Bài 11. Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh

Nhiệt liệt Chào mừng Các thầy giáo,cô giáo,các em học sinh
Về dự tiết học môn ngữ văn -lớp 8a
H.C-
Công vụ

Thuyết minh
Nghị luận
Biểu cảm

Miêu tả

Tự sự

Nêu ý kiến đánh giá, bàn luận.

Bày tỏ tình cảm, cảm xúc
Trình bày diễn biến sự việc
Trình bày ý muốn, quyết định thể hiện
quyền hạn, trách nhiệm
Tái hiện trạng thái sự vật, con người
Trình bày diễn biến sự việc

Bày tỏ tình cảm, cảm xúc

Nêu ý kiến đánh giá, bàn luận.
Trình bày ý muốn, quyết định thể
hiện quyền hạn, trách nhiệm
Tái hiện trạng thái sự vật, con người
1
2
3
4
5
?
A
B
Chủ đề: Cây dừa Bình Định.
Công dụng:
- Thân làm máng, lá làm tranh, cọng chẻ nhỏ làm vách,
gốc làm chõ đồ xôi,
- Nước để uống, kho thịt, nấu canh, làm nước mắm
- Cùi ăn sống., làm mứt, làm bánh kẹo, ép lấy dầu dùng
để thắp, để ăn, để chải đầu, nấu xà phòng.
- Sọ làm khuy áo, làm gáo, làm muôi
- Vỏ bện dây rất tốt . vì nó mềm, dẻo, dai, chịu mưa,
chịu nắng
Nơi phân bố: Dừa mọc ven sông, men bờ ruộng, leo sườn đồi, rải ra biển
Phân loại: Dừa xiêm ., dừa nếp ., dừa lửa .
Chủ đề: Giải thích hiện tượng lá cây có màu xanh
Nguồn gốc: ánh sáng mặt trời có bảy màu, chất diệp lục hút các tia sáng có màu khác, nhất là màu đỏ và màu lam, nhưng không thu nhận màu xanh lục và lại phản chiếu màu này
Đặc điểm: màu xanh
Tác dụng: làm cho lá cây có màu xanh
Chủ đề: Huế- một thành phố đẹp- trung tâm văn hóa,
nghệ thuật lớn của Việt Nam.
Thiên nhiên: - núi Bạch Mã, đèo Hải Vân mây phủ, cửa biển Thuận An
- sông Hương như một dải lụa xanh trong tay nghệ sĩ múa,.
dòng nước hiền dịu,. giọng hò ngọt ngào.
Công trình kiến trúc: là di sản văn hóa thế giới
- lăng tẩm vua triều Nguyễn
- chùa Thiên Mụ, chùa Trúc Lâm
- đài Vọng Cảnh, điện Hòn Chén, chợ Đông Ba
Sản phẩm đặc biệt:- nhà vườn, vườn hoa, cây cảnh, cây ăn quả..., nón Huế
Con người: những cô gái Huế đẹp , duyên dáng
ẩm thực:- những món ăn ngon
Lịch sử: đấu tranh kiên cường. Tháng Tám năm 1945, Huế đã đứng lên cùng
cả nước, chế độ phong kiến ngàn năm sụp đổ dưới chân thành Huế.
Ba văn bản: Chủ đề, đặc điểm ,nguồn gốc ,công dụng,nguyên nhân của đối tượng một cách chính xác ,rõ nét.
- Giới thiệu về một vùng đất, danh lam thắng cảnh.
- Giới thiệu về một tác phẩm, tác giả, nhân vật.
- Trình bày về một sự kiện lịch sử, xã hội.
- Trình bày một thí nghiệm trong môn vật lí, hóa học.
- Hướng dẫn sử dụng một đơn thuốc, máy nghe nhạc,máy giặt.
- Hướng dẫn cách chế biến một món ăn.
- Quảng cáo một sản phẩm: bột giặt, điện thoại di động, .
Không là văn bản tự sự: Vì không có cốt truyện, sự việc, nhân vật.
Không là văn bản miêu tả: Vì không miêu tả tỉ mỉ, chi tiết cụ thể đặc điểm của sự vật.
Không là văn bản biểu cảm: Vì không hoàn toàn bộc lộ cảm xúc về sư vật.
Không là văn bản nghị luận: Vì chủ yếu là trình bày kiến thức thực tế, khoa học; không trình bày luận điểm, bàn bạc vấn đề bằng lí lẽ
Cả 3 văn bản trên :
- Cây dừa Bình Định: Từ thân cây, lá cây đến nước dừa, cùi dừa, sọ dừa đều có ích cho con người, cho nên nó gắn bó với cuộc sống của người dân.
- Lá cây có chất diệp lục cho nên lá cây có màu xanh lục.
- Huế là một thành phố có cảnh sắc, sông núi hài hoà, có nhiều công trình văn hoá nghệ thuật nổi tiếng, có nhiều vườn hoa cây cảnh, món ăn đặc sản, đã trở thành trung tâm văn hoá lớn của nước ta.
Ghi nhớ.
* Văn bản thuyết minh là kiểu văn bản thông dụng trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp tri thức ( kiến thức) về đặc điểm, tính chất ,nguyên nhân, ... của các hiện tượng trong tự nhỉên, xã hội bằng phương thức trình bày , giới thiệu, giải thích.
* Tri thức trong văn bản thuyết minh đòi hỏi khách quan, xác thực, hữu ích cho con người.
* Văn bản thuyết minh cần được trình bày chính xác , rõ ràng, chặt chẽ và hấp dẫn .