Bài 12. Ánh trăng

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô giáo về dự tiết học !
Giáo viên: Đinh Thị Nhung
THCS Lương Thế Vinh
- Tĩnh dạ tứ ( Lý Bạch )
- Cảnh Khuya ( Hồ Chí Minh)
- Ngắm trăng ( Hồ Chí Minh )
a. Tác giả:
1. Tác giả, tác phẩm
I. Đọc - tìm hiểu chung
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
1978 - TP Hồ Chí Minh
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
- Nguyễn Duy Nhuệ - sinh: 1948
- Quê : Thanh Hoá
- Là gương mặt tiêu biểu trong lớp nhà thơ trẻ thời chống Mỹ
PCNT:
+ Thơ Nguyễn Duy dung dị, hồn nhiên, trong sáng, thấm đẫm cái hồn của ca dao dân ca.
+ Thơ ông mang màu sắc triết lí, thể hiện những trăn trở, suy tư về con người và cuộc đời.
- Tác phẩm chính:
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
TP. Hồ Chí Minh, 1978
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
VẦNG TRĂNG
HỒI NHỎ
CHIẾN TRANH
ĐỒNG – SÔNG - BỂ
RỪNG
- Gi?ng di?u: nh? nh�ng, t? nhiờn
- Di?p t? : v?i
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
Văn bản :
ánh trăng
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
VẦNG TRĂNG
HỒI NHỎ
TN bao la, tươi đẹp, bình dị
Tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
Thân thiết, gắn bó
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
VẦNG TRĂNG
HỒI NHỎ
CHIẾN TRANH
TN bao la,tươi đẹp, bình dị
Ác liệt, dữ dội, gian khổ
Thân thiết, gắn bó
Tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên
Sống giản dị, thanh cao, chân thật
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Nt : So sỏnh
- Nhõn hoỏ
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
Tri kỷ – tình nghĩa
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
VẦNG TRĂNG
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

- L� bi?u tu?ng c?a thiờn nhiờn , d?t nu?c bỡnh d?, hi?n h?u.
L� quỏ kh? d?p d?, sỏng trong, õn tỡnh
L� v? d?p vinh h?ng c?a cu?c s?ng
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
- Nhân hoá, so sánh : ? Xa l? cỏch bi?t
Quỏ kh?
Nỳi r?ng, l�ng quờ: bao la, khoỏng d?t
- Cu?c s?ng: bỡnh d?, v?t v?, gian lao,
- Con ngu?i: Sỏng trong, tỡnh nghia
Hi?n t?i
- Th�nh ph?: ch?t h?p, h?u h?n
- Cu?c s?ng: ti?n nghi, d? d?y, sang tr?ng
- Con ngu?i: vụ tỡnh, lóng quờn, b?i b?c
Đây là sự phản bội thiên nhiên, phản bội quá khứ và phản bội chính mình
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ

2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Kho?nh kh?c b?t ng? g?p l?i c? nhõn. Sự xuất hiện
đúng lúc của vầng trăng khiến con người
sửng sốt, ngỡ ngàng.
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ

