Bài 11. Tập làm thơ tám chữ

Gồm các thanh
hỏi, huyền, nặng
Gồm các thanh
huyền, ngang
Gồm các thanh
hỏi, ngã
Bạn đã sai!
Gồm các thanh
sắc, huyền
Bạn đã sai!
Bạn đã sai

Chuực mửứng baùn!
A
B
C
D
Dòng nào nêu đúng cấu tạo nhóm thanh bằng ?
Kiểm tra bài cũ:
Hà Tuấn Đạt
TẬP LÀM THƠ
TÁM CHỮ
Tiết 54:
CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM ĐẾN VỚI HỘI GIẢNG
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới ?

HĐ 1 : I. NHẬN DIỆN THỂ THƠ 8 CHỮ
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt ,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật ?
Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu?

( Thế Lữ - Nhớ rừng )
ĐỌC CÁC ĐOẠN THƠ Ở PHẦN a :
1/
Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, cháu chăm cháu học.
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,
Tu hú ơi ! Chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?

(Bằng Việt - Bếp lửa)
ĐỌC CÁC ĐOẠN THƠ Ở PHẦN b :
Ngọn lửa
trái tim

Yêu biết mấy, những bước đi dáng đứng
Của đời ta chập chững buổi đầu tiên
Tập làm chủ tập làm người xây dựng
Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiên!
(Tố Hữu - Mùa thu mới)
ĐỌC CÁC ĐOẠN THƠ Ở PHẦN c :
Yêu biết mấy, những dòng sông bát ngát
Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non
Yêu biết mấy, những con đường ca hát
Qua công trường mới dựng mái nhà son !
Tìm những chữ có chức năng gieo vần ? Xác định cách
gieo vần ở từng đoạn ? (chân, lưng, liền, cách)
8 chữ
2/
Nhận xét số chữ trong mỗi dòng?
chân
(cuối dòng)
chân
(cuối dòng)
liền
liền
chân
(cuối dòng)
Gián cách
Nhận xét về cách ngắt nhịp trong các câu thơ sau?

a/ Nào đâu/ những đêm vàng/ bên bờ suối
Ta say mồi/ đứng uống/ ánh trăng tan
Đâu những ngày/ mưa chuyển/ bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm/ giang sơn ta/ đổi mới.

b/ Mẹ cùng cha/ công tác bận/ không về
Cháu ở cùng bà/ bà bảo/ cháu nghe.
Ngắt nhịp đa dạng, linh hoạt
Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:
Hãy cắt đứt những dây đàn
Những sắc tàn vị nhạt của
Nâng đón lấy màu xanh hương
Của ngày mai muôn thưở với
ca hát
bát ngát
ngày qua
muôn hoa
HĐ 2 : II. LUYỆN TẬP
NHẬN DIỆN THỂ THƠ 8 CHỮ
BT 1:
Gieo vần cách
ca hát
ngày qua
bát ngát
muôn hoa
VỘI VÀNG (Xuân Diệu)
Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tôi... ;
Lòng tôi rộng ,nhưng lượng trời cứ chật
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn...
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại !
Còn đất trời nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả... ;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt.
cũng mất
tuần hoàn
đất trời
BT 2:
cũng mất
tuần hoàn
đất trời
BT 3
TỰU TRƯỜNG
Giờ nao nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu, hỡi tường trắng, cửa gương
Những chàng trai mười lăm tuổi
Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc
(Huy Cận)
rộn rã
vào trường

qua
vườn
Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ
Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường
Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn rã
Tuổi học trò ngày ấy cứ vấn vương
HĐ 3 : III. THỰC HÀNH LÀM THƠ 8 CHỮ
BT 1:
Trời trong biếc không qua mây gợn trắng
Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa
Hoa lựu nở đầy một đỏ nắng
Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay
/
/
/
/
BT 2 :
Mỗi tổ thảo luận hoàn chỉnh bài thơ của tổ, trình bày bài thơ đã chuẩn bị vào bảng phụ, sau đó treo lên bảng.
Các tổ tiến hành nhận xét theo vòng tròn (tổ 1 nhận xét tổ 2, tổ 2 nhận xét tổ 3.) về số chữ, gieo vần, nhịp, nội dung cảm xúc.
BT 3:
NHỚ THẦY !
Khi em mãi nhìn ngu ngơ qua cửa
Thầy ân cần, âu yếm đến bên em
Viết bài đi ! Ơi ! Cô bé dịu hiền...
Bảng sẽ khóc ! Nếu không nhìn nó đấy !

Bụi bay bay rơi đầy trên trang giấy
Phấn vương vương trên mái tóc điểm sương
Rớt xuống theo những thao thức đêm trường
Rơi mất cả... tuổi Thầy theo năm tháng !
Có những lúc mắt Thầy như bảng lảng !
Hạt buồn theo những lời giảng ấm nồng
Bụi thời gian như xa vắng mênh mông...
Nào ai biết lòng Thầy không tĩnh lặng !

Rơi rơi mãi... những cơn mưa bụi phấn
Trên suốt đường đời Thầy có đâu màng
Bục giảng trên cao như chợt thênh thang...
Thầy trơ trọi - Mang khuôn vàng trao lại !
Có những lúc lời Thầy vang vang mãi
Hạt phấn đầy trên vai áo Thầy tôi
Bụi rơi rơi trong suốt cả cuộc đời
Nào ngăn được lòng Thầy như biển rộng !

Rơi cho đời những tin yêu - mơ mộng...
Trên nhân gian - Thầy trao hết cho người
Tóc Thầy như bạc - bạc mãi không thôi
Vương lấm tấm biết bao là bụi phấn !
Em bỗng thấy cả lòng mình trầm lắng
Yêu làm sao hình bóng quá thân thương
Phút giây xưa, những buổi ở nhà trường
Này là bạn - Là Thầy - Là phấn trắng!

Làm sao nói - Tình Thầy luôn sâu nặng
Có thể theo em suốt cả cuộc đời
Nào bao bâng khuâng, nhung nhớ đầy vơi!
Quên đi ư ? Sẽ là điều... không thể!
Ngày xưa ấy ! Niềm mến thương là thế
Thầy yêu ơi ! Xin trao mãi về Thầy!
Dạy dỗ em bao điều phải, lẽ hay...
Khi tuổi Thầy phủ đầy cùng bụi phấn!
Em vô tình để giờ còn ngơ ngẩn
Tuổi còn thơ nên chẳng thấy tuổi Thầy
Mười năm sau khi đã thành người lớn
Ngoái lại nhìn Thầy, nước mắt rưng rưng!
* Sáng tác của Áo Trắng Học Trò
Tiết học chấm dứt
Chào quí thầy cô và các em!
1/ Nắm vững luật thơ.
2/ Tập sáng tác theo đúng luật thơ, tiến tới sáng tác hay.
3/ Sưu tầm các bài thơ 8 chữ.
4/ Chuaån bò: Traû baøi kieåm tra vaên
- Xem laïi toaøn boä kieán thöùc veà vaên hoïc trung ñaïi.
- Ñöa ra ñaùp aùn cho ñeà ñaõ laøm.
HĐ 5 : DẶN DÒ