Bài 12. Ánh trăng

GV : VŨ THỊ TÂM
Chào mừng thầy cô
đến dự giờ
KIỂM TRA BÀI CŨ: TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Tiết 58
(Nguyễn Duy)
ÁNH TRĂNG
NGUYỄN DUY
I/ Giới thiệu :
1/ Tác giả:
Nguyễn Duy sinh 1948, quê ở Thanh Hóa
-Là nhà thơ tiêu biểu thời chống Mĩ cứu nước.
-Từ 1977 là đại diện báo văn nghệ tại TP Hồ Chí Minh.
-Bài thơ Ánh trăng được sáng tác 1978
-Tập thơ Ánh trăng được tặng giải A của Hội NVVN năm 1984.
2/ Tác phẩm:
II/ ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG BÀI THƠ:
(Nguyễn Duy)
ÁNH TRĂNG
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình

B�i tho vi?t v? di?u gỡ? Nhõn v?t tr? tỡnh l� ai? D?i tu?ng tr? tỡnh l� cỏi gỡ?

Nhân vật trữ tình: Tác giả
Đối tượng trữ tình: Vầng trăng
?
B�i tho vi?t v?
Kỉ niệm với trăng
Suy ngẫm về trăng
Em hãy nhận xét về phương thức biểu đạt, thể thơ và cách gieo vần của bài thơ?
-Phương thức tự sự để biểu cảm.
-Thể thơ năm chữ, thường gieo vần chân, gián cách.
?
-P1: (khổ 1,2) Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ
-P3: (khổ 5,6) Suy ngẫm của nhà thơ
Bố cục: 3 phần
-P2: (khổ 3,4) Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại
Theo em bài thơ được chia làm mấy phần? Nội dung từng phần?



I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG
BÀI THƠ:
III/ PHÂN TÍCH:

Hồi nhỏ sống với đồng
Với sông rồi với bể
Hồi chiến tranh ở rừng
Vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ
Ngỡ không bao giờ quên
Cái vầng trăng tình nghĩa
1/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
Trong bài thơ vầng trăng được xem là tri kỉ, tình nghĩa ở những thời gian không gian nào?
Thời thơ ấu ở làng quê
( với đồng sông bể)
-Thời chiến tranh ở rừng,
sống giữa thiên nhiên
?
Ở 2 khổ thơ đầu tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì khi nói về trăng?
-Trăng “tri kỉ”, “tình nghĩa”(nghệ thuật nhân hóa)
=> Làm cho trăng gần gũi, thân thiết với con người, là bạn của con người
?
Trăng đẹp đẽ, ân tình, gắn bó với con người từ nhỏ tới lớn, trong cả hạnh phúc và gian lao.
Từ đó em có nhận xét gì về mối quan hệ giữa trăng và con người?


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

Hồi nhỏ sống với đồng
Với sông rồi với bể
Hồi chiến tranh ở rừng
Vầng trăng thành tri kỉ
Trần trụi với thiên nhiên
Hồn nhiên như cây cỏ
Ngỡ không bao giờ quên
Cái vầng trăng tình nghĩa
1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
Trăng đẹp đẽ, ân tình, gắn bó với con người từ nhỏ tới lớn, trong cả hạnh phúc và gian lao.
-“tri kỉ”, “tình nghĩa” => nghệ thuật nhân hóa.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
Từ hồi về thành phố
Quen ánh điện cửa gương
Vầng trăng đi qua ngõ
Như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
Phòng buyn-đinh tối om
Vội bật tung cửa sổ
Đột ngột vầng trăng tròn
Trong thời hiện tại cuộc sống của nhân vật trữ tình có gì khác so với quá khứ?

-Thành phố, ánh điện, cửa
gương =>cuộc sống phồn hoa
đô thị sung sướng.
->Trăng thành người dưng qua đường.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
Từ hồi về thành phố
Quen ánh điện cửa gương
Vầng trăng đi qua ngõ
Như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
Phòng buyn-đinh tối om
Vội bật tung cửa sổ
Đột ngột vầng trăng tròn
-Cuộc sống thay đổi khiến lòng người thay đổi, xa lạ với trăng.
Tác giả đã tạo ra tình huống, bước ngoặt nào để từ đó bộc lộ cảm xúc của mình?
->Vầng trăng nhắc nhở con người nhớ về quá khứ
vầng trăng có khác xưa không? Vầng trăng tròn muốn nhắc nhở con người điều gì?



