Bài 12. Ánh trăng

Trường THCS Kim D?c
giáo án ngữ văn 9
Kiểm tra bài cũ

Nêu cách nhận diện thơ 8 chữ.
Đọc 1 bài thơ mà mình tự sáng tác.
ánh trăng
Tiết 56
Nguyễn Duy
I. Tiếp xúc văn bản:
1.D?c van b?n
- D?c dỳng ng? li?u, chỳ ý nh?n gi?ng nh?ng t? ng? b?c l? c?m xỳc, tõm tr?ng, tri?t lớ c?a nh� tho
2.Tỡm hi?u chỳ thớch
a) Tỏc gi?:
- Tờn khai sinh l� Nguy?n Duy Nhu? (1948)
- Du?c trao gi?i nh?t cu?c thi tho bỏo van ngh? nam 1972-1973.
- Tỏc gi? vi?t v? s? v?t hi?n tu?ng r?t g?n gui nhung ch?a d?ng chi?u sõu tri?t lớ
b. Tác phẩm
-Bài thơ in trong tập ánh trăng được tặng giải A của hội nhà văn Việt Nam
c. Từ khó:
- Người dưng:Người không quan hệ họ hàng , không thân thiết, quen biết gì với người được nói đến
3. Bố cục:
*Thể thơ: Năm chữ
B�i tho chia l�m ba do?n
+Do?n 1: 2 kh? d?u - V?ng
trang trong quá kh?
+ Do?n 2: kh? 3, 4, 5 - V?ng
Trang trong hiện tại
+ Do?n3: kh? cuối - V?ng
trang trong suy tu?ng.
Tiết 58: áNH TRANG
i. Tiếp xúc văn bản:
Ii. Tìm hiểu văn bản:
1. Vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống -với đồng
-với sông, với bể




hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Chiến tranh càng khốc liệt, rừng núi hoang sơ,trăng
càng thân tình với con người
Điệp từ với
Tác giả mở ra một không gian rộng mở, tuổi thơ hòa mình với thiên nhiên
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Vầng trăng trong quá khứ:
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
*Câu thơ có sức lay động tâm hồn con người, đánh thức lương tri của những kẻ vô tình, nếu ai đã trót lãng quên hãy trở về với quá khứ tình nghĩa
tháng năm đã qua, con người gắn bó với thiên nhiên, đất nước, rất vô tư, dung dị, hiền hậu và sâu sắc
=>so sánh, ẩn dụ
Từ ngày về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
nhân hóa, so sánh, hoán dụ
Rừng  Thành phố
(Tình nghĩa) (Lãng quên)
Sự thay đổi lòng người thật đáng sợ-phụ bạc, tàn nhẫn , từ vầng trăng tri kỉ thành người xa lạ.
*Lời thơ như 1 lời tự thấm thía làm cho chột dạ bao người? Ai nhớ? Ai quên?
2.Vầng trăng trong hiện tại
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Từ gợi tả tình thái đầy biểu cảm (trạng thái- tâm trạng). Đối lập giữa tối để thấy giá trị cái sáng
Sự xuất hiên bất ngờ mà tự nhiên của vầng trăng đã gợi lên bao kỉ niệm tình nghĩa. Người ngắm trăng lòng đầy bâng khuâng
* Trái tim được đánh thức, lương tri được nhóm lên, tình nghĩa sâu nặng sống dậy, người lính trở về với chính mình, thật với lòng mình của năm tháng đã qua.
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
So sánh, điệp ngữ và liệt kê.
Trăng không nói, không trách mà người lính rưng rưng xúc động, muốn khóc mà không khóc đựơc, sự rung động có mức độ của một người lớn tuổi đã trải nghiệm ở đời. biết bao kỷ niệm xưa cứ ùa về trong lòng người lính
II-Tìm hiểu văn bản
1.Vầng trăng trong quá khứ
2.Vầng trăng trong hiện tại
3.Vầng trăng trong suy tưởng
vầng trăng im phăng phắc
Hình ảnh
đối lập
-Vầng trăng cứ viên mãn như tờ, không tiếng động, lặng lẽ, bao dung độ lượng, chung thủy, không đòi đền đáp  phẩm chất cao quý của người lính
- Chính điều đó làm cho con người động lòng, không nên vô tình, trọn vẹn, sắt son với bạn bè đồng chí của mình
Trăng cứ tròn vành vạnh
>
<
kể chi người vô tình
đủ cho ta giật mình.
><

Iii. Tæng kÕt – ghi nhí:
1. Nghệ thuật:
Tự sự kết hợp trữ tình hài hoà
Ngôn ngữ thơ tự nhiên trong sáng, hàm súc , các biện pháp tu từ đặc sắc
2.Nôị dung
Trăng
Người
Tự nhắc nhở mình và củng cố ở người đọc thái độ sống "uống nước nhớ nguồn"



3.Ghi nhớ(SGK-157)
LuyÖn tËp
Câu 1: Nguyễn Duy viết bài thơ ánh trăng theo thể thơ nào?
Thơ năm chữ b. Thơ bốn chữ
Thơ tự do d. Thơ thất ngôn
Câu 2: Bài thơ ánh trăng nêu lên bài học nào?
Ân nghĩa b. Tình thủy chung
Uống nước nhớ nguồn d. Cả ba đáp án trên
Câu 3: Từ “giật mình” trong bài thơ ánh trăng được hiểu theo nghĩa nào?
a Giật mình sinh lí khi gặp một tiếng động bất ngờ.
b. Một hành động tự trừng phạt nội tâm: giật mình về sự phụ bạc của mình.
Tiết học kết thúc cảm ơn thầy cô và các em
Chào tạm biệt