Bài 11. Tập làm thơ tám chữ

Về dự giờ thăm lớp
Ngữ Văn 9: Bài 17: Tiết 88
Kiểm tra bài cũ
?

Em hiểu thơ tám chữ là thể thơ như thế nào?
Có mỗi dòng 8 chữ, số câu không hạn định, có thể chia làm các khổ( thường mỗi khổ bốn dòng)
Có cách ngắt nhịp đa dạng
Có nhiều cách gieo vần, phổ biến nhất là vần chân ( liền - cách).

Bài 17: Tiết 88
? Nêu cách nhận diện thể thơ tám chữ đã được học ở tiết 54?
Tuần 11 Tiết 88 Tập làm thơ tám chữ
I. Nhận diện thể thơ tám chữ
- Thanh
+ Thanh bằng: gồm thanh không và thanh huyền
+ Thanh trắc: gồm các thanh sắc, hỏi, ngã, nặng

- VÇn
+ Vần chân: các tiếng ở cuối các câu vần với nhau.
+ Vần lưng: là vần được gieo vào giữa dòng thơ.
+ Gieo vần liền: là vần được gieo liên tiếp ở cuối các dòng thơ.
+ Gieo vần cách: là gieo các vần tách ra không liền nhau.

- Nhịp
Cách ngắt nhịp trong thơ đa dạng và linh hoạt.

Hãy cắt đứt những dây đàn.
Những sắc tàn vị nhạt của .
Nâng đón lấy màu xanh hương.
Của ngày mai muôn thuở với.
Tuần 11 Tiết 88 Tập làm thơ tám chữ
II. Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ :
Bài tập 1: Đoạn thơ sau trích trong bài tháp đổ của Tố Hữu. Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các từ: ca hát, bát ngát, ngày qua, muôn hoa sao cho phù hợp?
Hãy cắt đứt những dây đàn ca hát
Những sắc tàn vị nhạt của ngày qua
Nâng đón lấy màu xanh hương bát ngát
Của ngày mai muôn thuở với muôn hoa.



Bài tập 2: Hãy điền vào chỗ trống cuối các dòng thơ một trong các từ: cũng mất, đất trời, tuần hoàn, sao cho đúng vần?
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩ là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi /./
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật.
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi xuân vẫn /./
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!
Còn trời đát nhưng chẳng cần tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả /./
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt.
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩ là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất;
Lòng tôi rộng nhưng lượng trời cứ chật.
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!
Còn trời đất nhưng chẳng cần tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt
Bài tập 3: Đoạn thơ sau trong bài thơ Tựu trường của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ ba. Hãy chỉ ra chỗ sai, lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng?
Giờ nao nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu tường trắng, cửa gương!
Ngững chàng trai mười lăm tuổi rộn rã,
Rương nho nhỏ với tâm hồn bằng ngọc.

Tuần 11 Tiết 88 Tập làm thơ tám chữ

- Âm tiết cuối của câu thơ này phải mang thanh bằng và hiệp vần với chữ "gương" ở cuối câu thơ trên.
Giờ nao nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu tường trắng, cửa gương!
Ngững chàng trai mười lăm tuổi vào trường
Rương nho nhỏ với tâm hồn bằng ngọc

Bài tập 4:
Hãy tập làm bài thơ tám chữ với nội dung đề tài và vần, nhịp tự chọn ?
- Học sinh viết trên phiếu học tập - đọc trên lớp.
Chuẩn bị tiếp tiết 89
- Tập làm các bài thơ tám chữ
Giờ học đến đây là hết
Chúc các thầy cô giáo và các em sức khoẻ