Bài 11. Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh

Kiểm tra bài cũ
1. Thế nào là câu ghép?
2. Nêu cách nối các vế của câu ghép? Đặt một câu ghép có sử dụng cặp quan hệ từ: Vì..nên...?
I- VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐiỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH :
1-Văn bản thuyết minh trong đời sống con người :
Đọc các văn bản :
a) Cây dừa Bình Định .
b) Tại sao lá cây có màu xanh lục ?
c) Huế .
6
Tiết 44: Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh
CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
7
Thân cây làm máng.
Cọng lá làm vách- làm chổi.
Lá làm nhà tranh.
Nu?c d?a d? u?ng, d? l�m th?c an, bỏnh k?o.
.mang nhi?u l?i ớch v� g?n bú v?i cu?c s?ng.
11
Văn bản “Tại sao lá cây có màu xanh lục?” giải thích điều gì?
13
Chất diệp lục trong lá cây có màu xanh lục vì nó hút các tia sáng có màu khác nhưng không thu nhận màu xanh lục và lại phản chiếu màu nµy, do đó mắt ta mới nhìn thấy màu xanh lục.
14
N?u ta chi?u ch?t di?p l?c c?a lỏ cõy b?ng ngu?n
sỏng m�u d?, ch?t này s? thu nh?n cỏc tia m�u d?, nhung vỡ khụng cú tia sỏng m�u xanh l?c d?
ph?n chi?u l?i, nờn ta nhỡn v�o lỏ cõy ch? th?y m?t
m�u den sỡ.
15
Sông núi hài hòa
Công trình văn hóa nghệ thuật nổi tiếng
17

HU?
Cơm hến
bánh bèo Huế
bún bò Huế
Món ăn đặc sản Huế
Sản phẩm - nón lá Huế
18
Truyền thống đấu tranh kiên cường
19
PHÂN BIỆT VĂN BẢN THUYẾT MINH VỚI CÁC THỂ LOẠI VĂN BẢN KHÁC
- Trình bày sự việc, diễn biến, nhân vật. Có cốt truyện…
- Trình bày chi tiết cụ thể, cho ta cảm nhận sự vật, con người…
- Bộc lộ cảm xúc chủ quan của người viết về đối tượng…
- Trình bày ý kiến, luận điểm, thể hiện quan điểm của người viết…
- Trình bày đặc điểm tiêu biểu của sự vật, hiện tượng trong tự nhiên và xã hội.
THUYẾT MINH
GHI NH?
1- Van b?n thuy?t minh l� ki?u van b?n thụng
d?ng trong m?i linh v?c d?i s?ng nh?m cung c?p
tri th?c v? d?c di?m, tớnh ch?t, nguyờn nhõn,.
c?a cỏc hi?n tu?ng v� s? v?t trong t? nhiờn, xó
h?i b?ng phuong th?c trỡnh b�y, gi?i thi?u, gi?i
thớch.
2- Tri th?c trong van b?n thuy?t minh dũi h?i
khỏch quan, xỏc th?c, h?u ớch cho con ngu?i.
3- Van b?n thuy?t minh c?n du?c trỡnh b�y
chớnh xỏc,rừ r�ng, ch?t ch? v� h?p d?n.



25

KH?I NGHIA NễNG VAN V�N
(1833_1835)
Nụng Van Võn l� tự tru?ng dõn t?c T�y, gi? ch?c tri chõu B?o L?c(Cao B?ng). Khụng ch?u n?i s? chốn ộp c?a tri?u dỡnh nh� Nguy?n, Nụng Van Võn cựng m?t s? tự tru?ng t?p h?p dõn chỳng n?i d?y(.).
Cu?c kh?i nghia lan kh?p mi?n nỳi Vi?t B?c v� m?t s? l�ng ngu?i Mu?ng, ngu?i Vi?t ? trung du. Nh� Nguy?n dó hai l?n c? nh?ng d?o quõn l?n kộo lờn d�n ỏp, nhung khụng hi?u qu?. L?n th? ba( nam 1835), quõn tri?u dỡnh t?n cụng d? d?i t? nhi?u phớa v� bao võy d?t r?ng. Nụng Van Võn ch?t trong r?ng. Cu?c kh?i nghia b? d?p t?t.
(L?ch s? 7)
29

Tiết 44
II. Luyện tập:
II. Luyện tập:
Bài tập 1: Các văn bản sau đây có phải là văn bản thuyết minh không ? Vì sao ?
Khởi nghĩa Nông Văn Vân.
b) Con giun đất..
C�c van b?n tr�n l� van b?n thuy?t minh. Vì:
a/ Van b?n cung c?p ki?n th?c v? l?ch s?.
b/ Van b?n cung c?p ki?n th?c khoa h?c sinh v?t.
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I.Vai trị v� d?c di?m chung c?a van b?n thuy?t minh:

C�C TRI TH?C V?
L?CH S?- KH?I NGHIA
30

CON GIUN D?T
Giun d?t l� d?ng v?t cú d?t, g?m kho?ng 2500 lo�i, chuyờn s?ng ? vựng d?t ?m, D?u giun d?t cú co phỏt tri?n v� tron d? chui v�o trong d?t. Mỡnh giun d?t cú ch?t nh?n d? da luụn u?t, gi?m ma sỏt khi chui trong d?t . Giun d?t cú m�u nõu khi ? trong lũng d?t, cú m�u rờu trờn lung khi s?ng trong rờu. Giun d?t cú s?c s?ng m?nh, dự b? ch?t d?t , nú v?n cú th? tỏi sinh.
Giun d?t cú tỏc d?ng d�o b?i l�m x?p d?t. Phõn giun d?t l� th? phõn bún r?t t?t cho th?c v?t. Giun d?t du?c dựng l�m phuong ti?n x? lý rỏc, l�m s?ch mụi tru?ng.
Giun d?t dựng d? chan nuụi gia sỳc. Ngu?i cung th? an giun d?t vỡ nú cú 70% lu?ng d?m trong co th?. Giun d?t cú th? dựng l�m thu?c ch?a b?nh. Giun d?t l� gi?ng v?t cú ớch.
( Theo Bỏch khoa tri th?c th? k? XXI)
31
C�C TRI TH?C V?
KHOA H?C
D?i s?ng v� l?i ich c?a con giun d?t.
32
Luyện tập
Câu 1: văn bản thuyết minh có tính chất gì?
Chủ quan, giàu tình cảm, cảm xúc.
Mang tính thời sự nóng bỏng.
Uyên bác, chọn lọc.
Tri thức chuẩn xác, khách quan, hữu ích.
34
Câu 2 : Những hình
ảnh sau đây giới thiệu
điều gì ?
Giới thiệu Chùa Ông,
một danh lam nổi tiếng
của TP Cần Thơ.
33
DẶN DÒ
1- B�i t?p : Cỏc van b?n khỏc nhu t? s?, ngh?
lu?n, bi?u c?m, miờu t? cú c?n y?u
t? thuy?t minh khụng? T?i sao?
Nờu m?t van b?n m� em bi?t.

2- Xem tru?c: B�i Phuong phỏp thuy?t minh.
36