Bài 12. Ánh trăng

GV : NGUY?N TH? KIM ANH
Tiết 57: ÁNH TRĂNG Nguyễn Duy
I.Tìm hiểu chung
1/ Tác giả
Nguyễn Duy tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948, quê ở Thanh Hoá.
Trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước
2/ Tác phẩm
- Ánh trăng viết năm 1978(sau 3 năm ngày đất nước thống nhất).In trong tập thơ cùng tên,đạt giải A của Hội nhà văn Việt Nam(1984)
Tiết 58 : ÁNH TRĂNG Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện,cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình
Tiết 58: ÁNH TRĂNG
Nguyễn Duy
Giọng kể nhịp bình thường
Giọng đột ngột cất cao ngỡ ngàng
Giọng tha thiết rồi trầm lắng cùng cảm xúc
? Bài thơ “Ánh trăng” thuộc thể thơ gì?
=> Thể thơ năm chữ.
? Bài thơ trình bày theo phương thức biểu đạt nào?
=> Biểu cảm ( trữ tình) + Tự sự
? Ai là nhân vật trữ tình trong bài thơ?
=> Người lính kể về cuộc đời của mình đã đi qua chiến tranh nay sống trong hòa bình.
I.Tìm hiểu chung
1/ Tác giả
2/ Tác phẩm
- Thể thơ :
Tiết 58 : ÁNH TRĂNG Nguyễn Duy
Năm chữ
- Sáng tác 1978, In trong tập thơ cùng tên, được tặng giải A của Hội nhà văn VN 1984.
? Hình ảnh của trăng trong bài thơ gắn liền với hoàn cảnh nào ?
Vầng trăng tình nghĩa
Trăng hóa người dưng
Trăng nhắc nhỡ tình nghĩa
? Bài thơ được thể hiện theo trình tự nào?
Được kể theo trình tự thời gian.
+ Hồi nhỏ, thời chiến tranh sống hồn nhiên, gần gũi với thiên nhiên đến tưởng không bao giờ quên cái vầng trăng tình nghĩa -> tri kỉ
+ Từ hồi về thành phố quen những tiện nghi hiện đại, trăng như người dưng.
? Trong dòng diễn biến của thời gian đâu là bước ngoặt để tác giả bộc lộ cảm xúc của mình?
=> Trong dòng diễn biến của thời gian sự việc bất thường ở khổ thơ thứ tư chính là bước ngoặt để tác giả bộc lộ cảm xúc ( thình lình, đột ngột)
? Căn cứ vào diễn biến của câu chuyện hãy xác định bố cục của bài thơ ?
Bố cục
3 đoạn
+Phần 2 (khổ 3,4): cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
+ Phần 3 (khổ 5,6):suy tư của tác giả
+Phần 1(khổ 1,2):cảm nghĩ về trăng quá khứ
II.Tìm hiểu văn bản :
1/ Cảm nghĩ về vầng trăng
a.Vầng trăng quá khứ
Tiết 58: ÁNH TRĂNG
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
-> Nhân hóa, so sánh, liệt kê : Con người gần gũi và gắn bó với thiên nhiên như tri kỉ.
Hồi nhỏ (tuổi thơ)
Hồi chiến tranh (người lính)
II.Tìm hiểu văn bản :
1/ Cảm nghĩ về vầng trăng
a.Vầng trăng quá khứ :
Tiết 58: ÁNH TRĂNG
Nguyễn Duy
b.Vầng trăng hiện tại:
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện,cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
- Ánh sáng của điện, gương át đi ánh sáng của trăng → Trăng trở thành người dưng (nhân hóa)
=> Cuộc sống hiện đại, gấp gáp, hối hả không có điều kiện để con người nhớ về quá khứ.
II.Tìm hiểu văn bản :
1.Vầng trăng quá khứ
Tiết 58: ÁNH TRĂNG
Nguyễn Duy
2.Vầng trăng hiện tại:
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Con người tìm đến trăng khi ánh sáng phồn hoa biến mất
- Trăng xuất hiện đột ngột và tròn vành vạnh (từ láy)
-> bất ngờ, đột ngột song rất tự nhiên trong d?i s?ng ở thành phố
THẢO LUẬN NHÓM:
Theo em vì sao vầng trăng và con người trở nên xa lạ,cách biệt như thế?
Vì không gian khác biệt(làng quê-rừng núi-thành phố)
Thời gian cách biệt(tuổi thơ-chiến tranh-hoà bình)
Điều kiện sống cách biệt ở đô thị(khép kín,chật hẹp,phương tiện hiện đại)
Tiết 58
ÁNH TRĂNG
I. GIỚI THIỆU CHUNG :
1Tác giả
2.Văn bản

