Bài 12. Ánh trăng

TIẾT 58
Nguyễn Duy
Ánh trăng
Tiết 58:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Giới thiệu chung:
1. Tác giả:
Nhà thơ Nguyễn Duy
Nguyễn Duy tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948, quê ở Thanh Hóa.
Năm 1966, gia nhập quân đội, ông là một trong những gương mặt tiêu biểu của lớp nhà thơ trẻ thời chống Mĩ cứu nước.
Sau 1975, ông chuyển về báo «Văn nghệ giải phóng»
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Giới thiệu chung:
2. Tác phẩm:
- Bài thơ được sáng tác năm 1978 tại thành phố HCM, 3 năm sau ngày thống nhất đất nước.
In trong tập thơ cùng tên, được giải A của Hội nhà văn Việt Nam 1984
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Đọc
2.Thể thơ: 5 chữ
3. Bố cục: 2 phần
Ánh trăng
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với bể
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỉ

Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường

Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Nguyễn Duy
Hình ảnh vầng trăng
trong quá khứ.
Hình ảnh vầng trăng
trong hiện tại.
Cảm xúc, suy tư
của nhà thơ.
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
a. 2 khổ thơ đầu:
- Hồi nhỏ… với
- vầng trăng thành tri kỷ
- hồi chiến tranh ở rừng
đồng
sông
bể
- Nhân hóa
=> Trăng gắn bó với
những kỷ niệm trong sáng của tuổi thơ .
những gian lao của cuộc đời người lính.
=> Trăng là người bạn thân thiết, gắn bó, thủy chung.
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
ngỡ
=> Khẳng định tình cảm gắn bó khăng khít giữa người và trăng.
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
2 khổ thơ đầu:
So sánh, điệp ngữ
Trong quá khứ, tình cảm giữa người và trăng thật sâu nặng, nghĩa tình, gắn bó tri kỉ.
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
…. về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Nhân hóa, so sánh
Cuộc sống thành thị: tiện nghi, khép kín, hiện đại, sang trọng
- hoàn cảnh sống thay đổi.
Hoán dụ
=> Tình cảm thay đổi: vô tình vô nghĩa.
người dưng
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
b. 4 khổ thơ cuối:
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Thình lình đèn điện tắt
phòng… tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng tròn
Đảo ngữ, nhịp thơ nhanh
=> Tình huống bất ngờ tạo bước ngoặt của dòng cảm xúc.
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
b. 4 khổ thơ cuối:
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
=>Chuyển nghĩa
So sánh, liệt kê
Ngửa mặt lên nhìn mặt
=> Tâm trạng xúc động, nghẹn ngào.
=> Kỷ niệm tuổi thơ và những năm tháng chiến tranh gian lao mà hào hùng.
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
b. 4 khổ thơ cuối:
Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Hãy chứng minh :
Khổ thơ cuối thể hiện tập trung nhất ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh vầng trăng và chiều sâu tư tưởng mang tính triết lý của bài thơ .
II. Đọc - hiểu văn bản:
b. 4 khổ thơ cuối:
Thảo luận
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
TRĂNG
Là biểu tượng cho quá khứ nghĩa tình.
Là vẻ đẹp của thiên nhiên, đất nước bình dị.
Là biểu tượng cho cái đẹp có khả năng thức tỉnh con người.
II. Đọc - hiểu văn bản:
4. Tìm hiểu văn bản
b. Bốn khổ thơ cuối:
3 khổ thơ tiếp:
So sánh, tình huống bất ngờ, nhân hóa, hình ảnh tượng trưng
Cuộc sống hiện đại, đầy đủ đã khiến con người lãng quên tri kỉ xưa kia, trăng với người xa lạ không quen biết.
Khổ thơ cuối:
Vầng trăng thức tỉnh, nhắc nhở con người về thái độ đúng đắn với thiên nhiên đất nước.
Ý nghĩa và biểu tượng của hình ảnh vầng trăng
Trăng mang vẻ đẹp trong trẻo, dịu mát. Nó là biểu tượng cho thiên nhiên vĩnh hằng, nguyên vẹn
Trăng là biểu tượng cho quá khứ đẹp đẽ nghĩa tình thủy chung
Trăng là biểu tượng cho đất nước tươi đẹp, hiền hòa.
Trăng là nhân chứng nghiêm khắc nhắc nhở mỗi người: đừng vì những xô bồ cuộc sống mà lãng quên những điều có ý nghĩa, đừng vì hiện tại mà quên quá khứ nghĩa tình.
TRĂNG
NGƯỜI
Tự nhắc nhở mình và củng cố ở người đọc thái độ sống “uống nước nhớ nguồn”.
Tiết 59:
Ánh trăng
- Nguyễn Duy-
Nghệ thuật kết cấu, kết hợp giữa tự sự và trữ tình, tự sự làm cho trữ tình trở nên tự nhiên và sâu lắng.
Sáng tạo nên hình ảnh thơ nhiều tầng ý nghĩa.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
2. Ý nghĩa :
«Ánh trăng» khắc họa một khía cạnh trong vẻ đẹp của người lính: sâu nặng, nghĩa tình, thủy chung sau trước.
u
ỉ
y
ầ
s
i
ệ
n
m
g
N
k
t
r
i
t
đ
t
ấ
13
1. Họ tên thật của nhà thơ Nguyễn Duy ?
1
2
2. Hồi chiến tranh ở rừng / Vầng trăng thành .... ?
4
5
5
9
4
7
3
3. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ...?
4. M?t phưuơng thức biểu đạt của bài thơ ?
5. Tình huống bất ngờ xảy ra ?
Biểu hiện của nhà thơ trưuớc sự im phăng phắc của trăng ?
Trò chơi ô chữ
g
8 Ô
Xếp lại
ễ
n
u
y
h
t
r
ă
ự
ự
v
D
n
6
ữ
6.Câu thơ đột ngột vầng trăng tròn sử dụng bpnt nào?
p
ă
h
7
n
g
7.Sự im lặng của trăng đuược diễn tả bằng từ nào ?
h
ắ
c
p
ả
o
g
6
9
h
g
n
i
â
t
m
i
đ
n
n
g
ệ
u
N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10