Bài 12. Ánh trăng

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo đến dự
tiết học:
Đọc hiểu văn bản : �nh trang


Nguyễn Duy
-Tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948.
Quê quán: Thanh Hoá.
Năm 1966 gia nhập quân đội, năm 1973, được giải Nhất cuộc thi thơ của Báo Văn nghệ, sau năm 1975, làm báo và sáng tác thơ.
- Các tập thơ chính: Cát trắng(1973); ánh trăng(1984); Về; Mẹ và em(1987); Đãi cát tìm vàng( 1987).
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
+ Xuất xứ: Trích trong tập thơ "ánh trăng".
+ Hoàn cảnh sáng tác: 1978, khi chiến tranh đã kết thúc.
+ Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp với tự sự.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
I. Tìm hiểu chung.
1. Tác giả.
2. Tác phẩm.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ.

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ chẳng bao giờ quên.
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường.
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn.

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng.

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
ánh trăng.
I. Tìm hiểu chung.
3. Đọc- Tìm hiểu chú thích
3 phần:
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
I. Tìm hiểu chung.
- Khổ 1-2: Cảm xúc trước vầng trăng trong quá khứ.
- Khổ 3: Cảm xúc vầng trăng trong hiện tại.
4. Bố cục:
- Khổ 4-5-6: Suy ngẫm của nhà thơ.
II. Phân tích.
+ Thời gian:
Hồi nhỏ, hồi chiến tranh
+ Không gian:
Với đồng, với sông, với bể, ở rừng.
+ Cảm nghĩ:
- vầng trăng thành tri kỉ
- trần trụi với thiên nhiên.
- hồn nhiên như cây cỏ
- vầng trăng tình nghĩa.
- ngỡ không bao giờ quên.

Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
1.Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
II. Phân tích.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
? Vầng trăng là biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình, là vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
+ Hoàn cảnh:
-Từ hồi về thành phố,
quen ánh điện cửa gương
+ Cảm nghĩ:
-vầng trăng đi qua ngõ
- như người dưng qua đường.
? Vầng trăng trở thành xa lạ với con người trong cuộc sống hiện đại . Đó chính là sự lãng quên quá khứ, lãng quên những tình nghĩa đẹp đẽ của chính mình với quê hương, đất nước.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
II. Phân tích.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
2.Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại.
+ Tình huống:
Thình lình đèn điện tắt, phòng buyn-đinh tối om
+ Hành động:
- vội bật tung cửa sổ, đột ngột vầng trăng tròn
- Ngửa mặt lên nhìn mặt.
+ Cảm xúc:
- rưng rưng; như là đồng, là bể, là sông, là rừng
+ Suy ngẫm:
Trăng cứ tròn vành vạnh
- ánh trăng im phăng phắc.
kể chi người vô tình
- đủ cho ta giật mình
> <
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
3. Suy ngẫm của nhà thơ.
II. Phân tích.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
2.Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại.
? Trăng tượng trưng cho quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên chẳng thể phai mờ. Trăng là người bạn nghĩa tình thân thiết mà nghiêm khắc đang nhắc nhở nhà thơ. ánh trăng hay chính là những giá trị vĩnh hằng của quá khứ thức tỉnh trong ta thái độ sống "uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
3. Suy ngẫm của nhà thơ.
II. Phân tích.
1.Cảm nghĩ về vầng trăng trong quá khứ.
2.Cảm nghĩ về vầng trăng trong hiện tại.
Trả lời câu hỏi bằng cách chọn những ý em cho là đúng.
Nét nghệ thuật đặc sắc của bài thơ ánh trăng là:
A. Lời thơ bình di pha một chút tinh nghịch dí dỏm, một chút triết lí nhẹ nhàng.
B. Tự sự và biểu cảm kết hợp hài hoà, tự nhiên.
C. Giọng điệu tâm tình được thể hiện bởi thể thơ năm chữ, nhịp thơ khi tha thiết ngân nga, khi dồn dập dâng trào, khi trầm lắng sâu xa.
D. Hình ảnh thơ vừa hiện thực vừa lãng mạn bay bổng.
E. Lời thơ mộc mạc, bình dị, chân thành.
F. Hình ảnh thơ đa nghĩa, vừa mang tính cụ thể vừa mang tính khái quát tạo nên nhiều tầng nghĩa cho bài thơ.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
III. Tổng kết.
III. Tổng kết.
1. Nghệ thuật
- Tù sù vµ biÓu c¶m kÕt hîp hµi hoµ, tù nhiªn.
- Giäng ®iÖu t©m t×nh ®­îc thÓ hiÖn bëi thÓ th¬ n¨m ch÷, nhÞp th¬ khi tha thiÕt ng©n nga, khi dån dËp d©ng trµo, khi trÇm l¾ng s©u xa.
- Lêi th¬ méc m¹c, b×nh dÞ, ch©n thµnh.
- H×nh ¶nh th¬ ®a nghÜa t¹o nªn nhiÒu tÇng ý nghÜa trong bµi th¬.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
2. Những nội dung chủ yếu nào được thể hiện trong bài thơ ánh trăng?
A. Sự ăn năn và thức tỉnh của nhà thơ về những giá trị đẹp đẽ trong quá khứ.
B. Tình yêu thiên nhiên tha thiết mãnh liệt của Nguyễn Duy được đánh thức bởi vầng trăng quê hương.
C. Lời nhắc nhở về thái độ sống "uống nước nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung với quá khứ.
D. Phản ánh sự lãng quên của lớp trẻ ngày nay với những giá trị đẹp đẽ của quá khứ.
Tiết 58 : Đọc văn bài thơ: ánh trăng
III. Tổng kết.
IV. Luyện tập
So sánh ý nghĩa của hình ảnh ánh trăng trong 2 bài thơ “Đồng chí” của Chính Hữu và “Ánh trăng” của Nguyễn Duy ?
Giống nhau
Khác nhau
Hai bài thơ đều lấy một vẻ đẹp trong thiên nhiên -ánh trăng - để khai thác xây dựng hình ảnh thơ
- Ánh trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí ở người chiến sĩ trong kháng chiến chống Pháp
- Là hình tượng thơ đậm chất lãng mạn trong thơ Chính Hữu và thơ ca kháng chiến
- Khơi nguồn cho việc bày tỏ thái độ, tình cảm của con người với hiện tại và quá khứ
- Là hình ảnh để nhà thơ thể hiện chủ đề bài thơ : “uống nước nhớ nguồn”
Hu?ng d?n v? nh�:
1. Đọc thuộc lòng bài thơ.
2. Có ý kiến cho rằng trong bài thơ "ánh trăng" của Nguyễn Duy có một vầng trăng tri kỉ, một vầng trăng tình nghĩa, một vầng trăng người dưng và một vầng trăng thức tỉnh. Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
3. Soạn văn bản: "Làng".