Bài 11. Tập làm thơ tám chữ

HO?T D?NG NG? VAN
TẬP LÀM THƠ TÁM CH?
Các thể thơ đã học
Thơ bốn , nămchữ
Thơ lục bát
Thơ bảy chữ
Lưu Ý :
Dấu thanh :ngang- sắc- huyền -hỏi- ngã- nặng
Bằng : Ngang - huyền
Trắc : sắc -hỏi -ngã -nặng
Nhận diện thể thơ tám chữ
1. Đọc các đoan thơ :
Đoạn a :
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới ?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội ,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt ,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật ?
- Than ôi ! Thời oanh liệt nay còn đâu?
( Thế Lữ- Nhớ rừng )
8 chữ .Vần gieo tan- ngàn ,mới- gội ,gắt- mật. (vần liền )

Đoạn b:
Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà , bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm , cháu chăm cháu học.
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc ,
Tu hú ơi ! chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa ?
(Bằng Việt - Bếp lửa)
- 8 chữ ;vần chân ,vần liền (về-nghe ;học -nhọc ; bà- xa )
Đoạn c :

Yêu biết mấy, những dòng sông bát ngát
Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non
Yêu biết mấy, những con đường ca hát
Qua công trường mới dựng mái nhà son !
Yêu biết mấy, những bước đi dáng đứng
Của đời ta chập chững buổi dầu tiên
Tập làm chủ tập làm người xây dựng
Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiên!
(Tố Hữu , Mùa thu mới)
- 8 ch? ; vần chân-vần cách
( ngát-hát; non-son ; đứng dựng ; ti�n -nhiên ).
2. Ghi nhớ



Thơ tám chữ là thể thơ mỗi dòng tám chữ, có cách ngắt nhịp rất đa dạng . Bài thơ làm theo thể tám chữ gồm nhiều đoạn dài ( số câu không hạn định ) có thể được chia thành các khổ (thường mỗi khổ bốn dòng ) và có nhiều cách gieo vần nhưng phổ biến nhất là vần chân ( được gieo liên tục hoặc gián cách )
II. Luyện tập nhận diện thể thơ tám chữ :

1. Tháp đổ-Tố Hữu :
Gieo vần cách
=>chọn từ � phù hợp điền vào chỗ trống :
ca hát, bát ngát , ngày qua, muôn hoa

Hãy cắt đứt những dây đàn /.. /
Những sắc tàn vị nhạt của / . /
Nâng đón lấy màu xanh hương / . /
Của ngày mai muôn thưở với / . /
Vội vàng - Xuân Diệu :
Cũng mất - tuần hoàn - đất trời;

Xuân đương tới nghĩa là xuân đương qua ,
Xuân còn non , nghĩa là xuân sẽ già ,
Mà xuân hết,nghĩa là tôi / . /;
Lòng tôi rộng ,nhưng lượng trời cứ chật .
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xuân vẫn / . /
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại !
Còn đất trời nhưng chẳng còn tôi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả / . / ;
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt .
3. Töïu tröôøng – Huy Caän :
Ñoaïn thô sau ñaõ bò cheùp sai caâu thöù ba. Söûa laïi cho ñuùng .

Giôø nao nöùc cuûa moät thôøi treû daïi
Hôõi ngoùi naâu, hôõi töôøng traéng, cöûa göông !
Nhöõng chaøng trai möôøi laêm tuoåi roän raõ,
Röông nho nhoû vôùi linh hoàn baèng ngoïc

Töø sai :roän raõ => söûa laïi “vaøo tröôøng”
1. Trời trong biếc không qua mây gợn trắng
Gió nồm nam lộng thổi cánh diều xa
Hoa lựu nở đầy một /. / đỏ� nắng
Lũ bướm vàng lơ đãng lướt bay /./
( Trưa hè - Anh Thơ )
xa, qua, vườn, sương
III. Thực hành làm thơ 8 chữ :
Tìm từ thích hợp ( đúng thanh , đúng vần ) để điền vào chỗ trống :

Khổ thơ sau còn thiếu một câu . Hãy thêm câu cuối sao cho đúng vần và hợp với nội dung cảm xúc từ ba câu trước

2. Mỗi độ thu về lòng xao xuyến lạ
Nhớ nôn nao tiếng trống buổi tựu trường
Con đường nhỏ tiếng nói cười rộn rã
.................
(Thế mà nay ngày ấy đã trôi xa
Thoang thoảng hương bay di�u ngọt quanh ta
Tóc nhỏ đuôi gà đâu đó thơm hương
Mỗi sớm đến trường còn đẫm hơi sương .)
3. Một số bài thơ HS tự sáng tác :
a. Tuổi học trò - Mỹ Hạnh

Tuổi học trò hồn nhiên và năng động
Học đi đầu rồi mới tới chơi sau
Ngập tràn niềm tin , ngập tràn sức sống
Một tương lai tươi sáng đang chờ mong
CHA CON
Người là nắng ban mai hồng tỏa rạng
Là suối trong róc rách giữa rừng hoang
Là trăng sáng trong đêm hè thanh vắng
Là Hồng Hà êm ả chảy mênh mang

Con chẳng ví người là trời cao rộng
Vì mây cao có che nỗi tình người ?
Cũng chẳng nói người là bờ gió lộng
Vì nước nào đong đầy nỗi tình thương ?
CHA CON
Chỉ có nắng mới lan tràn khắp chốn
Chỉ có trăng mới toả rạng đêm thâu
Chỉ suối nguồn mới tuôn trào chẳng dứt
Chỉ Hồng Hà mới chảy mãi dài lâu

Con được sống trong vòng tay âu yếm
Được có cha để vững bước vào đời
Chính cha mở cho con chân trời mới
Cho con đi trong hạnh phúc đầy vơi