Bài 11. Tổng kết về từ vựng (Từ tượng thanh, tượng hình, một số phép tu từ từ vựng)

Các cách phát triển từ vựng
Phát triển nghĩa
Phát triển số lượng
Tạo từ ngữ mới
Mượn từ ngữ
Sơ đồ : Sự phát triển từ vựng
Tiết 53
II.Từ tượng thanh và từ tượng hình:
II. Một số phép tu từ từ vựng
1.Khái niệm.
2. Bài tập.
1.Khái niệm.
2. Bài tập.
Tiết 53
II.Từ tượng thanh và từ tượng hình:
1.Khái niệm.
2. Bài tập.
? Tìm tên loài vật là từ tượng thanh.
Đám mây lốm đốm, xám như đuôi con sóc nối nhau bay quấn sát ngọn cây, lê thê đi mãi, bây giờ cứ loáng thoáng nhạt dần, thỉnh thoảng đứt quãng, đã lồ lộ đằng xa một bức vách trắng toát.
(Tô Hoài )
Mô tả đám mây cụ thể sống động.

a) Thà rằng liều một thân con,
Hoa dù rã cánh lá còn xanh cây.
ẩn dụ
Hoa, cánh chỉ Thúy Kiều
Lá, cây chỉ gia đình Thúy Kiều
Lá, cây,hoa đều đẹp nhưng mong manh trước bảo tố cuộc đời.Thúy Kiều bán mình cứu gia đình
b) Trong như tiếng hạc bay qua,
Đục như tiếng suôi mới sa nửa vời.
Tiếng khoan như gió thoảng ngoài,
Tiếng mau sầm sập như trời đổ mưa.
So sánh: Tiếng đàn với âm thanh của tự nhiên
Nhấn mạnh tài đàn hay như trời sinh
của Thúy Kiều
c) Làn thu thủy nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh.
Một hai nghiêng nước nghiêng thành,
Sắc đành đòi một tài đành họa hai.
ẩn dụ
Nhân hóa
Nói quá
Sắc tài toàn vẹn của ThúyKiều
hiếm có trong thiên hạ.
d) Gác kinh viện sách đôi nơi,
Trong gang tấc lại gấp mười quan san.
Nói quá: Cực tả sự xa cách giữa thân phận
và cảnh ngộ của Thúy Kiều và Thúc Sinh
.
e) Có tài mà cậy chi tài,
Chữ tài liền với chữ tai một vần.
Chơi chữ : Cái tài cũng gây nên tội

a) Còn trời còn nước còn non,
Còn cô bán rượu anh còn say sưa.
Điêp từ: còn
Say sưa
Say tình
Say rượu
Tình cảm kín đáo, mạnh mẽ của chàng trai
(Ca dao)
b) Gươm mài đá, đá cũng phải mòn
Voi uống nước, nước sông phải cạn.
Nói quá: Nhấn mạnh sự trưởng thành, lớn mạnh
và khí thế hào hùng cuả nghĩa quân Lam Sơn
(Nguyễn Trãi)
c) Tiếng suối trong như tiếng hát xa,
Trăng lồng cổ thụ bóng lòng hoa.
Cảnh khua như vẽ người chưa ngủ,
Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.
(Hồ Chí Minh)
So sánh: Tinh thần lạc quan yêu thiên nhiên
yêu đất nước của Bác Hồ
d) Người ngắm trăng soi ngoài cửa sổ,
Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.
(Hồ Chí Minh)
Nhân hóa: Thiên nhiên sống động, có hồn
gắn bó với con người
(Nguyễn Khoa Điềm)
ẩn dụ: Sự gắn bó giữa con với mẹ, con là nguồn
sống là niềm tin của mẹ
e) Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi,
Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng.
Đàn bà dễ có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan.
Nhân hóa
Hoán dụ
Nói quá
ẩn dụ
(Nguyễn Du)
?
?
?
?
Đàn bà dể có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan.
Nhân hóa
Hoán dụ
Nói quá
ẩn dụ
(Nguyễn Du)
?
?
?
?
Bạn đã sai rồi
Đàn bà dể có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan.
Nhân hóa
Hoán dụ
Nói quá
ẩn dụ
(Nguyễn Du)
?
?
?
?
Lại không đúng
nữa rồi
Đàn bà dể có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan.
Nhân hóa
Hoán dụ
Nói quá
ẩn dụ
(Nguyễn Du)
?
?
?
?
Chúc mừng bạn
Đàn bà dể có mấy tay,
Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan.
Nhân hóa
Hoán dụ
Nói quá
ẩn dụ
(Nguyễn Du)
?
?
?
?
Không đúng
Tiết 53
II.Từ tượng thanh và từ tượng hình:
II. Một số phép tu từ từ vựng
1.Khái niệm.
2. Bài tập.
1.Khái niệm.
2. Bài tập.