2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Kho?nh kh?c b?t ng? g?p l?i c? nhõn. Sự xuất hiện
đúng lúc của vầng trăng khiến con người
sửng sốt, ngỡ ngàng.
Con ngu?i:
vụ tỡnh, lóng quờn, b?i b?c
Trang v?n nguyờn, tỡnh nghia, thu? chung
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
- Ng?a m?t - nhỡn m?t
? Nhõn hoỏ
? Trang: nhu ngu?i b?n thu? chung, tỡnh nghió
? Con ngu?i d?i di?n v?i trang cung l� d?i di?n v?i quỏ kh?, v?i chớnh mỡnh
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
- S? tr? v? d?n d?p c?a quỏ kh?, k? ni?m, trang tr? cho ngu?i bao di?u t?t d?p ? h?nh phỳc dõng tr�o
- Điệp từ : là
- Giọng điệu thiết tha, tràn đầy cảm xúc
- T? lỏy g?i c?m : rung rung
Xỳc d?ng ngh?n ng�o, õn h?n,
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
- Trũn v�nh v?nh
- Im phang ph?c
Trang
Ngu?i
- Vụ tỡnh
- Gi?t mỡnh
-Thu? chung, õn tỡnh
- d? lu?ng, bao dung
Th?c t?nh , t? ho�n thi?n
- d?i l?p
- T? lỏy g?i c?m
- Nhõn hoỏ
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
III. Tổng kết:
Nhóm 2 : Qua bài thơ ánh trăng em cảm nhận được điều gì?
Thảo luận nhóm
Nhóm 4 : Qua bài thơ em hiểu thêm gì về Nhà thơ Nguyễn Duy?
Nhóm 1: Bài thơ đã thành công với những yếu tố nghệ thuật nào?
Nhóm 3 : Em đã học những tác phẩm nào về đề tài người lính? So với những tác phẩm đó, cách thể hiện về người lính trong bài ánh trăng có điểm gì khác?
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật
2. Nội dung:
- Kết hợp hài hoà: tự sự và trữ tình
- Giọng điệu tâm tình, tự nhiên,
- Hình ảnh trong sáng, gợi cảm, giàu ý nghĩa
- Biện pháp tu từ : so sánh, nhân hoá, điệp ngữ.
- Ngôn ngữ giản dị, hàm súc
Nghệ thuật
Nội dung:
- Bài thơ là lời nhắc nhở thấm thía về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên đất nước bình dị, hiền hậu.
- Bài thơ là lời gợi nhắc về lẽ sống ân tình, thuỷ chung, uống nước nhớ nguồn.
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật
2. Nội dung:
Luyện tập
? - Em đã học những tác phẩm nào về đề tài người lính? So với những tác phẩm đó, cách thể hiện về người lính trong bài ánh trăng có điểm gì khác?
*Giống: Thể hiện vẻ đẹp của người lính trong chiến tranh:
- Có tình yêu và sự gắn bó với thiên nhiên, quê hương, đất nước;
- Chịu đựng gian khổ, hy sinh trong cuộc kháng chiến trường kì của dân tộc.
*Khác: Là hình ảnh người lính trong và sau chiến tranh
- Người lính hiện lên bên cạnh vẻ đẹp còn có cả những khiếm khuyết.
- Khắc sâu hình ảnh người lính trong mối quan hệ với chính mình ?đề cao sự tự ý thức để hướng thiện
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật
2. Nội dung:
Luyện tập
* Nguyễn Duy - là con người nhạy cảm, giàu trăn trở, suy tư, luôn nặng lòng với đất nước, nhân dân, với quá khứ nghĩa tình của dân tộc.
Trăng
Người
Tự nhắc nhở mình và gợi nhắc ở người đọc thái độ sống "Uống nước nhớ nguồn"
Tri kỷ
tình nghĩa
Ngỡ không bao giờ quên
-Im phăng phắc
- Lãng quên

-Tròn vành vạnh
-> Thuỷ chung,
bao dung,
độ lượng
-Vầng trăng tròn
-> Thức tỉnh lương tâm, tự hoàn thiện mình
- Giật mình
-Vụ tình
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
1. Học thuộc bài thơ
2. Làm bài tập sau:.
hướng dẫn về nhà
3. Chuẩn bị bài : Tổng kết về từ vựng
- ViÕt ®o¹n v¨n : Suy nghÜ vÒ phót giËt m×nh trong bµi th¬ ¸nh tr¨ng cña NguyÔn Duy
- Các chữ đầu dòng thơ không viết hoa có phải là dụng ý nghệ thuật của tác giả không? Vì sao?
Kính chúc thầy cô mạnh khỏe, hạnh phúc.
Xin chân thành cảm ơn!
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Quỏ kh?
Hi?n t?i
Nỳi r?ng, l�ng quờ: bao la, khoỏng d?t
- Cu?c s?ng: bỡnh d?, v?t v?, gian lao,
- Th�nh ph?: ch?t h?p, h?u h?n
- Cu?c s?ng: ti?n nghi, d? d?y, sang tr?ng
- Con ngu?i: Sỏng trong, tỡnh nghia
- Con ngu?i: vụ tỡnh, lóng quờn, b?i b?c
- Dõy l� s? ph?n b?i thiờn nhiờn, ph?n b?i quỏ kh? v� ph?n b?i chớnh mỡnh
- Ngu?i dung : ? Xa l? cỏch bi?t
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
2. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong hi?n t?i
Văn bản :
ánh trăng
Nguyễn Duy
I. Đọc - tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
1978 - TP Hồ Chí Minh
- Thể loại : thơ 5 chữ
a. Tác giả:
b. Tác phẩm:
2. Đọc - giải thích từ khó:
3. Thể loại và bố cục:
Ii. tìm hiểu chi tiết
1. Cảm xúc trước hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
VẦNG TRĂNG
HỒI NHỎ
CHIẾN TRANH
TN bao la,tươi đẹp, bình dị
Ác liệt, dữ dội, gian khổ
Thân thiết, gắn bó
Tuổi thơ trong sáng, hồn nhiên
Tri kỷ – tình nghĩa
Sống giản dị, thanh cao, chân thật
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
- Nt : So sỏnh
- Nhõn hoỏ
- Phương thức biểu đạt : tự sự - biểu cảm
- Bố cục : 2 phần