Bài 12. Ánh trăng

Các thầy cô giáo về dự hội giảng
L?p9A
Kiểm tra bài cũ
Hãy đọc theo trí nhớ bài thơ
Ánh trăng-NguyễnDuy
Ánh Trăng
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trang thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trang tỡnh nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trang đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình ®Ìn ®iÖn t¾t
phßng buyn- ®inh tèi om
véi bËt tung cöa sæ
đét ngét vÇng trăng trßn

Ngöa mÆt lªn nhìn mÆt
cã c¸i gì r­ng r­ng
nh­ lµ ®ång lµ bÓ
nh­ lµ s«ng lµ rõng

Trăng cø trßn vµnh v¹nh
kÓ chi ng­êi v« tình
¸nh trăng im phăng ph¾c
đñ cho ta giËt mình.
Nguyễn Duy
ÁNH TRĂNG
Tiết 58: Văn bản
(Nguyễn Duy)
I. Tìm hiểu chung văn bản
Tác giả: Nguyễn Duy (1948) -Tên khai sinh Nguy?n Duy Nhu?
Quê: Thanh Hóa
- Nhà thơ trưởng thành thời kì kháng chiến chống Mĩ, tham gia chiến đấu ở nhiều chiến trường.
Cảm hứng thơ gần với những gì gần gũi, quen thuộc gợi ra chiều sâu suy nghĩ.
Các tác phẩm chính: Cát trắng (1973), ánh trăng (1984). Mẹ và con (1987), Quà tặng thơ (1990).
Giải thưởng: Giải nhất thơ tuần báo "Văn nghệ" (1973), giải A về thơ của Hội Nhà văn Việt Nam (1985).


Hướng dẫn đọc:
-Ba khổ đầu: Giọng kể, nhịp bình thường
-Khổ 4: Giọng đột ngột, cất cao, ngỡ ngàng với bước ngoặt của sự việc, của sự xuất hiện vầng trăng
-Khổ 5, 6: Giọng tha thiết rồi trầm lắng cùng cảm xúc và suy tư lặng lẽ
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
a. Đọc
I. Tìm hiểu chung văn bản
1.Tác giả
- Tri kỉ :
Tìm hiểu chung văn bản
1. Tác giả,
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
a. Đọc
b.Chú thích
-Buyn – đinh:
Toà nhà cao, nhiều tầng hiện đại
Hiểu bạn ( Bạn thân)
Buyn-đinh
c/ Thể thơ: 5 chữ
? Phù hợp với giọng tâm tình, suy tư, nhắc nhở tự sự.
I. Tỡm hiểu chung van bản.
1. Tác giả
2. D?c v� tỡm hi?u chỳ thớch
3.Tỏc ph?m
a/ Hoàn cảnh sáng tác: nam 1978 (sau hoà bỡnh 3 nam).
b/ Xuất xứ: rút trong tập thơ cùng tên.
Bài thơ được sáng tác vào thời gian nào? Mốc thời gian đó có ý nghĩa như thế nào?
? Thời điểm ra đời là sự tự nhận lại mỡnh của tất cả nh?ng ai biết trân trọng quá khứ.
Em hãy cho biết xuất xứ bài thơ?
Bài thơ được viết theo thể thơ gỡ? Tác dụng?
Bài thơ là sự kết hợp nh?ng PTBD nào? Vỡ sao em biết?
d/ PTBD: t? s?
Ánh Trăng
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trang thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trang tỡnh nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trang đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình ®Ìn ®iÖn t¾t
Phßng buyn- ®inh tèi om
Véi bËt tung cöa sæ
Đét ngét vÇng trăng trßn

Ngöa mÆt lªn nhìn mÆt
Cã c¸i gì r­ng r­ng
Nh­ lµ ®ång lµ bÓ
Nh­ lµ s«ng lµ rõng

Trăng cø trßn vµnh v¹nh
KÓ chi ng­êi v« tình
ÁÁnh trăng im phăng ph¾c
Đñ cho ta giËt mình.
Nguyễn Duy
Thình lình ®Ìn ®iÖn t¾t
phßng buyn- ®inh tèi om
véi bËt tung cöa sæ
đét ngét vÇng trăng trßn

Ngöa mÆt lªn nhìn mÆt
cã c¸i gì r­ng r­ng
nh­ lµ ®ång lµ bÓ
nh­ lµ s«ng lµ rõng

Trăng cø trßn vµnh v¹nh
kÓ chi ng­êi v« tình
¸nh trăng im phăng ph¾c
đñ cho ta giËt mình.



