: 5 tiếng, nhiều khổ, mỗi khổ 4 câu, vần chân giãn cách.
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
II. Đọc hiểu nội dung.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Hồi nhỏ, hồi chiến tranh (ở quê, ở rừng) Trăng là bạn bè thân thiết với con người (tri kỉ)
Con người sống giản dị, thanh cao,chân thật trong sự hoà hợp với thiên nhiên trong lành. Trăng và người gắn bó tình nghĩa.
Đây là một quá khứ đẹp đẽ ân tình, gắn với hạnh phúc gian lao của mỗi người,của đất nước của nhân dân.
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
II. Đọc hiểu nội dung.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Hồi về thành phố tiện nghi hiện đại trăng và người trở nên không quen biết với nhau.
Tình huống mất điện phòng tối,cần ánh sáng thay thế, tìm đến trăng.
Trăng vẫn xuất hiện đúng lúc người cần, trăng luôn theo sát người còn người vô tình quên trăng,không để ý đến trăng
Trăng và người trở nên xa lạ,thờ ơ không còn là tri kỉ,tình nghĩa nữa.
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
II. Đọc hiểu nội dung.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại.
3. Suy tư của tác giả.
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là biển
như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Tâm hồn rung động xao xuyến, gợi nhớ gợi thương, hướng về quá khứ tốt đẹp -khi con người và trăng là tri kỉ, tình nghĩa.
Trăng vẫn thuỷ chung nhân hậu bao dung.
Trăng nghiêm khắc nhắc nhở
Con người có thể vô tình lãng quên quá khứ nhưng quá khứ luôn tồn tại thuỷ chung.Chúng ta cần phải trân trọng gữ gìn.
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
II. Đọc hiểu nội dung.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại.
3. Suy tư của tác giả.
III.Đọc hiểu ý nghĩa văn bản.
Hoạt động nhóm
N1: Đọc ánh trăng em cảm nhận được những điều sâu sắc nào về mối quan hệ giữa thiên nhiên với con người,con người với những giá trị truyền thống?
N1: bài thơ gợi cho em cách hiểu như thế nào về nhà thơ ?
N3:Bài thơ áng trăng của Nguyên Duy nhắc nhở bài học thấm thía nào về cách sống?
N4:Qua bài ánh trăng tài làm thơ của Nguyễn Duy được thể hiện như thế nào?
N1: Thiên nhiên không thể thiếu trong đời sống tinh thần của con người dù trong bất kì hoàn cảnh nào.
Con người tiến tới cuộc sống hiện đại nhưng không thể đoạn tuyệt với truyền thống vì phản bội lại truyền thống là con người phản bội lại chính mình.
N2.Trong cuộc sống cần: uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây, sống ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
N3.Tác giả có tình cảm yêu quý, trân trọng những vẻ đẹp thuần khiết trong sáng.luôn coi trọng tình cảm của con người, đề cao những giá trị truyền thống. Lo ngại cho sự lãng quên những giá trị truyền thống tốt đẹp.
N4. lời thơ giản dị nhưng gợi nhiều cảm nghĩ.
Hình ảnh thơ bình dị nhưng giàu ý nghĩa ẩn dụ tượng trưng.
III.Đọc hiểu ý nghĩa văn bản.
Tiết 58: ánh trăng (Nguyễn Duy )
bài tập
1.Hình ảnh "trăng cứ tròn vành vạnh" tượng trưng cho điều gì?
A.Hạnh phúc viên mãn tròn đầy.
B. Quá khứ đẹp đẽ,nguyên vẹn không phai mờ.
C. Thiên nhiên vạn vật luôn tuần hoàn.
D.Cuộc sống hiện tại no đủ.
5.Tư tưởng của nhà thơ gửi gắm qua bài thơ này là gì?
Con người có thể vô tình lãng quên tất cả nhưng thiên nhiên nghĩa tình quá khứ thì luôn tròn đầy bất diệt.
B.Thiên nhiên vạn vật thì vô hạn,tuần hoàn còn cuộc đời con người thì hữu hạn.
C.Thiên nhiên luôn bên cạnh con người,là người bạn thân thiết của con người.
hướng dẫn về nhà
Soạn bài làng của Kim Lân.
Làm bài tập tiết luyện tập về từ vựng( trang 158)