Bài 12. Ánh trăng

Các thầy giáo, cô giáo vào dự giờ thăm lớp
Trường THPT: Canh Tân
Giáo viên: Nguyễn Thu Hồng
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
Kiểm tra bài cũ
? Đọc thuộc lòng đoạn 1 (khổ 1 và 2) bài thơ " khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ" của Nguyễn Khoa Điềm?
Nguyễn Duy
Ánh trăng
Tiết 58:
I. Tác giả, tác phẩm:
1. Tác giả:
? Hãy nêu đôi nét về con người và sự nghiệp của nhà thơ Nguyễn Duy?
- Nguyễn Duy (1948), quê ở tp Thanh Hóa.
- Là nhà thơ tiêu biểu trong lớp nhà thơ trẻ thời kì kháng chiến chống mĩ cứu nước.
?
2. Tác phẩm:
Được sáng tác năm 1978 tại tp Hồ Chí Minh.
? Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào? Tại đâu?
?
II. Đọc - Hiểu văn bản:
1. Đọc:
Ba khổ thơ đầu: Giọng kể,nhịp thơ chảy trôi,
bình thường.
Khổ thứ tư: Giọng thơ đột ngột cất cao,
ngỡ ngàng.
-Khổ 5 và 6: Giọng thơ thiết tha rồi trầm lắng.
2. Chủ đề:
?Hãy cho biết chủ đề của bài thơ?
? Kể về những kí ức, kỉ niệm của nhà thơ đối với vầng trăng; cùng những suy tư, trăn trở trước cuộc đời.
3. Bố cục:
? Xác định bố cục của bài thơ?
Ba phần.
Phần1: Hai khổ thơ đầu-> Tình cảm gắn bó giữa con người và vầng trăng trong quá khứ.
-Phần 2: khổ 3,4-> Mối quan hệ giữa con người và vầng trăng trong hiện tại; tình huống bất ngờ xảy ra.
-Phần 3: Hai khổ thơ cuối-> Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ.
4. Phân tích:
? Mối quan hệ giữa con người và vầng trăng trong quá khứ được thể hiện qua những khổ thơ nào?
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Hồi nhỏ
hồi chiến tranh
với đồng
với sông
với bể
ở rừng
Không gian, thời gian bao la.
Bình dị, gần gũi với thiên nhiên.
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên
vầng trăng thành tri kỉ
vầng trăng tình nghĩa
điệp từ,
so sánh,
nhân hóa:
?
a)Vầng trăng trong quá khứ
? Khẳng định mối quan hệ gắn bó,
bền chặt của con người với vầng trăng.
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
ngỡ
*) vầng trăng trong hiện tại:
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
thành phố
ánh điện cửa gương
như người dưng qua đường
vầng trăng
Sự đối lập về hoàn cảnh sống trong hiên tại và quá khứ.
Hoán dụ,
so sánh:
?
b) Vầng trăng trong hiện tại và tình huống bất ngờ
Sự đổi thay trong tình cảm của con người,
vầng trăng thành xa lạ.
?
*) tình huống bất ngờ:
Thình lình đèn điện tắt

Phòng buyn-đinh tối om
vôị bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
đèn điện tắt
Tình huống quen thuộc, rất thực.
Thình lình
tối om
vội bật tung
đột ngột
Bn
Bn
tính bất ngờ
cn
vn
cn
vn
tính từ,
đảo trật tự ngữ pháp :
?
Tạo nên bước ngoặt trong cảm xúc,
đánh thức lương lương tâm con người.
?
*) Cảm xúc của nhà thơ:
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
Ngửa mặt
rưng rưng
đồng
bể
sông
rừng
Xúc động mãnh liệt
Từ láy,
liệt kê,
điệp từ:
?
c) Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ:
Xúc động mãnh liệt, hổ thẹn,
ân hận về sự thay đổi của mình.
?
*) suy nghĩ về vầng trăng và cuộc đời:
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình
tròn vành vạnh
Sự bất biến, vĩnh hằng.
vô tình
Sự đổi thay
đối lập,
im phăng phắc
nhân hóa:
giật mình
?
? Nếu ánh trăng tương trưng cho vẻ đẹp và những giá trị tốt đẹp truyền thống thì sự “vô tình” và cái “giật mình” của con người trước trăng có ý nhắc nhở chúng ta điều gì trong cuộc sống?
Con người phải biết trân trong
những giá trị truyền thống tốt đẹp
trong quá khứ.
? Vì sao nhà thơ lại giật mình?
? Qua bài thơ khiến em liên tưởng đến tư tưởng đạo lí nào của dân tộc?
?
Ghi nhớ: SGK / tr 157.
IV. Luyện tập
1. Khi đối diện với vầng trăng, nhân vật trữ tình trong bài thơ Ánh trăng có cảm giác như thế nào?
A Lạnh lùng, vô cảm
B Ngại ngùng, e thẹn
C Bồi hồi, xúc động
D Hồi hộp, lo âu.
III.Tổng kết:
2. Hình ảnh vầng trăng trong bài thơ
tượng trưng cho điều gì?
A. Ha?nh phu?c viờn ma~n tro`n dõ`y.
B. Qua? khu? de?p de~ ve?n nguyờn khụng
phai mo`, và sự bất biến vĩnh hằng.
C. Thiờn nhiờn va?n võ?t luụn tuõ`n hoa`n.
D. Cuụ?c sụ?ng hiờ?n ta?i no du?, sung suo?ng.
-Học thuộc bài thơ.
-Học nội dung bài+ ghi nhớ sgk 175.
- Chuẩn bị bài "tổng kết từ vựng".
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ
ĐÃ ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP
Bµi 3: Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong Ánh trăng, em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một bài tâm sự ngắn.