I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
Ánh trăng im phăng phắc
Đủ cho ta giật mình
Tác giả sử dụng nghệ thuật gì ở 2 khổ thơ cuối?
-nghệ thuật: nhân hóa (mặt),
điệp từ và lặp lại hình ảnh.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
Ánh trăng im phăng phắc
Đủ cho ta giật mình
Nghệ thuật đó có tác dụng gì? Lúc này nhà thơ đang nhớ về điều gì?
-> làm cho trăng gần gũi với
người hơn. nhà thơ đang nhớ
về kỉ niệm quá khứ nghĩa tình.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
Ánh trăng im phăng phắc
Đủ cho ta giật mình
Tác giả muốn thể hiện điều gì qua câu thơ “Trăng cứ tròn vành vạnh”?
-> Trăng cứ vẹn nguyên, thủy
chung, không thay đổi
Cái “giật mình” của
tác giả thể hiện
tâm trạng gì?
-Nhớ về quá khứ
-Ân hận vì đã vô tình
-Tự vấn mình về thái độ,
tình cảm đối với quá khứ
THẢO LUẬN:
Hình ảnh vầng trăng trong bài mang mấy tầng ý nghĩa? Khổ thơ nào trong bài thể hiện tập trung nhất ý nghĩa biểu tượng của vầng trăng, mang chiều sâu tư tưởng của tác phẩm?
Hình ảnh vầng trăng mang hai tầng ý nghĩa:
Vầng trăng thực của thiên nhiên
-vầng trăng: tượng trưng cho quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên chẳng thể phai mờ.
Khổ thơ cuối thể hiện rõ nhất ý nghĩa biểu tượng của vầng trăng
> Nhắc nhở con người về lẽ sống thủy chung, tình nghĩa ở đời.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
Ngửa mặt lên nhìn mặt
Có cái gì rưng rưng
Như là đồng là bể
Như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
Kể chi người vô tình
Ánh trăng im phăng phắc
Đủ cho ta giật mình
Vầng trăng là biểu tượng của quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên.
Nhà thơ muốn nhắc nhở mình và mọi người về lẽ sống thủy chung tình nghĩa.


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
IV/ TỔNG KẾT:
-“tri kỉ”, “tình nghĩa” > nghệ thuật nhân hóa.
Trăng đẹp đẽ, ân tình, gắn bó với con người từ nhỏ tới lớn, trong cả hạnh phúc và gian lao.
-Cuộc sống thay đổi khiến lòng người thay đổi, xa lạ với trăng.
-Tình huống: điện tắt, tối om.
- giọng điệu sửng sốt, bừng tỉnh khi nhìn thấy trăng.
>Vầng trăng nhắc nhở con người nhớ về quá khứ
-Vầng trăng là biểu tượng của quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên.
-Nhà thơ muốn nhắc nhở mình và mọi người về lẽ sống thủy chung tình nghĩa.
Em hãy nhận xét về giọng điệu của bài thơ? Giọng điệu ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện tư tưởng, cảm xúc của nhà thơ?
Giọng điệu tâm tình, nhẹ nhàng, tha thiết như một lời tâm sự, nhắc nhở chân thành, thể hiện một nỗi buồn man mác, sự xúc động và ân hận lắng sâu.
Em hãy phát biểu chủ đề bài thơ? Chủ đề ấy có liên quan gì đến đạo lí, lẽ sống của dân tộc Việt Nam?
-Bài thơ là lời nhắc nhở thấm thía về thái độ, tình cảm ân nghĩa, thủy chung đối với quá khứ, với thiên nhiên, đất nước.
-Khẳng định truyền thống đạo lí tốt đẹp của dân tộc: “ uống nước nhớ nguồn”


I/ GIỚI THIỆU:
1/ Tác giả:
2/Tác phẩm:
II/Đọc và tìm hiểu chung bài thơ:
III/ PHÂN TÍCH:

1/Kể và cảm nghĩ về vầng trăng quá khứ:
2/ Kể và cảm nghĩ về vầng trăng hiện tại:
3/ Suy ngẫm của nhà thơ:
IV/ TỔNG KẾT:GHI NHỚ ( SGK/ T157)
-“tri kỉ”, “tình nghĩa” > nghệ thuật nhân hóa.
Trăng đẹp đẽ, ân tình, gắn bó với con người từ nhỏ tới lớn, trong cả hạnh phúc và gian lao.
-Cuộc sống thay đổi khiến lòng người thay đổi, xa lạ với trăng.
-Tình huống: điện tắt, tối om.
- giọng điệu sửng sốt, bừng tỉnh khi nhìn thấy trăng.
>Vầng trăng nhắc nhở con người nhớ về quá khứ
-Vầng trăng là biểu tượng của quá khứ đẹp đẽ, vẹn nguyên.
-Nhà thơ muốn nhắc nhở mình và mọi người về lẽ sống thủy chung tình nghĩa.
IV/ CỦNG CỐ
ÁNH TRĂNG
NỘI DUNG
NGHỆ THUẬT
(THỂ THƠ NĂM CHỮ)
Cảm xúc về vầng trăng quá khứ
Suy ngẫm của tác giả
Giọng điệu tâm tình, tự nhiên. Nghệ thuật nhân hóa
Hình ảnh giàu tính biểu cảm
Cảm xúc về vầng trăng hiện tại
Dựa vào bức tranh hãy đọc khổ thơ tương ứng?
Chân thành cảm ơn quí thầy cô