Bài 12. Ánh trăng

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP CHÚNG EM
Tiêt 57
Ánh trăng

Nguyễn Duy
I.Tìm hiểu chung
1/ Tác giả
- Nguyễn Duy (1948), quê ở Thanh Hoá.Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước
- Đạt giải nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ (1972-1973)
-Sau 1975 chuyển vào Nam công tác tại thành phố Hồ Chí Minh
2/ Tác phẩm
- Ánh trăng viết năm 1978 (sau 3 năm ngày đất nước thống nhất).In trong tập thơ cùng tên,đạt giải A của Hội nhà văn Việt Nam (1984)

- Bố cục

Khổ 1,2 : Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
Khổ 3,4: Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại
Khổ 5,6 : Suy ngẫm của nhà thơ.

II/ Tìm hiểu chi tiết:
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ :
Hồi nhỏ sống với đồng
Với sông rồi với bể

-Vầng trăng tuổi thơ trải
rộng trên một không gian
bao la . Diễn tả một
tuổi thơ sống gần gũi
chan hòa cùng thiên nhiên
II/ Tìm hiểu nội dung văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ :

-Những năm tháng ác liệt, gian lao, thiếu thốn, khắc nghiệt... của người chiến sĩ trong rừng sâu.
- Trong những năm tháng ấy người lính nảy nở một tình cảm cao đẹp, tình đồng chí , đồng đội thủy chung , tình nghĩa thắm thiết...
- Thời khắc đó người lính sống gần gũi với thiên nhiên, chan hòa cùng thiên nhiên, nhất là ánh trăng
Bạn tri kỉ
II/ Tìm hiểu nội dung văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ :


- Trăng giúp cho tâm hồn người lính ấm áp hơn trong
những năm tháng chiến tranh ác liệt đầy hi sinh gian khổ
Trăng là người bạn cùng đứng gác trong những đêm
chờ giặc tới
“Đầu súng trăng treo”
Trăng cùng hành quân với người lính
“ Soi sáng đường chiến sĩ giữa đèo mây “
Trăng ru người lính , canh gác giấc ngủ cho họ
“ Gối khuya ngon giấc bên song trăng nhòm “
Trăng chia ngọt xẻ bùi cùng họ.....

Vì khi đó con người sống giản dị, thanh cao và chân thật trong sự hòa hợp với thiên nhiên trong lành

Vầng trăng trong quá khứ
của nhân vật trữ tình là
vầng trăng tri kỉ, đẹp đẽ,
ân tình gắn với hạnh phúc,
gian lao của mỗi con người

II/ Tìm hiểu nội dung văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ :
2. Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại :
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn- đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Sống ở những Buyn-đinh cao tầng, trong điều kiện đầy đủ tiện nghi hiện đại, có điện thắp sáng suốt ngày đêm...
2. Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại :
“Vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường”
Trăng bị lãng quên
trở lên xa lạ không
không còn gắn bó
với con người
như trước nữa
Thay đổi hoàn cảnh sống, đặc biệt là sống vinh hoa phú quý dễ khiến người ta lãng quên quá khứ, hơn nữa là quá khứ gian lao.
2. Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại :
Cuộc sống tiện nghi hiện đại làm con người dễ dàng lãng quên những giá trị trong quá khứ
2. Cảm nghĩ về vầng trăng
trong hiện tại :
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

- Nhanh , đột ngột, bất ngờ
Vầng trăng hiện lên thật
bất ngờ : một vầng trăng
tròn đầy, đẹp vẹn nguyên
Nước mắt đang ứa ra sắp khóc, tâm hồn đang rung động, xao
xuyến gợi nhớ gợi thương
Rưng rưng
II/ Tìm hiểu nội dung văn bản
1. Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ :
2. Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại :
3. Suy ngẫm của nhà thơ:
- Bất ngờ gặp lại người bạn tri kỉ tình nghĩa thủy chung , trăng vẫn đẹp, đầy đặn vẹn nguyên như ngày nào
- Ánh trăng tròn đầy vẹn nguyên đó đã làm sống dậy kí ức về một thời đã qua

3. Suy ngẫm của tác giả về trăng :
Như là đồng là bể
như là sông là rừng

- - Tâm hồn con người đang hướng về những kỉ niệm trong quá khứ.
Điệp từ là diễn tả sự trở về liên tiếp, dồn dập. Nó như mạch nước ngầm được thông dòng, ồ ạt ùa về̀
3. Suy ngẫm của tác giả về trăng :
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình

Trăng luôn là vẻ đẹp vĩnh hằng của thiên nhiên
Trăng bao dung độ lượng, trăng vẫn thủy chung, nghĩa tình trọn vẹn,
trong sáng mà không đòi hỏi phải đền đáp
3. Suy ngẫm của tác giả về trăng :
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình
- Ca?i GI?T MèNH o? dõy la` GI?T MèNH nho? la?i qua? khu?,
tu? võ?n lo`i ghi xuong kha?c cụ?t nam xua, ca?i giõ?t mi`nh nụ?i
hiờ?n ta?i vo?i qua? khu? vui tuoi trong sa?ng, gian kh? nhung
dõ`y nghi~a ti`nh
- Ca?i GI?T MèNH cu?a su? sa?m hụ?i

3. Suy ngẫm của tác giả về trăng :
?
Nếu ánh trăng tương trưng cho vẻ đẹp và những giá trị tốt đẹp truyền thống thì sự vô tình và cái giật mình của con người trước trăng có ý nhắc nhở chúng ta điều gì trong cuộc sống?
Con người phải biết trân trong
những giá trị truyền thống tốt đẹp
trong quá khứ
III. TỔNG KẾT.

- Bài thơ kết hợp giữa tự sự và trữ tình và mạch cảm xúc men theo lời kể để bộc lộ.
- Giọng điệu tâm tình, tự nhiên... khi ngân nga, tha thiết, khi trầm lắng, suy tư.
- Thể thơ năm chữ, gieo vần cách với tiết tấu nhịp nhàng, mỗi khổ thơ được viết liền mạch như một câu, tạo sức truyền cảm dễ thuộc, dễ nhớ.
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
- Bài thơ như một lời tự nhắc nhở chính mình, có ý nghĩa cảnh tỉnh, cũng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”, “Ân tình ân nghĩa” thuỷ chung cùng quá khứ.
Tự nhắc nhở mình và củng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”
HIệN TạI
Vầng trăng tròn

Vô tình lãng quên
QUá KHứ
Tình nghĩa,
Tri kĩ
Ngỡ không
bao giờ quên
SUY NGẫM
Tròn vành vạnh, im phăng phắc  thủy chung, vị tha
Giật mình
tự hoàn thiện

IV. Bµi tËp vÒ nhµ
So sánh hình ảnh trăng trong 2 bài thơ “Đồng chí’ và “Ánh trăng”?

Giống nhau : hai bài thơ đều lấy một vẻ đẹp trong thiên nhiên để khai thác xây dựng hình ảnh thơ
Khác nhau:
Đồng chí
Ánh trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí ở người chiến sĩ trong kháng chiến chống Pháp
Là hình tượng thơ đậm chất lãng mạn trong thơ Chính Hữu và thơ ca kháng chiến
Ánh trăng
- Khơi nguồn cho việc bày tỏ thái độ, tình cảm của con người với hiện tại và quá khứ
- Là hình ảnh để nhà thơ thể hiện chủ đề bài thơ : “uống nước nhớ nguồn”