Bài 12. Ánh trăng

Phòng gd hưng hà
trường thcs tân hoà
Văn bản : ánh trăng

Nguyễn Duy
Kiểm tra bài cũ


Em có nhận xét như thế nào về hình ảnh của người cháu đối với bà và quê hương trong bài thơ "Bếp lửa"
Trò chơi Tìm trăng.

Hãy tìm những câu thơ có từ "Trăng"

Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
*Nguyễn Duy tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ sinh năm 1948. Quê ở Thanh Hoá. Thuộc lớp nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cuối thế kỷ XX.
*Bài thơ "ánh trăng " rút trong tập thơ cùng tên, viết vào năm 1978 tại Thành phố Hồ Chí Minh ( ba năm sau ngày Miền Nam hoàn toàn giải phóng).
*Tập thơ "ánh trăng" được tặng giải A của hội nhà văn Việt Nam năm 1984.

Tri kỉ, người dưng, buyn - đinh
2. Giải thích từ khó:
1. Tác giả - tác phẩm.
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
1. Đọc:
2. Tìm hiểu chung:
Thể loại.
Thơ ngũ ngôn (5 tiếng / câu, 4 câu / khổ)
Nhịp thơ: 2/3; 2/1/2; 3/2
b. Phương thức biểu đạt.
- Kết hợp tự sự và trữ tình.
c. Bố cục: 3 đoạn :
- 3 khổ thơ đầu: hình ảnh vầng trăng tuổi thơ, thời chiến tranh và khi trở về sống ở thành phố.
- Khổ thứ 4: Tình cờ gặp lại vầng trăng,
- Khổ 5, 6 cảm xúc và suy ngẫm của tác giả.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ.

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa.

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Vầng trăng
Tuổi thơ ?Hồn nhiên chan hoà
Cuộc đời người lính ?tri kỷ, nghĩa tình
Khi trở về sống ở Thành phố
Dửng dưng, lãng quên
a. Hình ảnh vầng trăng với tuổi thơ, người lính và khi trở về sống ở thành phố.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Hình ảnh vầng trăng với tuổi thơ, người lính và khi trở về sống ở thành phố.
b. Gặp lại vầng trăng và cảm xúc suy ngẫm của tác giả
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn- đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì dưng dưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi ngườ vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Vầng trăng
Xuất hiện đột ngột ?gợi bao kỷ niệm nghĩa tình
Làm con người xúc động, suy nghĩ bâng khuâng.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Hình ảnh vầng trăng với tuổi thơ, người lính và khi trở về sống ở thành phố.
b. Gặp lại vầng trăng và cảm xúc suy ngẫm của tác giả
Hoạt động nhóm
Em có suy nghĩ như thế nào về khổ thơ cuối ( qua hình ảnh: vầng trăng và con người )
+ Vầng trăng tròn "vành vạnh" nghĩa là trăng rằm, một vẻ đẹp viên mãn? tượng trưng cho vẻ đẹp của nghĩa tình quá khứ đầy đủ, thuỷ chung, nhân hậu bao dung của cuộc đời, con người, nhân dân, đất nước, đẹp đẽ nguyên vẹn, không phai mờ.
+ Vầng trăng im phăng phắc là im như tờ, không một tiếng động nhỏ ? đó chính là nhân chứng nghĩa tình như nghiêm khắc nhắc nhở, nhà thơ ( và cả chúng ta ) con người có thể vô tình có thể lãng quên nhưng thiên nhiên quá khứ luôn tròn đầy bất diệt.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Hình ảnh vầng trăng với tuổi thơ, người lính và khi trở về sống ở thành phố.
b. Gặp lại vầng trăng và cảm xúc suy ngẫm của tác giả

*Cái giật mình của nhà thơ khi nhìn trăng tròn thấy trăng im phăng phắc.
? Cái giật mình là chợt nhận ra sự vô tình, bạc bẽo, sự nông nổi trong cách sống của mình. Cái giật mình của sự ăn năn, tự trách, tự thấy phải đổi thay cách sống. Cái giật mình t?p nhắc nhở bản thân không bao giờ được làm người phản bội quá khứ, phản bội thiên nhiên, sùng bái hiện tại mà coi rẻ quá khứ. Thiên nhiên thật nghiêm khắc, lạnh lùng nhưng cũng thật ân tình độ lượng bao dung, không đòi hỏi đền đáp.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:
a. Hình ảnh vầng trăng với tuổi thơ, người lính và khi trở về sống ở thành phố.
b. Gặp lại vầng trăng và cảm xúc suy ngẫm của tác giả
Bài tập trắc nghiệm
Trong các câu tục ngữ sau câu nào đúng với lời nhắn nhủ của tác giả gửi gắm qua bài thơ "ánh trăng"
Ăn cây nào ràơ cây ấy
Gieo gió thì sẽ gặp bão
Uống nước nhớ nguồn
Yêu nên tốt, ghét nên xấu.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:

1. Nghệ thuật:
2. Tìm hiểu chung:
III. Tổng kết
1. Đọc:
Tự sự kết hợp với trữ tình trong khổ thơ 5 tiếng rất phù hợp.
- Sử dụng biện pháp nghệ thuật, ẩn dụ, so sánh, điệp từ ...? hình ảnh vầng trăng gợi nhiều ý nghĩa liên tưởng.
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:

1. Nghệ thuật:
2. Tìm hiểu chung:
1. Đọc:
ánh trăng của Nguyễn Duy như một lời nhắc nhở về những năm tháng gian lao của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bình dị, hiền hậu. Đồng thời nhắc nhở củng cố người đọc thái độ sống "uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
2. Nội dung:
III. Tổng kết
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy
I. Đọc - Hiểu chú thích.
1. Tác giả - tác phẩm.
2. Giải thích từ khó:
II. Đọc - Hiểu văn bản
3. Tìm hiểu chi tiết:

1. Nghệ thuật:
2. Tìm hiểu chung:
IV. Luyện tập
1. Đọc:
2. Nội dung:
III. Tổng kết
Viết một đoạn văn trình bày một tâm sự khác của ánh trăng với em trong một đêm trăng tình cờ em ngắm trăng.
Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong ánh trăng, em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thànhg một bài tâm sự ngắn
Văn bản : ánh trăng
Nguyễn duy