Bài 12. Ánh trăng

Tiết 58 B�i 12
Văn bản :áNH TRăNG
(Nguyễn Duy)

Tác giả
- Tên thật: Nguyễn Duy Nhuệ
- Quê: Thanh Hoá.
- Là nhà thơ chiến sĩ, trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ.
- Phong cách: Độc đáo. Thường làm thơ lục bát với ngôn ngữ mượt mà, uyển chuyển, đặc biết trong cấu tứ,
- Đạt giải nhất cuộc thi thơ Báo Văn nghệ 1972-1973, giải A của Hội Nhà văn Việt Nam 1984.

Ánh trăng viết năm 1978 (sau 3 năm ngày đất nước thống nhất).
In trong tập thơ cùng tên,đạt giải A của Hội nhà văn Việt Nam(1984)
VĂN BẢN

ÁNH TRĂNG

Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường



Thình lình đèn điện tắt
Phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn

Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

TP. Hồ chí Minh, 1978

Bố cục: 3 phần
- Khổ 1,2,3: Tình cảm giữa người và trăng.
- Khổ 4: Tình huống gặp lại trăng.
- Khổ 5,6: Cảm xúc và suy ngẫm của nhà thơ.
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa


Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Quá khứ
- ở làng, ở rừng
Cuộc sống gian nan, vất vả.
>Trăng: Tri kỷ, tình nghĩa.
Hiện tại
- ở phố
Cuộc sống sung suớng, đầy đủ hơn.
>Trăng: xa l?
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
vầng trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Có ý kiến cho rằng khổ thơ cuối cùng trong b�i tập trung ý nghia biểu tưuợng của hình ảnh vầng trăng,chiều sâu tuư tưuởng mang tính triết lí của tác phẩm .Theo em ý kiến đó có đúng không? Vìsao?
( Em hãy chỉ ra ý nghĩa tả thực và ý nghĩa tưuợng trưng trong những hình ảnh thơ: trăng tròn vành vạnh, ánh trăng im phăng phắc?
- Phân tích cái giật mình của tác giả?)
Thảo luận
- Hình ảnh "ánh trăng- tròn vành vạnh": tưuợng trung cho vẻ đẹp vẹn nguyên, cho quá khứ đầy đặn, thuỷ chung, cho sự độ lưuợng, bao dung.
- Hình ảnh "ánh trăng im phăng phắc": thể hiện cái nhìn nghiêm khắc, đối với những ai sống vô tình lãng quên quá khứ.
"gi?t mỡnh":t? h?i h?n, t? th?c t?nh luong tri, t? nhỡn nh?n, t? dỏnh giỏ v? mỡnh.
=> Là lời nhắc nhở v? cỏch s?ng: Hãy sống thuỷ chung, ân nghia.

III. Tổng kết:

1. Nghệ thuật:
- Bài thơ mang dáng dấp một câu chuyện nhỏ. Kết hợp hài hoà giữa tự sự và trữ tình.
- Giọng thơ trôi chảy, tự nhiên, nhịp nhàng. Đôi chỗ lắng đọng đầy suy tưởng.
- Bài thơ đã xây dựng được một hình tượng vừa có giá trị thẩm mỹ, vừa có giá trị triết lý.

2. Nội dung
Ánh trăng của Nguyễn Duy như một lời tự nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua. Bài thơ có ý nghiã gợi nhắc, củng cố ở người đọc thái độ sống “Uống nước nhớ nguồn”, ân tình, thuỷ chung cùng quá khứ.
Trăng
NgưUời
Tự nhắc nhở mình và củng cố ở ngưuời đọc thái độ sống "uống nuước nhớ nguồn"
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc bài thơ.
- Làm bài 2 sgk
Gợi ý :
+ Hoá thân vào vầng trang
+ Phưuơng thức biểu đạt : tự sự k?t h?p tr? tỡnh
+ Theo trỡnh tự thời gian : quá khứ, hiện tại, cảm xúc, suy ngẫm.
So?n: T?ng k?t v? t? v?ng (LT t?ng h?p)
Yờu c?u: th?o lu?n nhúm-b?ng ph?-? nh�-BT1->4.SGK
T? 1-BT1, t? 2-BT2, t? 3-BT3, t? 4-BT4