Bài 12. Ánh trăng

20 - 11
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh!
Ngữ văn 9
Tiết 57
Ánh trăng
Nguyễn Duy
Nguy?n Duy
- Tên khai sinh Nguyễn Duy Nhuệ
- Sinh năm 1948
- Quê: Làng Quảng Xá, nay thuộc phường Đông Vệ, thành phố Thanh Hoá.
Là nhà thơ trẻ tiêu biểu thời chống Mĩ. Tho ụng giàu c?m xúc, d?m ch?t suy tu?ng.
Được trao giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1972- 1973
- Sau nam 1975, ụng v? s?ng v� l�m vi?c ? th�nh ph? H? Chớ Minh.
Tác giả:
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
Các tập thơ nổi tiếng:
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
- Bài thơ được sáng tác năm 1978 tại thành phố Hồ Chí Minh, 3 năm sau ngày Miền Nam hoàn toàn giải phóng.

- Bài thơ in trong tập “Ánh trăng” được tặng giải A của Hội nhà văn Việt Nam 1984.
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Hướng dẫn đọc:

Cần đọc diễn cảm, đúng ngữ điệu kể.
+ Ba khổ thơ đầu: đọc giọng kể, nhịp thơ trôi chảy nhẹ nhàng.
+ Khổ thứ 4: Giọng thơ đột ngột cất cao ngỡ ngàng.
+ Khổ 5,6 đọc chậm lại, giọng suy tư, cảm động, ăn năn.
Ánh trăng
Buyn-đinh:Toà nhà cao, nhiều tầng, hiện đại.
Buyn-đinh
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ


Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
=>Trang v?i ngu?i l� dụi b?n hi?u nhau, thõn thi?t, õn tỡnh, g?n v?i nh?ng thang tr?m v� gian lao c?a d?t nu?c.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
=> Trang xu?t hi?n d?t ng?t, b?t ng? d? dỏnh th?c tõm h?n ngu?i lớnh.
Tiết 57: ánh trăng
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Tr¨ng cø trßn vµnh v¹nh
kÓ chi ng­êi v« t×nh
¸nh tr¨ng im ph¨ng ph¾c
®ñ cho ta giËt m×nh.
Tâm trạng: rưng rưng xúc động, xao xuyến nhớ về quá khứ nghĩa tình, giản dị mà cao đẹp.
Nguyễn Duy
- “Giật mình” có ý nghĩa : giật mình trước sự suy thoái về đạo đức, về lối sống củ xã hội, trong đó có bản thân mình khi được sống trong hòa bình đã vội quên đi quá khứ lam lũ ở làng quê và những hi sinh mất mát thời chiến tranh.
“Giật mình” đã thức tỉnh lương tâm con người.
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
Thảo luận nhóm (Thời gian 2 phút)
Cảm nhận của em về từ giật mình của tác giả?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
 “Giật mình” : nhận ra sự vô tình, bội bạc, sự ăn năn, hối lỗi, tự trách mình.
- Quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên, thuỷ chung, không phai mờ.
- Bao dung, độ lượng nhưng vô cùng nghiêm khắc.
- Nhớ lại quá khứ,
- Tự vấn lương tâm,
- Ân hận xót xa, tự trách mình
- Tự hoàn thiện mình.
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
Bài thơ là lời nhắc nhở thấm thía về thái độ, tình cảm đối với những năm tháng quá khứ gian lao, tình nghĩa. Ph?i bi?t s?ng ân nghia thu? chung. Đó là d?o lớ U?ng nu?c nh? ngu?n của dân tộc Việt Nam ta.
1. Nghệ thuật:
Giọng thơ thủ thỉ tâm tình
- Kết hợp hài hoà yếu tố trữ tình + tự sự
- Hình ảnh thơ giàu ý nghĩa biểu tượng
- Lời thơ bình dị, gợi cảm
- Nghệ thuật nhân hoá, so sánh, điệp từ, đối lập
Tiết 57: ánh trăng
Nguyễn Duy
2. Nội dung:
Là lời nhắc nhở về đạo lý sống tình nghĩa, thuỷ chung của con người với quá khứ gian lao, với thiên nhiên đất nước bình dị.
Trăng
Người
Tự nhắc nhở mình và củng cố ở người đọc thái độ sống "Uống nước nhớ nguồn".
Câu 1 :Tư tưởng của nhà thơ gửi gắm trong bài thơ này là gì?

A. Thiên nhiên, vạn vật thì vô hạn, tuần hoàn còn cuộc đời con người thì hữu hạn.

B.Con người có thể vô tình, lãng quên tất cả, nhưng thiên nhiên,quá khứ nghĩa tình thì luôn tròn đầy bất diệt.

C.Thiên nhiên luôn bên cạnh con người, là người bạn thân thiết của con người.

D.Cuộc sống vật chất dù đầy đủ rồi cũng sẽ tiêu tan, chỉ có đời sống tinh thần là bất diệt.
B
Bài tập củng cố:
Câu 2: Bài thơ có nhan đề là “Ánh trăng” trong khi đó xuyên suốt các khổ thơ tác giả đều dùng từ “vầng trăng”, em hãy lí giải ?
Bài thơ có tên là “Ánh trăng” nhưng các khổ thơ trên tác giả đều viết “vầng trăng” đến khổ thơ cuối mới xuất hiện từ “ánh trăng”. “Ánh trăng” chính là sự quy tụ, kết tinh đẹp nhất của vầng trăng tạo nên chiều sâu tư tưởng của tứ thơ đồng thời nâng vẻ đẹp của bài thơ lên đến đỉnh điểm.
Bài 3: Tưởng tượng mình là nhân vật trữ tình trong �nh trăng, em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một bài tâm sự ngắn.
Về nhà


Học thuộc lòng bài thơ
Làm bài tập 2 (SGK)
So¹n bµi “Tổng kết về từ vựng”
Trả lời các câu hỏi SGK
D?n dũ
chân thành cảm ơn thầy cô và các em!