2.Đọc và tìm hiểu chú thích:

I. Tìm hiểu chung văn bản:
1.Tác giả
3. Tác phẩm
– Bố cục 3 phần
- Khổ 1-2 -3 : Cảm xúc trước vầng trăng trong quá khứ và hiện tại.
- Khổ 4: Tình huống gặp lại trăng.
- Khổ 5-6: Suy ngẫm - triết lí của nhà thơ.
Hồi nhỏ sống với đồng
Với sông rồi với bể
Hồi chiến tranh ở rừng
Vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ
Ngỡ không bao giờ quên
Cái vầng trăng tình nghĩa
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
Đủ cho ta giật mình.
Từ hồi về thành phố
Quen ánh điện cửa gương
Vầng trang đi qua ngõ
Như người dưng qua đường

Thỡnh lỡnh đèn điện tắt
Phòng buyn-đinh tối om
Vội bật tung cửa sổ
Dột ngột vầng trang tròn`
Hiện tại
Suy ngẫm
Quá khứ
3. Bố cục:
3 phần


II. Phân tích
1.Vầng trăng trong quá khứ

-Hồi nhỏ:


-Hồi chiến tranh:
đồng
sông
bể
ở rừng
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
- Trăng : tri kỉ, tình nghĩa
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
+ Nhân hoá, điệp từ, so sánh, thời gian, không gian.
=> Tình cảm gắn bó thân thiết giữa người với trăng.


Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
= > Khẳng định tình yêu thương, quý
trọng vầng trăng.


II. Phân tích
1. Vầng trăng hiện tại:


Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
- Trăng: người dưng qua đường
- Xa lạ, không quen biết.
+ So sánh, nhân hoá.
+Giọng giãi bày tâm sự
=> Con người thờ ơ, lạnh nhạt, bội bạc với trăng.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường


người dưng
qua đường
* Trong hiện tại
* Trong quá khứ
Vầng trăng
Tri kỉ
tình nghĩa
Nguyên
nhân

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện,cửa gương
Cuộc sống hiện đại,
đầy đủ, sung túc.


Làng quê Núi rừng Thành phố
Tuổi thơ Người lính Công chức
Cuộc sống hiện đại thay đổi theo chiều hướng tích cực dễ làm con người quên đi quá khứ khổ đau, đánh mất những giá trị tốt đẹp vốn có.
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
-> Sự bất ngờ, ngạc nhiên, ngỡ ngàng, không thể đoán trước được.
+ Tính từ: Thình lình, đột ngột .
+ Động từ: vội, bật, tung:
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
sự khó chịu và hành động khẩn trương hối hả để tìm nguồn sáng.
Trăng xuất hiện đột ngột, bất ngờ
Đánh thức tâm hồn con người
+Nhịp thơ nhanh, hình ảnh đối lập
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
+ Nhân hoá, so sánh
=>Trăng với người đối diện, đàm tâm.
Tâm trạng: rưng rưng
=> Xúc động, xao xuyến
-Đánh thức kỉ niệm quá khứ
-Đánh thức tình ngườinghĩa tình, giản dị mà cao đẹp.
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
3. Vầng trăng trong suy tưởng
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
+ Nghệ thuật: đối, nhân hoá,
hình ảnh thơ giàu tình biểu tượng.
Trân trọng, giữ gìn vẻ đẹp và những giá trị truyền thống.
-Vầng trăng độ lượng,bao dung
-Con người tự vấn lương tâm
Thông điệp:
Uống nước nhớ nguồn
III. T?ng k?t
1/ Nghệ thuật
Kết cấu như một câu chuyện nhỏ ? cảm xúc.
Th? tho 5 ch?
* Giọng điệu tâm tỡnh sâu lắng.
* Vầng trang mang ý nghĩa biểu tượng:
=> Góp phần thể hiện chủ đề và tạo nên sức truyền cảm của tác phẩm.
Nhận xét về kết cấu, giọng điệu của bài thơ. Nh?ng yếu tố ấy có tác dụng gỡ đối với việc thể hiện chủ đề và tạo nên sức truyền cảm của tác phẩm?

ý nghĩa của hỡnh ảnh vầng trang
III. Tổng kết
2. Nội dung
Ghi nhớ
Với giọng điệu tâm tỡnh tự nhiên, hỡnh ảnh tho giàu tính biểu cảm, ánh trang của Nguyễn Duy như một lời tự nhắc nhở về nh?ng nam tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước bỡnh dị, hiền hậu. Bài thơ có ý nghĩa gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống " uống nưuớc nhớ nguồn", ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
�
TrĂng
Người
-Mạch cảm xúc của bài thơ:
Tự nhắc nhở mỡnh và cũng là nhắc nhở mọi người về thái độ sống "uống nước nhớ nguồn".
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trang đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trang tròn`
Câu 1:Bài thơ có nhan đề là “Ánh trăng” trong khi đó xuyên suốt các khổ thơ tác giả đều dùng từ “vầng trăng”, em hãy lí giải ?
IV. Luyện tập
Sơ đồ bài học
Nhà thơ với vầng trang
Về nhà

Tưởng tượng mỡnh là nhân vật trong bài thơ " ánh Trang", Em hãy diễn tả dòng cảm nghĩ trong bài thơ thành một dòng tâm sự ngắn
CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI