Bài 11. Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ.
TIẾT 45 :
NGỮ VĂN 8
TRƯỜNG THCS NGHĨA HÙNG
Kiểm tra bài cũ

Theo em, kể chuyện theo ngôi thứ nhất sẽ có tác dụng gì?
TIẾT 45
TÌM HIỂU CHUNG
VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
Văn bản: Cây dừa Bình Định trình bày,giới thiệu, giải thích điều gì?
CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
Thân cây làm máng.
Cọng lá làm vách
Lá làm tranh.
Nước dừa để uống, để làm thức ăn, bánh kẹo.
Dừa…mang nhiều lợi ích và gắn bó với cuộc sống.
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản : CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
b. Văn bản : TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
Văn bản: Cây dừa Bình Định trình bày,giới thiệu, giải thích điều gì?
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
Chất diệp lục trong lá cây có màu xanh lục vì nó hút các tia sáng có màu khác nhưng không thu nhận màu xanh lục và lại phản chiếu màu này, do đó mắt ta mới nhìn thấy màu xanh lục.
Nếu ta chiếu chất diệp lục của lá cây bằng nguồn
sáng màu đỏ, chất này sẽ thu nhận các tia màu đỏ, nhưng vì không có tia sáng màu xanh lục để
phản chiếu lại, nên ta nhìn vào lá cây chỉ thấy một
màu đen sì.
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản : CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
b. Văn bản : TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
c. Văn bản : HUẾ
Văn bản : Tại sao lá cây có màu xanh lục . trình bày, giới thiệu giải thích điều gì?
? Văn bản Huế trình bày,
giới thiệu, giải thích điều gì?
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
+ Giải thích tác dụng của chất diệp lục làm cho người ta thấy lá cây có màu xanh.
Sông núi hài hòa
Công trình văn hóa nghệ thuật nổi tiếng

Văn bản HUẾ
Cơm hến
bánh bèo Huế
bún bò Huế
Món ăn đặc sản Huế
Sản phẩm - nón lá Huế
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản : CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
b. Văn bản : TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
+ Giải thích tác dụng của chất diệp lục đối với màu xanh đặc trưng của lá cây.
c. Văn bản : HUẾ

+ Giới thiệu Huế với tư cách là một trung tâm văn hóa nghệ thuật lớn của Việt Nam. Nơi có đặc điểm riêng độc đáo.
? Văn bản Huế trình bày,
giới thiệu, giải thích điều gì?
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
+ Trong đời sống hàng ngày : Các sản phẩm tiêu dùng (gói mì ăn liền, hộp bánh máy vi tính ) , giới thiệu du lịch , nhà văn , món ăn .cuốn sách , bông hoa, con vật nuôi …Được sử dụng rộng rãi,phổ biến

+ Các văn bản thuyết minh
Cầu Long Biên một nhân chứng lịch sử
Ca Huế trên Sông Hương.
...
? Em thường gặp văn bản đó ở đâu ?
? Kể tên một số văn bản cùng loại mà em biết ?


? Qua các ví dụ em hiểu thế nào là văn bản thuyết minh ?
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh
Thảo luận nhóm
SỰ KHÁC NHAU GIỮA VĂN BẢN THUYẾT MINH VỚI CÁC VĂN BẢN KHÁC
- Trình b�y s? vi?c, di?n bi?n, nh�n v?t, c?t truy?n.

- Trình b�y chi ti?t, c? th?. Gi�p ngu?i d?c hình dung ra s? v?t, con ngu?i.
Trình bày ý kiến, luận điểm
Thể hiện quan điểm của người viết bằng suy luận và lí lẽ…

- B?c l? c?m x�c ch? quan c?a ngu?i vi?t v? d?i tu?ng.
= Văn bản thuyết minh: Cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất,
nguyên nhân của các sự vật, hiện tượng…
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh
- Tri thức trong văn bản thuyết minh khách quan, xác thực, hữu ích cho con người.
- Cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân của các sự vật, hiện tượng…
- Trình bày, giới thiệu, giải thích…
- Trình bày bằng ngôn ngữ chính xác, rõ ràng, chặt chẽ, hấp dẫn.
? Văn bản thuyết minh có đặc điểm gì?
II/ LUYỆN TẬP :
Bài tập 1: Các văn bản sau có phải là văn bản thuyết minh không ? Vì sao ?
a/ Văn bản khởi nghĩa Nông Văn Vân là văn bản thuyết minh vì: Cung cấp kiến thức lịch sử, người thật, việc thật
b/ Văn bản con giun đất là văn bản thuyết minh vì: Cung cấp kiến thức sinh vật,
Bài tập 2:
Bài tập 3 ; Các văn bản khác như tự sự, nghị luận, biểu cảm, miêu tả có cần yếu tố thuyết minh không? Vì sao?
Các văn bản khác như tự sự, nghị luận, biểu cảm, miêu tả có cần yếu tố thuyết minh không? Vì sao?
- Các văn bản nghị luận, tự sự, biểu cảm, miêu tả cần có yếu tố thuyết minh.
- Vì :
+ Văn bản tự sự : Thuyết minh làm cho văn bản tự sự trở nên sinh động.
+ Văn bản miêu tả: Thuyết minh làm cho hình ảnh miêu tả nổi bật hơn.
+ Văn bản biểu cảm : Thuyết minh làm cho bài văn biểu cảm thêm sinh động và sâu sắc.
+ Văn bản nghị luận: Thuyết minh làm cho vấn đề nghị luận, luận điểm thuyết phục hơn.
Bản đồ tư duy