Bài 11. Tập làm thơ tám chữ

Chào mừng quý thầy cô về dự thao giảng
Huỳnh Thị Cát
Trong VBTS, để người đọc (nghe) phải suy nghĩ về một vấn đề nào đó, người viết (kể) và nhân vật có khi nghị luận bằng cách nêu lên các ý kiến, nhận xét, cùng những lý lẽ & dẫn chứng. Nội dung đó thường được diễn đạt bằng hình thức lập luận, làm cho câu chuyện thêm phần triết lý.
Làm bài luyện tập 2 /SGK/139:
Ở đoạn trích (b) mục I.1, Hoạn Thư đã lập luận như thế nào mà Thúy Kiều phải khen rằng: Khôn ngoan đến mực, nói năng phải lời? Hãy tóm tắt các lý lẽ trong lời lập luận của Hoạn Thư để làm sáng tỏ lời khen của Kiều.
Ở đoạn trích (b) cách lập luận của Hoạn Thư thật xuất sắc khiến Kiều phải khen là người khôn ngoan.
Đầu tiên, Hoạn Thư đưa Kiều vào thế cùng chung số phận đàn bà nên ghen tuông là thường tình → rồi kể công với Kiều để lấy lòng → sau đó từ bị cáo Hoạn Thư đưa mình trở thành nạn nhân của chế độ đa thê để mong sự cảm thông của Kiều → cuối cùng nàng nhận lỗi & xin tha để đánh vào lòng nhân hậu của Kiều.
TUẦN 11 – TIẾT 54
TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ
Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I. NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
Đọc ví dụ: (SGK/148,149)

Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
-Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Thế Lữ,Nhớ rừng)
Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ
TÁM CHỮ:
1.Đọc các đoạn thơ:
-Đoạn a(SGK/148,149)

? Nhận xét về số chữ (tiếng) trong mỗi dòng ở đoạn thơ trên?
-Mỗi dòng tám tiếng
? Tìm những chữ có chức năng gieo vần ở đoạn trên.Vận dụng kiến thức về vần chân,vần lưng, vần liền, vần gián cách đã học để nhận xét về cách gieo vần?
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
-Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Thế Lữ,Nhớ rừng)
-Nhận xét:Vần chân liên tiếp
Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I. NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
Đọc ví dụ:
(SGK/148,149)


Nhận xét về cách ngắt nhịp ở đoạn thơ trên?
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật?
-Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Thế Lữ,Nhớ rừng)

Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
1.Đọc các đoạn thơ:

-Đoạn a:
-Vần:tan-ngàn ; mới-gôi ; bừng-rừng; gắt-mật
vần chân liên tiếp
- Nhịp điệu: đa dạng, linh hoạt
-Đoạn b:
-Vần: các cặp vần ( về- nghe;học-nhọc; bà-xa )
Vần chân liên tiếp
- Ngắt nhịp: đa dạng, linh hoạt
Đoạn c:
Đoạn b-sgk
Yêu biết mấy , những dòng sông bát ngát
Giữa đôi bờ dào dạt lúa ngô non
Yêu biết mấy ,những con đường ca hát
Qua công trường mới dựng mái nhà son!

Yêu biết mấy ,những bước đi dáng đứng
Của đời ta chập chững buổi đầu tiên
Tập làm chủ ,tập làm người xây dựng
Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiên!

Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
1.Đọc các đoạn thơ:

-Đoạn a
-Vần:tan-ngàn ; mới-gôi ; bừng-rừng; gắt-mật
vần chân liên tiếp
- Nhịp điệu: đa dạng, linh hoạt
-Đoạn b:
-Vần: các cặp vần ( về- nghe;học-nhọc; bà-xa )
Vần chân liên tiếp
- Ngắt nhịp: đa dạng, linh hoạt
-Đoạn c:
-Vần: các cặp vần bát ngát-ca hát; non-son; đứng-dựng; tiên-nhiên
=>Vần chân gián cách
-Cách ngắt nhịp đa dạng,linh hoạt

Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
II.LUYỆN TẬP NHẬN DIỆN THỂ
THƠ TÁM CHỮ:
Bài 1:Điền vào chỗ trống
Hãy cắt đứt những dây đàn ...
Những sắc tàn vị nhạt của ...
Nâng đón lấy màu xanh hương ...
Của ngày mai muôn thuở với ...

ca hát
ngày qua
bát ngát
muôn hoa

Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
II.LUYỆN TẬP NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
Bài 1:Điền vào chỗ trống
Bài 2:Điền vào chỗ trống

+Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất
+ Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
+ Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời
Bài 3:
Đoạn thơ sau trong bài Tựu trường của Huy Cận đã bị chép sai ở câu thứ ba.Hãy chỉ ra chỗ sai ,nói lí do và thử tìm cách sửa lại cho đúng
THẢO LUẬN NHÓM
-chép sai từ “rộn rã”
-lí do:: âm tiết cuối của câu thơ này phải mang thanh bằng và hiệp vần ở chữ “gương” cuối câu thơ trên





Gìơ náo nức của một thời trẻ dại
Hỡi ngói nâu ,hỡi tường trắng,cửa gương!
Những chàng trai mười lăm tuổi vào trường
Rương nho nhỏ với linh hồn bằng ngọc



Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
II.LUYỆN TẬP NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
Bài 1:Điền vào chỗ trống
Bài 2:Điền vào chỗ trống

+Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất
+ Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
+ Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời
Bài 3: -chép sai từ “rộn rã”
-chữa:”vào trường”

Tiết 54 TẬP LÀM THƠ TÁM CHỮ

I.NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
II.LUYỆN TẬP NHẬN DIỆN THỂ THƠ TÁM CHỮ:
Bài 1:Điền vào chỗ trống
Bài 2:Điền vào chỗ trống

Bài 3:
Bài 4: Tập làm thơ tám chữ
Bài 4: Hãy làm một bài (hoặc một đoạn thơ )theo thể tám chữ với nội dung và vần , nhịp tự chọn (có thể với chủ đề : trường lớp,bạn bè,quê hương,...)
-Yêu cầu:
+Đảm bảo vần và nhịp(tránh tình trạng được vần mà mất ý)
+Phải biết kết hợp giữa mạch cảm xúc tự nhiên với vần và nhịp
CỦNG CỐ:
Minh hoạ một bài thơ khác theo thể thơ tám chữ
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC:
A.Bài vừa học: -Nắm được đặc điểm thể thơ tám chữ
-Nhận diện thể thơ tám chữ
-Tiếp tục làm bài thơ tám chữ
B.Bài sắp học: -Trả bài kiểm tra văn
-Xem lại kiến thức về phần văn học trung đai Việt Nam
-Đọc lại các kiến thức thơ trong phần này