Bài 12. Ánh trăng

PHÒNG GD&ĐT ĐĂK HÀ
Giáo viên: Phạm Thu Hiền
Chào mừng quý thầy cô về dự giờ.
Ánh Trăng

Nguyễn Duy
Tiết 61 - Văn bản
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Nêu những nét chính về tác giả?
Nguyễn Duy sinh năm1948 quê ở Thanh Hoá.
Là nhà thơ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước
Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào?
2. Tác phẩm
- Sáng tác năm 1978
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
Nguyễn Duy
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
3. Đọc
4. Bố cục
1. Tác giả
2. Tác phẩm
Đọc đúng ngữ điệu,
Ba khổ đầu: giọng kể - nhịp thơ chảy
trôi bình thường
Khổ thứ tư: giọng đột ngột cất cao,
ngỡ ngàng với bước ngoặt của sự
việc, của sự xuất hiện vầng trăng.
Khổ 5-6: giọng thơ thiết tha rồi trầm
lắng cùng cảm xúc suy tư lặng lẽ
Bài thơ được làm theo thể thơ gì?
Bài thơ được chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần?
: 3 phần
Khổ 1 - 2 : Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ
Khổ 3 - 4: Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại.
- Khổ 5 - 6: Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ.


Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
Quá khứ mà tác giả muốn nói đến là khoảng thời gian nào trong cuộc đời ?
- Hồi nhỏ sống ở đồng, với sông, với biển
- Hồi chiến tranh ở rừng
Trong quá khứ vầng trăng có mối quan hệ như thế nào với con người?
- Vầng trăng thành tri kỉ, tình nghĩa
-> Nhân hoá, từ ngữ gợi cảm
Vì sao lúc đó trăng lại là bạn tri kỉ, là bạn ân tình của con người?
=> trăng-người hiểu biết yêu quý nhau, trăng là người bạn ân tình
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
Ở khổ thơ thứ hai tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Tác dụng?
“Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
Từ ngày về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

vầng trăng
Từ ngày về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
như người dưng qua đường
Hình ảnh vầng trăng hiện tại gắn liền với cuộc sống của tác giả ở nơi nào?
- Hoà bình ở thành phố
Cuộc sống ở thành phố có những gì thay đổi?
+ có ánh điện cửa gương
+ vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Tình cảm của con người với trăng lúc này như thế nào?
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
Biên pháp nghệ thuật tác giả sử dụng trong khổ thơ này là gì? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật ấy?
- Hoà bình ở thành phố
+ có ánh điện cửa gương
+ vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
-> so sánh, nhân hoá, trăng như người bạn bị lãng quên
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn- đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
vội
đột ngột
Thình lình
vầng trăng tròn
đèn điện tắt
Ở thành phố con người nhớ đến trăng trong khoảnh khắc nào?
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
+ phòng tối om
+ vội bật tung cửa sổ
- Hoà bình ở thành phố
- Thành phố lúc mất điện
-> Đột ngột gặp lại “cố nhân”, “vầng trăng” bất ngờ xuất hiện gợi bao kỉ niệm nghĩa tình.
Các từ: “thình lình”, “vội”, “bật tung” giúp em hình dung con người khi mất điện như thế nào?
Khi bật tung cửa sổ, tác giả bắt gặp hình ảnh gì?
bật tung
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
3. Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
Ngửa mặt lên nhìn mặt
như là đồng là bể
như là sông là rừng
có cái gì rưng rưng
Chi tiết nào cho em thấy sự thay đổi cảm xúc của tác giả khi nhìn thấy vầng trăng?
- xúc động không nói nên lời
- Nhân hoá, so sánh, điệp ngữ -> nhấn mạnh, khắc sâu những hình ảnh quá khứ.
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
1. Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
-> xúc động không nói nên lời
- So sánh, điệp ngữ -> nhấn mạnh, khắc sâu những hình ảnh quá khứ.
“Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.”
Hình ảnh vầng trăng tròn và im phăng phắc có ý nghĩa gì?
3. Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ
- con người nhận ra sự vô tình của mình -> ăn năn, tự trách
Trăng cứ tròn vành vạnh
im phăng phắc
giật mình
=> Nhắc nhở mọi người không quên quá khứ: “Uống nước nhớ nguồn”
Tiết 61 ÁNH TRĂNG Ngọk Réo, ngày 14/11/2011 Nguyễn Duy
I. Tìm hiểu chung
II. Tìm hiểu chi tiết
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Em có nhận xét gì về giọng điệu và kết cấu của bài thơ?
Kết hợp giữa tự sự và trữ tình
Giọng tâm tình, thể thơ năm chữ
Sử dụng hình ảnh thơ có nhiều tầng ý nghĩa
2. Nội dung
Nêu nội dung bài thơ
- Bài thơ nhắc nhở mội người sống ân nghĩa thuỷ chung - đạo lý “uống nước nhớ nguồn”
TRĂNG
NGƯỜI
Tự nhắc nhở mình và củng cố người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”
Dặn dò
1. Học thuộc bài thơ
2. Chuẩn bị bài: Tổng kết về từ vựng ( luyện tập tổng hợp”
+ Đọc các bài tập SGK
+ Trả lời các câu hỏi ở cuối mỗi bài
Hồi nhỏ sống ở đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ ngày về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường


Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn - đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
ÁNH
TRĂNG