Bài 12. Ánh trăng

bia

Chào mừng
quý thầy cô
về dự hội giảng
Người dạy: Hồ Thị Ngọc Linh
TRƯỜNG THCS LÊ QUÝ ĐÔN
Ánh trăng

Nguyễn Duy
Tuần 12
Tiết 58:
NGỮ VĂN 9
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
Nguyễn Duy tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948, quê ở Thanh Hoá.
Ông là nhà thơ - chiến sĩ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

2. Tác phẩm:



Bài thơ “ Ánh trăng” được sáng tác năm 1978
tại TP. HCM, in trong tập thơ cùng tên của tác giả.



Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn – đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Nguyễn Duy (TP.HCM,1978)
ÁNH
TRĂNG




Tóm tắt:
Hồi nhỏ và cả thời chiến tranh nữa, con người sống giản dị, gần gũi với thiên nhiên đến tưởng như không bao giờ quên “cái vầng trăng tình nghĩa”. Nhưng từ hồi về thành phố, quen sống trong tiện nghi hiện đại, vầng trăng trở thành “người dưng qua đường”. Bất ngờ điện tắt, phòng buyn-đinh tối om mà ngoài kia ánh trăng vẫn tròn đầy, sáng trong, viên mãn gợi lại miền kí ức đẹp xưa kia, thức tỉnh thái độ sống của bao người.
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ:


Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ



Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa



Vầng trăng và con người sống chan hòa, gắn bó. Trăng gắn liền với những kỉ niệm trong sáng vui tươi và cả những năm tháng gian khổ nhưng đầy tình nghĩa.

II. Tìm hiểu văn bản
1. Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Với nhiều biện pháp nghệ thuật, vầng trăng hiện lên trong hai khổ thơ là hình ảnh thiên nhiên tươi mát; là người bạn tri kỉ suốt thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành.


Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn - đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
II. Tìm hiểu văn bản
1. Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Vầng trăng là hình ảnh thiên nhiên tươi mát; là người bạn tri kỉ suốt thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành.
2. Vầng trăng trong hiện tại:
Vầng trăng mang ý nghĩa biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình; trăng còn là vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống.

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình

II. Tìm hiểu văn bản
1. Hình ảnh vầng trăng trong quá khứ
Vầng trăng là hình ảnh thiên nhiên tươi mát; là người bạn tri kỉ suốt thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành.
2. Vầng trăng trong hiện tại:
Vầng trăng mang ý nghĩa biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình; trăng còn là vẻ đẹp bình dị và vĩnh hằng của đời sống.
3. Suy ngẫm của tác giả:
Sử dụng nhiều từ láy giàu sức gợi và thủ pháp đối lập, hình ảnh vầng trăng đã trở thành người bạn – chứng nhân cho tình nghĩa thuỷ chung; là lời nhắc nhở nghiêm khắc con người đừng lãng quên quá khứ.
III. Tổng kết:
Với giọng điệu tâm tình tự nhiên, hình ảnh giàu tính biểu cảm, bài thơ như một lời nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước; gợi nhắc ở người đọc thái độ sống: “uống nước nhớ nguồn”, ân nghĩa thuỷ chung cùng quá khứ.
? THẢO LUẬN NHÓM ( 3 phút)

So sánh hình ảnh trăng trong 2 bài thơ : “Đồng chí” của Chính Hữu và “Ánh trăng” của Nguyễn Duy.
1. Giống nhau : Hai bài thơ đều lấy một vẻ đẹp trong thiên nhiên để khai thác xây dựng hình ảnh thơ

2. Khác nhau:

Đồng chí

- Ánh trăng là biểu tượng cho vẻ đẹp và sức mạnh của tình đồng chí ở người chiến sĩ trong kháng chiến chống Pháp.

- Trăng là hình tượng thơ đậm chất lãng mạn trong thơ Chính Hữu và thơ ca kháng chiến.
Ánh trăng

- Ánh trăng khơi nguồn cho việc bày tỏ thái độ, tình cảm của con người với hiện tại và quá khứ .

- Trăng là hình ảnh để nhà thơ thể hiện chủ đề : “Uống nước nhớ nguồn”.
TRĂNG
NGƯỜI
Chủ đề:

TRĂNG
NGƯỜI
Tự nhắc nhở mình và mọi người có thái độ sống: “ Uống nước nhớ nguồn”
Câu1: Nhận định nào sau đây không phù hợp với ý nghĩa của hình ảnh vầng trăng trong bài thơ?
A. Biểu tượng của thiên nhiên hồn nhiên tươi mát.
B. Biểu tượng của vẻ đẹp bình dị, vĩnh hằng của đời sống.
C. Biểu tượng của sự hồn nhiên trong sáng của tuổi thơ.
D. Biểu tượng của quá khứ nghĩa tình.


Bài tập trắc nghiệm
Câu 2: Ý nào nói không đúng tư tưởng mà nhà thơ muốn gửi gắm qua tác phẩm của mình?
A. Con người có thể vô tình lãng quên tất cả nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ thì luôn tròn đầy bất diệt.
B. Con người không nên lãng quên quá khứ tốt đẹp; hiện tại không được đoạn tuyệt với truyền thống.
C. Cuộc sống vât chất dù đủ đầy vẫn cứ tiêu tan, chỉ có đời sống tinh thần là bất diệt.
D. Uống nước nhớ nguồn.




Câu 2: Ý nào nói không đúng tư tưởng mà nhà thơ muốn gửi gắm qua tác phẩm của mình?
A. Con người có thể vô tình lãng quên tất cả nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quá khứ thì luôn tròn đầy bất diệt.
B. Con người không nên lãng quên quá khứ tốt đẹp; hiện tại không được đoạn tuyệt với truyền thống.
C. Cuộc sống vât chất dù đủ đầy vẫn cứ tiêu tan, chỉ có đời sống tinh thần là bất diệt.
D. Uống nước nhớ nguồn.