Bài 12. Ánh trăng

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáo đến với hội thi giáo viên giỏi cấp Huyện






Trường THCS Huyền Sơn
Giáo viên : Phan Như Trang




Tiết 59:
( Nguyễn Duy)
I. Đọc hiểu chú thích
1. Đọc
2. Chú thích
a. Tác giả
- Tên khai sinh : Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948.
- Quê ở Đông Vệ - Tp Thanh Hoá.
Ông là một gương mặt tiêu biểu cho lớp nhà thơ trẻ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Ông nhận được giải thưởng: giải Nhất thơ của báo "Văn nghệ", giải A của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1984
ánh trăng
b. Tác phẩm
* Các tác phẩm chính:
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

TP.Hồ Chí Minh, 1978
(Nguyễn Duy, A�nh trăng,
NXB Tác phẩm mới, Hà Nội, 1984)
�NH TRANG


Tiết 59:
( Nguyễn Duy)
ánh trăng
I. Đọc hiểu chú thích
1. Đọc
2. Chú thích
a. Tác giả
b. Tỏc ph?m
* Cỏc tỏc ph?m chớnh:
* B�i tho "�nh trang"
- Hoàn cảnh sáng tác:
năm 1978 tại TP HCM
- Thể thơ:
5 chữ
- Bố cục:
3 phần
+ P1: 2 khổ đầu-> Cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ.
+ P2: 2 khổ tiếp ->Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại.
+ P3: 2 khổ cuối ->Suy tư của tác giả về
vầng trăng .


Tiết 59 ánh trăng
( Nguyễn Duy)
Đọc hiểu chú thích
Đọc hiểu văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trang trong quá kh?
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
- NT nhân hóa: trăng thành tri kỉ- là người bạn thân thiết của con người.
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Cuộc sống khó khăn, gian khổ, gắn bó với thiên nhiên hữu tình.
-Trần trụi, hồn nhiên
=> vầng trăng không chỉ là thiên nhiên mà còn tượng trưng cho một quá khứ gian khổ, hào hùng.
-> vẻ đẹp mộc mạc, hoang sơ .


Tiết 59: ánh trăng
( Nguyễn Duy)
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
-> Cuộc sống thay đổi, sung sướng, đầy đủ tiện nghi.
- Nghệ thuật nhân hóa so sánh: vầng trăng đi- như người dưng qua đường.
->Trăng trở thành xa lạ, tác giả nhấn mạnh
thái độ thờ ơ, lãng quên của con người.
=> Cuộc sống sung sướng khiến người ta dễ quên đi quá khứ.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

-Sống ở thành phố, có ánh điện, cửa gương, phòng buyn-đinh.
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn


Tiết 59: ánh trăng
( Nguyễn Duy)
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
-Đèn điện tắt đột ngột
- Vội, bật tung-> động từ diễn tả sự ngột ngạt, bức bối.
Đột ngột: bất ngờ khi nhìn thấy v?ng trang không hề thay dổi.
=>Tình huống bất ngờ có tính chất bước ngoặt, vầng trăng có ý nghĩa thức tỉnh con người.


Tiết 59: ánh trăng (Nguyễn Duy)
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
3. Suy ngẫm của nhân vật trữ tình
- Nhân hóa: ngửa mặt nhìn mặt (mặt trăng, mặt người).
->Tác giả đối diện với vầng trăng, nhìn nhận lại chính mình.

-So sánh, điệp ngữ: như là đồng, bể, sông, rừng
-> Nhấn mạnh, khắc sâu những hình ảnh của quá khứ.
=> Trăng khơi gợi cảm xúc, đánh thức con người hướng về quá khứ tốt đẹp.
-Từ láy rưng rưng : xúc động, nghẹn ngào muốn khóc.


Tiết 59: ánh trăng ( Nguyễn Duy)
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
3. Suy ngẫm của nhân vật trữ tình
-> trăng bao dung, nghiêm khắc soi tỏ tâm hồn người.
- Tròn vành vạnh
-> trăng tượng trưng cho quá khứ không hề thay đổi, vẫn tròn đầy nguyên vẹn, thủy chung.
- T/g "giật mình": chợt nhận ra sự bạc bẽo, vô tình của bản thân; hối hận, tự trách mình, tự nhắc nhở mình không nên vì vinh hoa phú quý mà lãng quên quá khứ.
- Im phăng phắc


Tiết 59: ánh trăng
( Nguyễn Duy)
A. Bài thơ là tiếng lòng của riêng Nguyễn Duy.
B. Bài thơ nhắc nhở chúng ta luôn nhớ về những năm tháng chiến tranh gian khổ.
C. �Bài thơ gợi nhắc thái độ sống " uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
D. �Bài thơ khẳng định: Quá khứ luôn tròn đầy, bất diệt.
I. Đọc hiểu chú thích
II. Đọc hiểu văn bản
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Kết hợp hài hoà, tự nhiên giữa tự sự và trữ tình.
- Giọng thơ tâm tình bằng thể thơ năm chữ, h×nh ¶nh giµu tÝnh biÓu c¶m.
-Sử dụng nhiều biện pháp tu từ: so sánh, nhân hoá, điệp ngữ.
2. Nội dung, ý nghĩa
- Bài thơ có ý nghĩa nhắc nhở cả một thế hệ về thái độ sống" uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
? Khoanh tròn trước nhận định đúng nhất về ý nghĩa khái quát của bài thơ
IV. Luyện tập
Hãy kể những hành vi góp phần thể hiện truyền thống " Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc ta.

Cả bài thơ có 6 lần tác giả nhắc đến vầng trăng, và một lần nhắc đến ánh trăng ở cuổi bài. Vậy tại sao tác tác lại đặt nhan đề bài thơ là "ánh trăng"?


Tiết 59: ánh trăng
( Nguyễn Duy)
Hướng dẫn về nhà:
Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong bài thơ " ánh trăng" em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một bài tâm sự ngắn.
Hướng dẫn về nhà
Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong bài thơ " ánh trăng" em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một bài tâm sự ngắn.
Xin chân thành cảm ơn