Bài 11. Tìm hiểu chung về văn bản thuyết minh

CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ.
Giáo viên: TRẦN ĐÌNH GIÁ
PHÒNG GIÁO DỤC $ ĐÀO TẠO HUYỆN HOÀI NHƠN
TRƯỜNG THCS HOÀI CHÂU
Kiểm tra bài cũ

Theo em, kể chuyện theo ngôi thứ nhất sẽ có tác dụng gì?
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
b. Văn bản TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC
c. Văn bản HUẾ
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
Thân cây làm máng.
Cọng lá làm vách
Lá làm tranh.
Nước dừa để uống, để làm thức ăn, bánh kẹo.
…mang nhiều lợi ích và gắn bó với cuộc sống.
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
Văn bản Cây dừa Bình Định trình bày, giới thiệu, giải thích điều gì?
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH
b. Văn bản TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
?
TẠI SAO LÁ CÂY
CÓ MÀU XANH LỤC?
Chất diệp lục trong lá cây có màu xanh lục vì nó hút các tia sáng có màu khác nhưng không thu nhận màu xanh lục và lại phản chiếu màu này, do đó mắt ta mới nhìn thấy màu xanh lục.
Nếu ta chiếu chất diệp lục của lá cây bằng nguồn
sáng màu đỏ, chất này sẽ thu nhận các tia màu đỏ, nhưng vì không có tia sáng màu xanh lục để
phản chiếu lại, nên ta nhìn vào lá cây chỉ thấy một
màu đen sì.
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
? Văn bản tại sao lá cây có màu xanh lục trình bày, giới thiệu, giải thích điều gì?
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH

+ Giải thích tác dụng của chất diệp lục đối với màu xanh đặc trưng của lá cây.
b. Văn bản TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
c. Văn bản HUẾ
Sông núi hài hòa
Công trình văn hóa nghệ thuật nổi tiếng

Văn bản HUẾ
Cơm hến
bánh bèo Huế
bún bò Huế
Món ăn đặc sản Huế
Sản phẩm - nón lá Huế
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
? Văn bản Huế trình bày, giới thiệu, giải thích điều gì?
a. Văn bản CÂY DỪA BÌNH ĐỊNH

+ Giới thiệu Huế với tư cách là một trung tâm văn hóa nghệ thuật lớn của Việt Nam. Nơi có đặc điểm riêng độc đáo.
b. Văn bản TẠI SAO LÁ CÂY CÓ MÀU XANH LỤC?
b. Văn bản HUẾ
+ Trình bày lợi ích riêng của cây dừa, cái riêng này gắn với những đặc điểm của cây dừa Bình Định.
+ Giải thích tác dụng của chất diệp lục đối với màu xanh đặc trưng của lá cây.
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
+ Khi cần có những hiểu biết khách quan về đối tượng ( sự vật, sự việc, sự kiện…) thì phải dùng văn bản thuyết minh.
? Hãy kể thêm một vài văn bản cùng loại mà em biết?

+ Các văn bản thuyết minh
Cầu Long Biên một nhân chứng lịch sử
Ca Huế trên Sông Hương.
...
2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh
? Trong thực tế, khi nào ta dùng các văn bản đó?
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
Thảo luận nhóm
+ Nhóm 1- 4:
Các văn bản trên có thể xem là văn bản tự sự ( hay miêu tả, nghị luận, biểu cảm) không? Tại sao? Chúng khác các văn bản ấy ở chỗ nào?
+ Nhóm 2- 5:
b) Các văn bản trên có những đặc điểm chung nào làm chúng thành một kiểu riêng?
+ Nhóm 3- 6:
c) Các văn bản trên đã thuyết minh về đối tượng bằng những phương thức nào?
2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh
SỰ KHÁC NHAU GIỮA VĂN BẢN THUYẾT MINH VỚI CÁC VĂN BẢN KHÁC
- Trình b�y s? vi?c, di?n bi?n, nh�n v?t, c?t truy?n.

- Trình b�y chi ti?t, c? th?. Gi�p ngu?i d?c hình dung ra s? v?t, con ngu?i.
Trình bày ý kiến, luận điểm
Thể hiện quan điểm của người viết bằng suy luận và lí lẽ…

- B?c l? c?m x�c ch? quan c?a ngu?i vi?t v? d?i tu?ng.
=> Văn bản thuyết minh: Cung cấp tri thức về đặc điểm, tính chất,
nguyên nhân của các sự vật, hiện tượng…
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
1.Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
+ Nhóm 3- 4:
b) Các văn bản trên có những đặc điểm chung nào làm chúng thành một kiểu riêng ?
2. Đặc điểm chung của văn bản thuyết minh
+ Tri thức trong văn bản thuyết minh khách quan, xác thực, hữu ích cho con người.
+ Trình bày những đặc điểm tiêu biểu của đối tượng.
Nhóm 5- 6:
c) Các văn bản trên đã thuyết minh về đối tượng bằng những phương thức nào?
+ Trình bày, giới thiệu, giải thích…
Ngôn ngữ của các văn bản trên có đặc điểm gì?
+ Trình bày bằng ngôn ngữ chính xác, rõ ràng, chặt chẽ, hấp dẫn.
* Ghi nhớ ( SGK tr 117)
Tiết 44 Bài 11
TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
II. LUYỆN TẬP
Văn bản thuyết minh trong đời sống con người.
Đặc điểm của văn bản thuyết minh
* Ghi nhớ ( sgk tr 117)
Bài tập 1
Văn bản khởi nghĩa Nông Văn Vân là văn bản thuyết minh vì: Cung cấp kiến thức lịch sử, người thật, việc thật
Văn bản con giun đất là văn bản thuyết minh vì: Cung cấp kiến thức sinh vật,
Bài tập 3
=> Văn bản nghị luận đề xuất một hành động tích cực bảo vệ môi trường.
- Tác dụng : Làm người đọc, người nghe hiểu sâu về tác hại của bao bì ni lông, từ đó làm cho lời kêu gọi có sức thuyết phục hơn.
Bài tập 2
Các văn bản khác như tự sự, nghị luận, biểu cảm, miêu tả có cần yếu tố thuyết minh không? Vì sao?
Trả Lời: - Các văn bản nghị luận, tự sự, biểu cảm, miêu tả cần có yếu tố thuyết minh.
- Vì :
+ Văn bản tự sự : Thuyết minh làm cho văn bản tự sự trở nên sinh động.
+ Văn bản miêu tả: Thuyết minh làm cho hình ảnh miêu tả nổi bật hơn.
+ Văn bản biểu cảm : Thuyết minh làm cho bài văn biểu cảm thêm sinh động và sâu sắc.
+ Văn bản nghị luận: Thuyết minh làm cho vấn đề nghị luận, luận điểm thuyết phục hơn.
Bản đồ tư duy
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ
Tìm đọc các văn bản thuyết minh.
Hoàn thành các bài tập còn lại.
soạn bài “Ôn dịch, thuốc lá”.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM
CHÚC CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM MẠNH KHỎE
CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM
CHÚC CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC EM MẠNH KHỎE