II. TÌM HIỂU VĂN BẢN :
1. Ánh trăng trong quá khứ
2. Ánh trăng thời hiện tại
3. Ánh trăng – lời nhắc nhở ân tình
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

nhân hóa

từ láy
cấu trúc sóng đôi, tượng trưng

 Kỉ niệm ân tình với quá khứ hiện về cùng ánh trăng
Rưng rưng là trạng thái thế nào? Vì sao nhân vật lại rưng rưng ?
Hình ảnh đồng, sông, bể, rừng tượng trưng cho điều gì?
Em hiểu khổ thơ như thế nào ?
? Chỉ ra những chi tiết nghệ thuật trong đoạn thơ ?
Tiết 58
ÁNH TRĂNG
I. GIỚI THIỆU CHUNG :
1.Tác giả
2. Văn bản
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN :
1. Ánh trăng trong quá khứ
2. Ánh trăng thời hiện tại
3. Ánh trăng – lời nhắc nhở ân tình
Trăng cứ tròn vành v?nh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
tượng trưng

nhân hóa
đối lập
Trăng đẹp đẽ, vẹn nguyên
đối lập
Lòng người vô tình, khiếm khuyết
Từ “cứ” diễn tả điều gì?
? Tác giả dùng nghệ thuật gì khi viết
“trăng tròn vành vạnh, im phăng phắc” ? Cách viết ấy gợi lên điều gì ?
Trong khi đó, con người thì thế nào?
Tại sao đối diện với vầng trăng im
phăng phắc, nhân vật lại giật mình? (thảo luận nhóm)
Cảm nhận của em về nội dung khổ thơ này ?
?�nh trăng nhắc nhở con người về lẽ sống th?y chung, tỡnh nghia ở đời.
Bài thơ khắc họa vẻ đẹp gì?
4/Ý nghĩa văn bản:
Ánh trăng khắc họa một khía cạnh trong vẻ đẹp của người lính sâu nặng nghĩa tình ,thủy chung sau trước
Tiết 58
ÁNH TRĂNG
I. GIỚI THIỆU CHUNG :
 Tác giả
 Văn bản

II. TÌM HIỂU VĂN BẢN :
1. Ánh trăng trong quá khứ
2. Ánh trăng thời hiện tại
3. Ánh trăng – lời nhắc nhở ân tình
III. TỔNG KẾT : Ghi nhớ / SGK
IV. LUYỆN TẬP
Bài thơ có những nét đặc sắc nào về nghệ thuật ?
Qua bài thơ tác giả muốn nhắn nhủ điều gì với chúng ta?
CỦNG CỐ:
Phương thức biểu đạt chính của văn bản Ánh trăng:
a. Tự sự
b. Biểu cảm
c. Nghị luận
d. Cả a và b đúng
TiẾT 58: ÁNH TRĂNG
d
2. Trong các câu tục ngữ sau, câu nào đúng với lời nhắn nhủ của tác giả gửi gắm qua bài thơ Ánh trăng?
A. Ăn cây nào rào cây ấy
B Gieo gió thì sẽ gặt bão
C. Uống nước nhớ nguồn
D. Yêu nên tốt, ghét nên xấu
C
DẶN DÒ

Đọc thuộc lòng bài thơ,nắm vững nội dung và nghệ thuật
Soạn bài:Tổng kết từ vựng ( Luyện tập tổng hợp)
+ Làm các bài tập (SGK 158-160)